ކަރަންޓާ ނުލައި އައްޑޫ: އާންމުން ކުރީ ތަފާތު ތަޖުރިބާއެއް!

ކަރަންޓް ކެނޑޭ މައްސަލައަކީ އައްޑޫ މީހުންނަށް އާ ކަމެއް ނޫނެވެ. ކޮންމެ ދުވަހަކު ކަހަލަ ގޮތަކަށް މި ތަޖުރިބާ އައްޑޫގެ ރައްޔިތުން ކުރަން ނުޖެހޭ ދުވަހެއް ނާދެ އެވެ. ވަކިން ހާއްސަކޮށް އައްޑޫގެ އާބާދީގެ ބޮޑުބައި އޮތް ގުޅިފައިވާ އަވަށްތަކުގަ އެވެ.

ރެއަކީ ވެސް މިގޮތަށް ކަނު އަނދިރީގައި ރައްޔިތުންތަކެއް އުޅެން ޖެހުނު ރެއެކެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 8 ގަޑިއެއްހާ އިރަށެވެ. އިއްޔެ އެންމެ ފުރަތަމަ ކަރަންޓް ކެނޑުނީ ހަވީރު ފަހެއް ޖަހަން އުޅެނިކޮށެވެ. އޭގެ ގާތްގަނޑަކަށް 20 މިނިޓް ފަހުން ކަރަންޓް ލިބުނު ނަމަވެސް މާ ގިނަ އިރެއް ނުވަނީސް އަނެއްކާ ކަރަންޓް ކެނޑުނެވެ.

އެހެންވެ ރައްޔިތުން ތިބީ އާދައިގެ މަތިން އަނެއްކާ ވެސް މާ ލަސްތަކެއް ނުވެ ކަރަންޓް ލިބޭނެ ކަމަށް އުންމީދުކޮށްގެންނެވެ. އެއީ އަބަދު ވެސް ކޮންމެވެސް އިންޖީނެއްގައި މައްސަލައެއް ޖެހިގެން މަރާމާރުކުރަން އަވަށްތަކުގެ އެކި ސަރަހައްދުތަކުން އާންމުކޮށް ގަޑިއެއްހާ އިރަށް ކަރަންޓް ކަނޑާލާތީ އެވެ.

އެކަމަކު ރޭ ކުރަން ޖެހުނީ މީގެ އަށެއްކަ އަހަރު ކުރިން ކުރަން ޖެހުނު ތަޖުރިބާ އެވެ. ރޭގެ އެކެއް ޖެހުމާ ހިސާބަށް އުޅެން ޖެހުނީ ކަރަންޓާ ނުލައި އަނދިރީގައި ގިނަ އިރުތަކެއް ވަންދެން ހޭދަކުރާށެވެ. ރޭ ގާތްގަނޑަކަށް 11 ޖަހަން އުޅެނިކޮށް ކަރަންޓް ލިބުނަސް، ހިފެހެއްޓޭ ވަރު ނުވެގެން އަލުން ކަރަންޓް ކެނޑުނީ އެވެ.

ދިރިއުޅުމުގެ ހުރިހާ ކަމެއް ކަރަންޓަށް ބަރޯސާވެފައިވާ އާއިލާތައް ރޭ ހޭދަކުރީ މަގުމަތީގަ އެވެ. ބައެއް މީހުން ދަރިން ނިންދެވީ ވެސް މަގުމަތީގައި ގޮދަޑި އާއި ކުނާ އަޅައިގެންނެވެ. އަދި ބައެއް ހިސާބުތަކުގެ އަވަށްޓެރިން ޖަމާވެ، ކައިބޮއެ ހެދީ ވެސް މަގުމަތީގަ އެވެ.

"ކަރަންޓާ ނުލައި މިހާރު ކިހިނެއް އުޅޭނީ؟ އެއްވެސް ކަމެއް މިހާރު ކަރަންޓާ ނުލައި ކުރެވޭކަށް ނެތް،" ރޭ މަރަދޫން ވާހަކަ ދެއްކި މީހަކު ބުންޏެވެ. "އެންމެ ހިތްދަތިވަނީ ރޭގަނޑު ކަރަންޓް ނެތި ކުދިންކޮޅު މަގުމައްޗަށް ނެރެގެން ތިބެން ޖެހޭތީ."

އިއްޔެއަކީ ތަންކޮޅެއް ހޫނު ވެސް ގަދަ ދުވަހެކެވެ. އަނެއްކޮޅުން ކަރަންޓް ދިއުމުން އެ ހޫނުކަމުގެ އިހުސާސް އިތުރަށް ބޮޑުވި އެވެ. ޅަދަރިމައިންނަށް ވެސް ރޭ އެންމެ ބޮޑަށް އުފުލަން ޖެހުނު ތަކުލީފަކީ ހޫނުގަދެވެން ދަރިންނަށް ނުނިދިގެން އުޅެން ޖެހުމެވެ.

"ހޫނުގަދަކަމުން ގޭތެރޭގައި ތިބެވޭކަށް ނެތް. އެހެންވެ ކުދިން ނިންދަވައިގެން ރޭ ދަންވަންދެން ލިންކް ރޯޑްގައި އުޅުނީ،" ފޭދޫ މީހަކު ބުންޏެވެ. "އަނެއްކާ ހޫނުދަވެގެން ކުދިން އެހާ ވަރަށް ރޮއެ."

ރޭ އައްޑޫގެ ގިނަ ފިހާރަތަކާއި ހޮޓާ/ ރެސްޓޯރަންޓް ފަދަ ތަންތަނުން ވެސް ހިދުމަތް ދިނީ ވަރަށް ހާލުގަ އެވެ. ކަރަންޓާ ނުލައި އުޅެން ޖެހުމުގެ ބުރައަކީ މިހާރު ވަރަށް ބޮޑު ތަކުލީފެކެވެ. އަނެއްކޮޅުން އައްޑުއަކީ ކަރަންޓް ކެނޑުން ވަރަށް އާންމު ތަނަކަށްވާތީ ގިނަ ބަޔަކު އަބަދު ވެސް އެންމެ ކަންބޮޑުވެ ޝަކުވާކުރަނީ ގޭގައި ހުންނަ އަގުބޮޑު ކަރަންޓް ސާމާނުތައް ހަލާކުވާތީ އެވެ.

"މިކަމަށް އަހަރެމެން މި ތިބީ މިހާރު ހޭނިފައި. އެކަމަކު ލިބޭ ގެއްލުމަކަށް ޒިންމާވާނެ ބަޔަކު ނެތް. އަބަދު ވެސް ކޮންމެވެސް އެކައްޗެއް ހަލާކުވެގެން ގަންނަން ޖެހިފައި އޮންނަނީ." މަރަދޫ މީހަކު ބުންޏެވެ.

ވިޔަފާވެރިންގެ ޝަކުވާއަކީ ވެސް އެ މީހުން ފިނިކޮށްފައި ހުންނަ މަސް ކަހަލަ އެއްޗެހި ކަރަންޓް ގޮސްގެން ހަލާކުވާތީ އެވެ. އެހެންވެ މިކަމަކީ ހަގީގަތުގައި ވެސް އައްްޑޫ ރައްޔިތުންނަށް މާލީ ގޮތުން ވެސް އުފުލަން ޖެހިފައި އޮތް ބުރައެކެވެ.

އައްޑޫގެ ކަރަންޓަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ހޯދައިދޭނެ ކަމަށް ކޮންމެ ސަރުކާރަކުން ވެސް ވައުދުވެ އެވެ. ނަމަވެސް މިއީ ނުފުއްދި އޮތް އައްޑޫގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލަ އެވެ. ކަރަންޓް ކެނޑޭ މައްސަލަ އާންމު ކަމަކަށްވެ މިކަމަށް އެކަށީގެންވާ ހައްލެއް ނުލިބި މި ހާލުގައި އައްޑޫ މީހުން އުޅޭތާ މިހާރު 10 ވަރަކަށް އަހަރު ވެދާނެ އެވެ.

ނަމަވެސް އަބަދު ވެސް އަޑުއިވެނީ މައްސަލަ ހައްލުކުރާ ވާހަކަ އެވެ. ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުން ވެސް އައްޑޫގެ ކަރަންޓް މައްސަލަ އަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ގެންނަން މަސައްކަތްތަކެއް ކުރި އެވެ. އެކަމަކު އޭގެ ނަތީޖާއެއް ނުފެނެ އެވެ.

އާ ޖަނެރޭޓަރުތަކެއް އިންސްޓޯލްކޮށްގެން ހިދުމަތް ދިނަސް، ކުރިއެކޭ މިހާރެކޭ ތަފާތެއް ނެތެވެ. އަބަދު ވެސް އޮންނަނީ ކޮންމެވެސް ޓެކްނިކަލް މައްސަލައެއް ދިމާވެގެން ކަރަންޓް ކަނޑާލަން ޖެހިފަ އެވެ.

"އާ ޖެނެރޭޓަރުތައް އިންސްޓޯލްކުރާ ވާހަކަ އާއި އެ ތަކެތިން ހިދުމަތް ދޭން ފެށި ވާހަކައަކީ ވެސް އައްޑޫން އާންމުކޮށް އިވޭ ވާހަކައެއް. އެކަމަކު އަޅުގަނޑުމެންނަކަށް ތަފާތެއް އަންނަ ތަނެއް ދުވަހަކު ވެސް ފެންނަވަރެއް ނުވޭ،" ހިތަދޫ ވިޔަފާވެރިޔަކު ބުންޏެވެ. "ކުރިއެކޭ މިހާރެކޭ ނެތް އެއްވެސް ތަފާތެއް. އަދި މިއީ އަރަތެއް ކަހަލަ ކަމެއް."

އައްޑު އަށް ކަރަންޓް ދޭ ފެނަކައިން ބުނަނީ ކަރަންޓް މައްސަލަ ހައްލުކުރަން މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ. އެ ކުންފުނިން ވެސް ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި އައްޑޫގެ ކަރަންޓް ހާލަތު ވަރަށް ދަށެވެ. އަދި މިއީ ހައްލެއް ނުލިބި ދިގުލައިގެން ގޮސްފައި އޮތް މައްސަލައެއް ކަމަށް ވެސް އެތަނުން ގަބޫލުކުރެ އެވެ. ގިނަ ބަޔަކު މިހާރު ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި އައްޑު އަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު އެއް ބުރައަކީ ކަރަންޓް ބޭނުންކުރާ ނިސްބަތް އިތުރުވަމުން އަންނަ އިރު، އެއާ އެއްވަރަށް ކަރަންޓް ނުއުފެއްދޭ މައްސަލަ އެވެ. އެހެންވެ ލޯޑްބޮޑުވަނީ އެވެ.

ފެނަކަގެ އެމްޑީ މުހައްމަދު ސައީދު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އެ ކުންފުނިން އައްޑޫގެ ކަރަންޓަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ހޯދައިދޭނެ އެވެ. އަދި އެ މަސައްކަތްކުރަމުން އަންނަ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ.

ސައީދު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އައްޑޫގެ ކަރަންޓުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅު ކުރުމުގެ ގޮތުން އިތުރު ޖަނަރޭޓަރު ސެޓްތަކެއް ވެސް ހޯދަން އަންނަ މަހުގެ ތެރޭގައި ބީލަމަށް ލައި، އެކަން އަވަސް ކުރަން މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ.

"އެކަމުގެ ތައްޔާރީތައް މިހާރު ވެސް މި އަންނަނީވަމުން،" ސައީދު ވިދާޅުވި އެވެ.

"އަޅުގަނޑުމެން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި ކަރަންޓް މައްސަލަ ހައްލުކުރަން ކުރިއަށް ގެންދާ މި ޕްރޮޖެކްޓްގެ ތެރެއިން އައްޑޫގެ ކަރަންޓަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ލިބިގެން ދާނެ. މީގެ ތެރެއިން އެއް ކަމެއް ކަރަންޓް ބޭނުންކުރާ މިންވަރު އިތުރުވަމުން އަންނާތީ ސަޕްލައި އިތުރުކުރަން މަސައްކަތްތައް ކުރުން ވެސް."

ކަރަންޓްގެ މައްސަލާގައި އައްޑޫ މޭޔަރު އަބްދުﷲ ސޯދިގް (ސޯބެ) މިއަދު ކުރެއްވި ޓްވީޓެއްގައި ވިދާޅުވަނީ އައްޑޫގެ ކަރަންޓް މައްސަލަ އަށް ފެނަކަ އަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ހޯދައި ނުދެވުނު ކަމަށެވެ.

"މައްސަލައެއް ދިމާވާ ކޮންމެ ފަހަރަކު އިންތިހާ އަށް ބޮޑު ހަރަދު އެބަކުރޭ. ރައްޔިތުންނަށް ވަރަށް ގެއްލުންވެއްޖެ،" އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. "ސަރުކާރުން ދާއިމީ އަވަސް ހައްލެއް ހޯދައި ދެއްވުން އެދެން."