ސުހައިލް: މިއީ ކުރަން ހެޔޮވާ ވަރުގެ ކަމެއް ނޫން

"ހިޔާ" މަޝްރޫއަކީ ރާއްޖޭގައި މިހާތަނަށް ހިންގާ ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ އެންމެ ބިޔަ މަޝްރޫއު ކަމަށް ވިޔަސް ފްލެޓްތަކަށް މީހުން ނުވަންނަނީސް ފެންމަތިވެފައިވާ މައްސަލަތަކާ އެކު، ކުރިމަގުގައި ހުރި ގޮންޖެހުންތައް ވަކި ކުޑަވާނެ ކަމަކަށް ނުބެލެވެ އެވެ.

ފްލެޓްތަކަށް ޖެހޭ އަގު ބޮޑުވުމާއި، މަހަކު ދައްކަން ޖެހޭ ވަރު ބޮޑުވުމުގެ ޝަކުވާތައް އޮތީ ފެންމަތިވެފަ އެވެ. އެއަށް ވުރެ ބޮޑު ކަމަކީ، އޭގެ އަސްލު އަގާ ބެހޭ ގޮތުން އުފެދިފައިވާ ބަހުސެވެ.

ތިރީގައި މިވަނީ އެ މައްސަލަތަކާއި އަދި ހިޔާ މަޝްރޫއާ ގުޅޭ ގޮތުން އެޗްޑީސީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު ސުހައިލް އަހުމަދު "މިހާރު" އަށް ދެއްވި އިންޓަވިއުގެ މުހިންމު ބައިތަކެވެ.

ތެދެއް. އެއީ ހއ. އާއި ހދ. ގެ އާބާދީ އެއްކޮށްލީމަ ވާ ވަރުގެ އަދަދެެއް. މާނައަކީ އެންމެ އުތުރުގެ ދެ އަތޮޅުގެ އާބާދީއާ އެއްވަރުގެ އަދަދެކޭ މި އަންނަނީ ކުޑަ ތަންކޮޅަކަށް. އެކަމަކު ވެސް އަޅުގަނޑުމެން މި ބަލަނީ އަސާސީ ހިދުމަތްތައް ދެވޭތޯ. އެކަމަށް ބޮޑަށް ފޯކަސް ކުރަނީ. އެވަރުގެ އާބާދީއެއް ވީމާ ޝަކުވާތައް ވެސް ގިނަވާނެ. ޕާސަނަލް ލެވެލްގައި އެކި ކަންކަން ހުންނާނެ. އެކަމަށް ތައްޔާރު ވަމުން މި ދަނީ. ކަމެއް ދިމާވިޔަސް އެޓެންޑުވާނެ.

އެންމެ ޗެލެންޖިން ކަމަކަށް މި އޮންނަނީ މިތަން މެނޭޖް ކުރުމުގެ ކަންކަން. އާންމު ގޮތެއްގައި މި ކަހަލަ ތަނެއް ނިންމުމަށް ފަހު ކޮންޓްރެކްޓަރުން މެއިންޓަނަންސް ކަންކަން ބަލައިދޭނެ އެއް އަހަރު ދުވަހަށް. މިހާރު ވެސް އިން ހައުސް ޓީމެއް އުޅޭނެ ދޫކޮށްފައިވާ ހުރިހާ ފްލެޓުގެ ކަންކަން ބަލަހައްޓަން.

މި ދަންނަވާހެން މައްސަލަތައް ވީހާ ވެސް މިނިމައިޒް ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުން މިދަނީ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ހަމަ އެހާ ބޮޑު އާބާދީއެއް އެތާނގައި އުޅޭނެ. އެހެންވީމާ އެ ތަނުން ހިދުމަތްތައް ލިބޭ ގޮތް ހެދުން މުހިންމު. އެހެން ނަމަވެސް އަދި ނުނިމޭ ކަންކަން އެބަހުރި. މިސާލަކަށް ސްކޫލެއް އަދި ފޭސް 2 ގައި ނެތް. އަދި ފޭސް 1 ގައި ވެސް މިހާރު ހުރި ސްކޫލުގެ ޖާގައަކުން ނުލިބޭނެ. ދެން ވަރަށް ބޮޑަށް ބެލި ކަމެއް އެއީ ގިނަ އާއިލާތަކެއް މޫވް ކުރާނީ މާލެ އިން. އަސްލު ވަރަށް ބޮޑު ހަރަދެއް ދާނެ ކަން ނޭނގެ މިތާނގައި ދިރިއުޅެފައި ކުދިން މާލޭގެ ސްކޫލުގައި ބޭތިއްބުމަކީ. އެކަމަކު ފޭސް 2 ސަރަހައްދުން މާލެ އަށް ދެވޭނެ ބަސްދަތުރުތައް ހަމަޖައްސާނެ.

އެކަން މިނިމައިޒް ކުރަން ވެގެން އަޅުގަނޑުމެން ޕްލޭނެއް ވެސް މި ހަދަނީ. މިހާތަނަށް އެއްފަހަރާ މީހުން މޫވް ކުރީ 1،000 ފްލެޓަށް. އެހެން ނަމަވެސް އޭރު އަޅުގަނޑުމެން ހީކުރި ވަރުގެ އިމްޕެކްޓެއް ނާދޭ. އޭރު އުފެދުނު އެންމެ ބޮޑު މޫވްމަންޓް އެއީ. އަސްލު އޭރު ހީކުރި ކަހަލަ ކަންތައްތަކެއް ކުރިމައްޗެއް ނުވޭ. އޭގެ ތަޖުރިބާގައި އަޅުގަނޑުމެން ބަލާނީ ކުރިއަށް އޮތްތާގައި ވެސް އެގޮތަށް ގެންދެވޭތޯ. އެހެންނަމަވެސް މިވަރުގެ އާބާދީއެއް އެއްތަނަށް އަންނައިރު ހުންނަ ޗެލެންޖެސްތަކަށް އަދި އަޅުގަނޑުމެން އާ ވެސް ވާނެ.

ބައެއް މީހުންނަށް މިތަން ކުޑަ، އަނެއްބައި މީހުންނަށް ރަނގަޅު. އަޅުގަނޑަށް ހީވަނީ މާލޭގައި ދަތި ހާލަތްތަކުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންނަށް ވެސް ފްލެޓް ލިބިފައި ހުރި ހެން. އަޅުގަނޑުމެންނަކަށް ނޭނގޭނެ ފްލެޓް ލިބުނު ހުރިހާ މީހުންނަކީ މިހާރު ވެސް އެ އަށް ވުރެ ދަތި ހާލަތުގައި އުޅޭ ފަރާތްތައް ނޫން ކަމެއް. އެ މީހަކު ކަންނޭނގެ ރަނގަޅު، ގޯސް ޑިސައިޑް ކުރާނީ. އެ މީހަކު އުޅޭ ތަނެއްގެ ސައިޒް ނުވަތަ އެހެނިހެން ކަންކަން އިހުސާސް ކޮށްލެވޭނީ އެ މީހަކަށް. އުޅެން ފެށީމާ އިތުރު ކަންކަން ފެންނާނެ. ދަތިތަކާއި އޭގެ ފަސޭހަތައް ފެންނާނީ. ވަރަށް ބޮޑަށް ޕާސަނަލް ޗޮއިސް އެ އަންނަނީ.

އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފެންނަން ހުރި ރިކޯޑުތަކުން ފްލެޓްތައް ހަދަން ހަރަދުވި އަދަދުތަކެއް [އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުގައި] އެޗްޑީސީން ދީފައި އެބަހުރި. ހަރަދުވި ވަރު މި ބަލަނީ ފްލެޓަކަށް ކޮންޓްރެކްޓަރު ކިޔާފައިވާ އަގަށް. އޭގެ އިތުރަށް ކޮންޓްރެކްޓަރު މަސައްކަތް ކުރަމުން ދާއިރު ލޯނު ދައްކަން ފެށުމުގެ ކުރިން ވެސް އެބައޮވޭ އިންޓަރެސްޓް އަރާފައި. އެހެންވީމާ ޕްރޮޖެކްޓުގެ އަގު ކަނޑައަޅަނީ ޕްރޮޖެކްޓް ހިންގާ މުއްދަތުގައި ހިނގާ އިންޓަރެސްޓް ވެސް ލައިގެން. ލިސްޓުގައި އެބަހުރި އިތުރަށް މި ޕްރޮޖެކްޓު މެނޭޖް ކުރުމުގެ ފީ. އަދި އެ ލިސްޓުގައި އެބަ ހުރި ޕްރޮޖެކްޓް މާކެޓް ކުރުމުގެ ފީ. އަލަށް ކަން ނޭނގޭ ސޯޝަލް ހައުސިން ޕްރޮޖެކްޓެއް މާކެޓް ކުރަން އެ ވަރުގެ އަދަދެއް އޮންނަން ޖެހޭ ކަމަށް މި ކަނޑައެޅީ. އެކަމަކު މާކެޓް ކުރުމުގައި މައްސަލަތަކެއް ހުރި. ދެން އެ ކަހަލަ ފީތަކެއް ލާފައި އޭރު އެޗްޑީސީން ހައުސިން މިނިސްޓްރީ އަށް ފޮނުވާފައި އޮތް ލިސްޓުގައި ތިރީގައި އެބަ ބުނޭ ފައިނޭންސް ޕްރޮޖެކްޓެއް ވީމާ އަގު ނިންމަން ވާނީ އެ ލޯނު ދައްކަން ބޭނުންވާ އެއްޗެއް ލައިގެންނޭ. މި ތަނުން ދީފައި އިންނާނީ ޕްރޮޖެކްޓް ކޮސްޓެއް. އެކަމަކު އެ އަށް ބަދަލު އައީ އެ ލޯނު އަނބުރާ ދައްކާއިރު ލޯނަށް އިންޓަރެސްޓާ އެކު ދައްކަން ޖެހޭތީ. މި ދެންނެވި ސަބަބަށް ބަލާއިރު ގާތްގަނޑަކަށް 1.2 މިލިއަން [ރުފިޔާ] ފްލެޓަކަށް ދައްކަން ޖެހޭ. އެވަރު އެޗްޑީސީން ޖަހާފައި އޮންނަނީ މިއީ ލޯނު ޕްރޮޖެކްޓެއް ވީމަ.

ދެ ލޯނެއް އޮތީ. މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި މި ހިމެނެނީ އެ ކޮންޓްރެކްޓަރު 80 ޕަސެންޓަށް އައި ދެ ބައި. އެއްބައި އެއީ ޗައިނާ. އަނެއް ބައި އެއީ ލޯނެއް ނަގާފައި. ކޮންމެ ގޮތެއް ވިއަސް ލޯނު ދައްކަން ޖެހޭ. އެ ދެ ލޯނުގެ ތަފްސީލު ހުރޭ ދެއްވާފައި. އެހެން ނަމަވެސް ހައުސިން މިނިސްޓްރީން އެ ކަލްކިއުލޭޓް ކުރެއްވި އިރު އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފެންނަ ފެނުމުގައި އެ ލޯނު އަނބުރާ ދައްކާއިރު އިންޓަރެސްޓް ކަލްކިއުލޭޓް ކުރާ ގޮތަކަށް ނޫން ކަލްކިއުލޭޓްކުރީ. އަޅުގަނޑުމެން އަބަދުވެސް ކަލްކިއުލޭޓް ކުރަނީ ބާކީ ނުދެއްކި އޮތް ވަރަށް އިންޓަރެސްޓް ނަގާ ގޮތަށް. ފްލެޓް ގަތީމާ ގަންނަ އަގުގެ ދެ ގުނަ ވަރަށް ގިނަ ފަހަރަށް އެބަ ދައްކަން ޖެހޭ. އެހެން ނަމަވެސް ސަރުކާރުން، ހައުސިން މިނިސްޓްރީ އަދި ރައީސް އޮފީހުން ހަދާފައިވާ ހިސާބުގައި މި އިންނަނީ އެއްކަލަ 1.2 މިލިއަން މަހަކަށް ދައްކަން ޖެހޭ ވަރު ބައިކޮށްލާފައި އެއަށް އަށް ޕަސެންޓް ލާފައި. ލީމަ އެ އަންނަނީކީ އަސްލު ބެންކަށް އަނބުރާ ދައްކަން ޖެހޭ އަދަދެއް ނޫން. އެ އަދަދަށް ނަގައިގެން ލޯނެއް ނުއެއް ދެއްކޭނެ.

މުއިއްޒު އެ ވިދާޅުވާ 5،600ރ. ގެ ވާހަކަ ނެތް ހަގީގަތުގައި މިތަނަކާ [އެޗްޑީސީ] ކޮމިއުނިކޭޓް ކޮށްފައެއް ވެސް. މި ތަނުން ހައުސިން މިނިސްޓްރީ އަށް ދިން ހިސާބު ލިބުނީމާ އެ މިނިސްޓްރީން އޮންނަނީ ރައީސް އޮފީހަށް ލިޔެފައި. ދެން ރައީސް އޮފީހުން އޮވޭ ހައުސިން މިނިސްޓްރީ އަށް ސިޓީ ފޮނުވާފައި. އެކަން ހިނގާފައި ވަނީ މި ދެންނެވިހެން 2018ގެ އިލެކްޝަނަށް ފަހު ސަރުކާރު ބަދަލުވުމުގެ އެ ޕީރިއަޑްގެ ތެރޭގައި. މިކޮޅަށް [އެ ކޮމިއުނިކޭޝަން] ފޮނުވާފައެއް ނެތް. ފުރަތަމަ އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެ ފެނުނީ ވެސް މިހާރުގެ މޭޔަރު [މުއިއްޒު] ސޯޝަލް މީޑިއާގައި އެ ސިޓީ ޖަހާފައި އޮތީމާ. އަޅުގަނޑަށް ހީވަނީ މިހާރު ވެސް ތިޔަބޭފުޅުންގެ ފޯނުގައި އިންނަ އެޕުން ބަލައިލިޔަސް އެނގޭނެހެން އެ ވިދާޅުވާ އަގަށް އެ ވަރުގެ ލޯނެއް ނުދެއްކޭނެކަން.

މިހާރު މި ސަރުކާރުން އޮތީ ކުރިން މި ދެންނެވިހެން ޕްރޮޖެކްޓް މެނޭޖްމަންޓް ފީ އާއި މާކެޓިން ފީ އާއި ބިމުގެ އަގާ މި ހުރިހާ އެއްޗެއް ކަނޑާލާފައި. ކަނޑާލީމަ ފްލެޓަކަށް މި ޖެހެނީ ގާތްގަނޑަކަށް އެއް މިލިއަން ރުފިޔާ. ކުރިން ހިސާބުތައް އޮތް ގޮތުން ގާތްގަނޑަކަށް 1.2 މިލިއަން. އެހެންވީމާ 25 އަހަރަށް ބަހާލައިގެން ލޯނު ދެއްކީމާ ގާތްގަނޑަކަށް އެއް މިލިއަން ރުފިޔާ ޖެހޭ. އަދި ހަމަ އެއާ އެއްކޮށް ލޯނު ލިބިފައި މި އިންނަނީ 15 އަހަރަށް. [ފްލެޓްތައް ނިންމަން] އިންނަނީ ދެ އަހަރު ދުވަސް ދީފައި. ބާކީ 13 އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ޖެހޭ ލޯނު ދައްކައި ނިންމަން. އެކަމަކު އަޅުގަނޑުމެން [ފްލެޓްތައް ކުއްޔަށް] މި ދެނީ 25 އަހަރަށް. އެހެން ހަދާތީ ވެސް އެބަ ޖެހޭ އަނެއްކާ މީތި ރީފައިނޭންސް ކުރަން. އަދި ލޯނެއް ނަގަން ވެސް. މީގެ ބޭސްލައިނަކީ 62،000 ޑޮލަރަށް ފްލެޓެއް އިންކަން. އަދި ދެ ކޮޓަރި ފްލެޓެއް އިންކަން. އެއީ ކުރީގައި ރައީސް އޮފީހުން ކުރެއްވި ކަމެއް. އަޅުގަނޑަކަށް ނޭނގެ ކީއްވެގެން ކަމެއް އަގުހެޔޮކޮށް އޮއްވައި އަގު ބޮޑުކޮށް ހެދީ.

ހިސާބެއް ނޫން [މައްސަލައަކީ]. ފުރަތަމަ މި ޕްރޮޖެކްޓް ކުރިއަށް ގެންދަން ވެގެން ސަރުކާރުން އިއުލާނު ކުރީމާ އެބަހުއްޓޭ ޕްރޮޕޯސަލް ލިބިފައި 62،000 ޑޮލަރަށް ވުރެ ކުޑަކޮށް. އެހެން ހުއްޓާ 62،000 ޑޮލަރަށް ހުށަހެޅި ފަރާތާ [ހަވާލުކުރީ] އަޅުގަނޑުމެންގެ ލިޔެކިޔުންތަކަށް ފެންނަ ގޮތުގައި 25 ބުރިއަށް އިމާރާތްކުރާ ގޮތަށް އޮތީމާ ކަމަށް. އިއުލާނު ކުރިއިރު 25 ބުރިއަކަށް ނޫން ހަދަން ޖެހެނީ. އެހެންވީމާ 25 ބުރިއަށް ހަދާ ފަރާތަކަށް އެ ފަރާތް އޮތީމާ އެ ފަރާތާ ހަވާލު ކުރީ ކަމަށް ބަލަނީ.

ފަންސަވީސް ބުރި އަށް ފްލެޓް އެޅުން އެއީ ރަނގަޅު ކަމެއް. އެކަމަކު "ސޯޝަލް ހައުސިން" އަކަށް އެއީ އެއްގޮތަކަށް ވެސް ކުރަން ހެޔޮވާ ވަރުގެ ކަމެއް ނޫން. އެނގިލައްވާނެ މިހާރު ހުޅުމާލޭގައި ފްލެޓް ހަދައިގެން އަޅުގަނޑުމެން ކުރިއަށް ދާތާ އެތައް އަހަރެއް ވީ އިރު އެތާނގައި ނުހުންނާނެ އެންމެ ސެންޓްރަލް ހައުސިންއެއް ވެސް ހަދައިފައެއް. ސަބަބެއް އޮވެގެން އެއީ. މާލޭގެ ތަޖުރިބާ ކުރަމުން އެ ދަނީ މި ތަނުން.

އަޅުގަނޑުމެން ހުޅުމާލޭގައި ހެދި ތަންތަނުގެ ފަހުން [މާލޭގައި] ޓާޓާ، ގާކޮށްޓާއި އަރަބިއްޔާ ވެސް އަޅުގަނޑުމެން މެނޭޖު ކުރަމުން މިދަނީ. ދެން މިއީ އެންމެ މީހުން ރުހޭ ގޮތަށް ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫން. އެއީ އެކި މީހުންގެ އެޓިޓިއުޑް ވެސް ހުންނާނީ އެކި ގޮތަށް. ފްލެޓަކަށް ކަމެއް ދިމާވެގެން ގޮސް ކަންތައް ހައްލު ކުރާއިރު އެބަޖެހޭ ގަސްމުށިތައް ވެސް ހިއްލައިލަން. އެއިން އެއްޗަކަށް ގެއްލުމެއް ވެސް ވެގެން ނުވޭ. ގިނަ މީހުންގެ ހިތްހަމަނުޖެހުން ހުރޭ. އެހެންވީމާ އެދެވޭ ގޮތަކަށް އެކަމެއް [ފްލެޓްތައް މެނޭޖުކުރުން] ނުކުރެވޭ. ދެން ވަރަށް ބޮޑަށް އަޅުގަނޑުމެން މި ވަކާލާތު ކުރަނީ ހަމަ އިމާރާތުގެ ގާނޫނު. ދެން އެ ބިލު ގާނޫނަކަށް ވެގެން ދިޔައިމާ ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތައް އިމާރާތުގައި އުޅެ ފަރާތަކަށް ލާޒިމު ވެގެންދާނެ. ކޮންމެ ގޮތެއް ވިއޔަސް ގާތްގަނޑަކަށް ރަށެއްގެ އާބާދީ ބްލޮކެއްގައި މި އުޅެނީ. އެހާ އޯޕަންކޮށް އުޅުނު ބައެއް އެހާ ކޮންފާން ތަނަކަށް ލީމާ ހަމަ އެކިއެކި މައްސަލަތައް އާދޭ. އެ ކަހަލަ މައްސަލަތައް ޖެހޭނެ. އަޅުގަނޑުމެން ރެޑީގައި މި ތިބީ.

މައްސަލަތައް މި ދަންނަވާހެން އަޅުގަނޑުމެން ވީހާ ވެސް މިނިމައިޒް ކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުން މިދަނީ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ހަމަ އެހާ ބޮޑު އާބާދީއެއް އެތާގަނއި އުޅޭނެ. އެހެންވީމާ އެ ތަނުން ހިދުމަތް ލިބޭ ގޮތް ހެދުން. އެހެން ނަމަވެސް ހަމަ އަދި ނުނިމޭ ކަންކަން އެބަހުރި. މިސާލަކަށް ސްކޫލެއް އަދި ފޭސް 2 ގައި ނެތް. އަދި ފޭސް 1 ގައި ވެސް މިހާރު ހުރި ސްކޫލުގެ ޖާގައަކުން ނުއެއް ވާނެ. ދެން ވަރަށް ބޮޑަށް ބެލި ކަމެއް އެއީ ގިނަ އާއިލާތަކެއް މޫވް ކުރާނީ މާލެ އިން. އަސްލު ވަރަށް ގިނަ ހަރަދު ދާނެ ކަން ނޭނގެ ކުދިން މާލޭގެ ސްކޫލުގައި ބޭތިއްބުން. ދެން އެ އަށް ބަލާފައޮ އަޅުގަނޑުމެން މިހާރު ވެސް ފޭސް 2 ސަރަހައްދުން މާލެ އަށް ދެވޭނެ ބަސްދަތުރުތައް ހަމަޖައްސާނެ.

އެކަން މިނިމައިޒް ކުރަން ވެގެން އަޅުގަނޑުމެން ޕްލޭނެއް ވެސް މި ހަދަނީ. މިހާތަނަށް އެއްފަހަރާ މީހުން މޫވް ކުރީ 1،000 ފްލެޓަށް. އެހެން ނަމަވެސް އޭރު އަޅުގަނޑުމެން ހީކުރި ވަރުގެ އިމްޕެކްޓެއް ނާދޭ. އޭރަށް ހެދުނު އެންމެ ބޮޑު މޫވްމަންޓެއް އެއީ. އަސްލު އޭރު ހީކުރި ކަހަލަ ކަންތައްތަކެއް ނާދޭ. ދެން އޭގެ ތަޖުރިބާގައި ވެސް އަޅުގަނޑުމެން ހަމަ ބަލާނީ ކުރިއަށް އޮތްތާގައި ވެސް އެގޮތަށް ގެންދެވޭތޯ. އެހެން ނަމަވެސް މިވަރުގެ އާބާދީއެއް އެއްތަނަށް އަންނައިރުގައި ހުންނަ ޗެލެންޖެސްތަކަށް އަދި އަޅުގަނޑުމެން އާ ވެސް ވާނެ. ދެން އަޅުގަނޑުމެން ވެސް ބަލާނަން ސަރުކާރުގެ ކަމާގުޅޭ މުއައްސަސާތައް މެދުވެރިކޮށްގެން އެކި ކަންކަމަށް އެޓެންޑް ކުރުމަށް.

ބައެއް މީހުންނަށް މިތަން ކުޑަ، އަނެއްބައި މީހުންނަށް ރަނގަޅު. ދެން އަޅުގަނޑަށް ހީވަނީ މާލޭގައި ދަތި ހާލަތްތަކުގައި ދިރިއުޅޭ މީހުނަށް ވެސް ފްލެޓް ލިބިފައި ހުރި ހެން. އެކަމަކު އަޅުގަނޑުމެންނަކަށް ނޭނގޭނެ ފްލެޓު ލިބުނު ހުރިހާ މީހުންނަކީ މިހާރު ވެސް އެ އަށް ވުރެ ދަތި ހާލަތުގައި އުޅޭ ފަރާތްތައް ކަމެއް. އެ މީހަކު ކަންނޭނގޭ ރަނގަޅު، ގޯސް ޑިސައިޑް ކުރާނީ. އިންޑިވިޖުއަލް ލެވެލެއްގައި އެ މީހަކު އުޅޭ ތަނެއްގެ ސައިޒް ނުވަތަ އެހެނިހެން ކަންކަން އިހުސާސް ކޮށްލެވޭނީ. އުޅެން ފެށީމާ އިތުރު ކަންކަން ފެންނާނެ. ދަތިތަކާއި އޭގެ ފަސޭހަތައް ފެންނާނީ. ވަރަށް ބޮޑަށް ޕާސަނަލް ޗޮއިސް އެ އަންނަނީ.

ދެ ގޮތަކަށް ބެލިދާނެ. ބައެއް ބޭފުޅުންނަށް އޮންނާނީ އަގު ކުޑަވެފައި، އެ ބޭފުޅުން ބޭނުންވާ ފެންވަރެއްގެ ފިނިޝިންއެއް ލާން. ޕްރައިވެޓްކޮށް ހަދާ ތަންތާނގައި ބެއާ ފިނިޝިންއެއް ދޭން ވެސް އެދޭ، އެ ބޭފުޅުން އަމިއްލަ އަށް ކުލަލައި ޓައިލްސް ޖަހަން. އެހެންވީމާ ޓައިލްސް ޖަހާފައި ހުރި ތަނެއް ތަޅާލާފައި ޖެހުމަށް ވުރެ ހަރަދު ކުޑަވާނެ. ކުރިއަށް އޮތްތާނގައި ވަރަށް އާންމު ކަމަކަށް ވެދާނެ ބޭސިކް ފިނިޝިންއެއް ދިނުން. ދެން އަނެއްކޮޅުން ވިސްނިއިރު، ފިނިޝިން މަސައްކަތް ކުރަން އިތުރަށް 45 މިލިއަން ޑޮލަރު އެބައަރާ. އަނެއްކާވެސް ލޯނެއް ނަގައިގެން އެކަން ކުރަން މި ޖެހެނީ. އެހެންވީމާ ސަރުކާރުން ނިންމީ މިހާރު ހުރި އަގުގައި ދޭން. އެހެން ނޫނީ އިންޓަރެސްޓާ އެކު ދައްކަން ޖެހޭ ވަރު ވެސް ބޮޑުވެގެން ދާނެ.