ރާއްޖޭގައި ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގައި ރަޖިސްޓްރީވެފައި ތިބީ ޖުމްލަ 107،000 މީހުންނެވެ. ލޯކަލް ކައުންސިލްތަކުގެ އިންތިޚާބު މިދިޔަ އަހަރު ބޭއްވި އިރު ވޯޓުލުމުގެ ހައްގު އޮތް މީހުންގެ އަދަދު 256،000އާ ގާތްކުރެ އެވެ. އެހެންވީމާ ސިޔާސީ ޕާޓީތަކަށް ނިސްބަތްވަނީ ވޯޓުލާ އާބާދީގެ 42 ޕަސެންޓެވެ. އަނެއް 58 ޕަސެންޓަކީ އެއްވެސް ޕާޓީއެއްގައި ރަޖިސްޓްރީވެފައި ނެތް މީހުންނެވެ. އެހެން ގޮތަކަށް ބުނާ ނަމަ، ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ އަޣުލަބިއްޔަތަކީ އެއްވެސް ޕާޓީއެއްގައި އުޅެން ބޭނުން ނުވާ މީހުންނެވެ.
މީގެ މާނައަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ މި 58 ޕަސެންޓަކީ ސިޔާސީ ކަންކަމަށް ޝައުގުވެރިކަން ނެތް މީހުން ކަމަށް ބެލިދާނެ އެވެ. އެކަމަކު ޕާޓީތަކުގައި ރަޖިސްޓްރީވެގެން ތިބި 42 ޕަސެންޓަށް ވުރެ މާ ގިނަ މީހުން އިންތިޚާބުތަކުގައި ވޯޓު ލާން ނުކުމެ އެވެ. ސިޔާސީ ޕާޓީތައް ތައާރަފްކުރި ފަހުން 2008 އިން ފެށިގެން މިހާތަނަށް ބޭއްވި ހަތް އިންތިޚާބުގައި، ވޯޓު ލީ މީހުންގެ އެވްރެޖް ނިސްބަތް 77 ޕަސެންޓަށް އަރަ އެވެ. އެހެންވީމާ ޕާޓީއެއްގައި އުޅެން ބޭނުން ނުވާ މީހުން ވެސް ޑިމޮކްރެސީގައި ބައިވެރިވާކަން ސާފެވެ. މާނައަކީ ޕާޓީތަކުގައި ނޫޅޭ 58 ޕަސެންޓާ މެދު އުއްމީދު އެބަ އޮތެވެ.
ރާއްޖޭގައި ޑިމޮކްރެސީ ފައްކާވުމަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު ހުރަހަކީ ރައްޔިތުންގެ ބާރަށް ވުރެ ބޮޑުންގެ ބާރު ގަދަވުމެވެ. ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާތަކާއި ސިޔާސީ ޕާޓީތަކާއި ލީޑަރުންނަށް ބެލިޔަސް މެ އެވެ. ޕާޓީތަކަކީ ވަކި މީހެއް ނުވަތަ ބައެއްގެ ވަށައިގެން އެނބުރޭ އެއްޗެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް އޮތުން ބަދަލުވެދާނެ ކަމުގެ އަލާމާތެއް ވެސް ނުފެނެ އެވެ. މީގެ ސަބަބަކީ ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ ވަކި ފިކުރެއް ނުވަތަ އުސޫލެއްގައި ހިފެހެއްޓުމަށް ވުރެ ބޮޑަށް ވަކިވަކި ލީޑަރުންނަށާއި އެ ލީޑަރަކު އެ ވަގުތަކު އަރާ ސިޔާސީ ފަޅިއަކަށް ކަނު ލޯތްބެއް ދީ އެ މީހުން ކިޔާހާ އެއްޗަކަށް އަތް ޖަހަން ޕާޓީތަކުގެ އާއްމު މެމްބަރުން ތިބޭ ކަމެވެ. އޭގެ އާޚިރު ނަތީޖާއަކީ ދައުލަތުގެ ހިންގުމުން ރައްޔިތުންގެ ސީދާ އަޑު ކެނޑި ޕާޓީތަކާއި ލީޑަރުން ކުޅެން ގެންގުޅޭ ބޯޅައަކަށް މުޅި ނިޒާމު ވެގެން ދިޔުމެވެ.
ދައުލަތުގެ މުއައްސަސާތަކާއި ވެރިކަންކުރާ ޕާޓީ އާއި ސަރުކާރާއި އިދިކޮޅަށް ބެލިޔަސް ހުރިހާ ކަމެއް، މަތިން ތިރިއަށެވެ. ރައްޔިތުންގެ މަސްލަހަތު އިސްކުރާ ޑިމޮކްރެޓިކް ވެއްޓެއް ގާއިމްކުރެވޭނީ މި ނޫން ދުވަހެއް ގެނެސްގެނެވެ. އަދި އެ ދުވަސް ގެނެވޭނީ އެއްކަލަ 58 ޕަސެންޓަށެވެ.
ހައްގާއި ބާތިލާއި ހެވާއި ނުބަޔަކީ ސިޔާސީ ފިކުރާ އެއްގޮތަށް އެނބުރެމުންދާނެ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ކޮންމެ މީހަކު ކުރިޔަސް ގޯހެއް ވާނީ ގޯހަކަށެވެ. ވަކި މީހަކު އެއީ ރަނގަޅެކޭ ބުނާތީ އެ ކަމެއް ރަނގަޅުވާނެ ގޮތެއް ވެސް ނޯންނާނެ އެވެ. އެކަމަކު ޕާޓީތަކުގެ މެމްބަރުންނަށް މި ކަން ވިސްނެނީ ކިހާ ވަރަކަށް ހެއްޔެވެ؟ އެތައް ކަމެއް ގޯސްވެގެން ދިޔުމުގެ އެންމެ އަސާސީ ސަބަބަކީ މި ހަގީގަތް އޮޅިފައި އޮތް ކަމެވެ. ތާއަބަދު ބޯޖަހާލަޖަހާލާ ތިބުމުގެ ބަދަލުގައި އަމިއްލަ ޕާޓީ އާއި ތިމާ ތާއީދުކުރާ ލީޑަރުން ޖަވާބުދާރީކުރުވައި ޒިންމާދާރުކުރުވައި ހަމަ މަގަށް އެޅުވުމުގެ ގާބިލްކަން ޕާޓީތަކުގެ އާއްމު މެމްބަރުންގެ ކިބައިގައި އޮތް ކަމަކަށް ނުފެނެ އެވެ. އޭގެ ސަބަބުތައް ދެނެގަނެ ހަގީގީ ޑިމޮކްރެޓިކް ވެއްޓެއް އަށަގަންނުވަން ކުރަން ޖެހޭ މަސައްކަތްތަކަށް ވަރަށް ގިނަ ވަގުތު ނަގާނެ އެވެ. އެކަމަކު މިހާރުގެ ހާލަތުން ދެން ކުރިއަށް އަޅަންވީ ފިޔަވަޅަކީ ކޮބައިތޯ ވެސް ވިސްނަން އެބަ ޖެހެ އެވެ.
ފުރަތަމަ ގަބޫލުކުރަންވީ ކަމަކީ އަހަރެމެންނަށް ހައްގު މިންވަރު އެއީ ސިޔާސީ މީހުން ބުނެދީ ކަނޑައަޅަން ޖެހޭ އެއްޗެއް ނޫން ކަމެވެ. އެއީ އަހަރެމެން އަމިއްލަ އަށް އިޚްތިޔާރުކޮށް ޑިމާންޑުކޮށްގެން އަހަރެމެން އެންމެ އެދޭ ސިފައިގައި ލިބިގަންނަން ޖެހޭ އެއްޗެކެވެ. އެހެން ނޫނީ، ޑިމޮކްރެސީއެކޭ ކިޔުމުގެ މާނައެއް އެބަ އޮތް ހެއްޔެވެ؟ ދެވަނަ ކަމަކީ، ބޭރުން ބަޔަކު އައިސް އަހަރެމެން ސަލާމަތްކޮށްދޭނެ ކަމަށް ދެކެންޏާ އެ ވިސްނުން ދޫކޮށްލަން ޖެހެ އެވެ. އެއީ މިހާތަނަށް ވެފައި އޮތް ކަމެއް ނޫނެވެ. އަމިއްލަ އެދުމެއް ނެތި ހެޔޮ ނިޔަތެއްގައި ބޭރު ބަޔަކު އެހީތެރިވެދާނެ ކަމަކަށް ގަބޫލެއް ވެސް ނުކުރެވެ އެވެ. އަދި އެ ގޮތަށް އަތްބޭނުމުގެ ހިތި ނަތީޖާ ދުނިޔޭގެ އެތައް ގައުމަކުން އެ ދަނީ ފެންނަމުންނެވެ. އަހަރެމެންގެ ކަންކަން ހައްލުކުރާނީ އަހަރެމެން އަމިއްލައަށޭ އެ ބުނަނީ ކޮންމެ މީހަކު ކަމަށް ވިޔަސް އެއީ ރަނގަޅު ވާހަކައެކެވެ.
ސިޔާސީ މީހުން ލައްވައި ގައުމުގެ ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުވައި އެ މީހުންނަކީ ތެދުވެރި، ނަޒާހާތްތެރި، އަމާނާތްތެރި، ރައްޔިތުންނަށް ކިޔަމަންތެރި އަދި ޖަވާބުދާރީވާ ބަޔަކަށް ހަދަން އަހަރެމެން އެންމެން މި ތިބީ ނުކުޅެދިފަ އެވެ. ޚާއްސަކޮށް، ހުރިހާ ކަމެއް ހިނގަނީ ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގެ ނިޒާމެއްގެ ތެރެއިން ކަމަށް ވާއިރު، ޕާޓީތަކާއި ލީޑަރުން ފެއިލްވުމުގެ ޒިންމާ ޕާޓީތަކުގެ މެމްބަރުންގެ ކިބައިގައި އެބަ އޮތެވެ. އެހެންވީމާ މިއީ ދެން ތިބި މީހުން ތެދުވެ އެ މަސްއޫލިއްޔަތާ ހަވާލުވުމުގެ ވަގުތެވެ.
އަދަދަށް ބެލިޔަސް، އަދި ކަނު ވަފާތެރިކަމެއްގައި ނުޖެހި ހަމަ ގަބޫލުކުރުމުގެ ފުރުސަތަށް ބެލިޔަސް، 58 ޕަސެންޓުގެ މުހިއްމުކަން ބޮޑެވެ. ތަޣައްޔަރުވެ ގަޑުބަޑުވެފައި މި އޮތް ނިޒާމް އިސްލާހުކުރަން އެ އަޣުލަބިއްޔަތަށް ވަރަށް މުހިއްމު ދައުރެއް އަދާކުރެވިދާނެ އެވެ. އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ބާރެކެވެ. ސުވާލަކީ އެ ބާރުގެ ބޭނުން ހިފާނެ ހެއްޔެވެ؟ އަދި ކޮން ގޮތަކަށް ހެއްޔެވެ؟
"މަށަކީ ސިޔާސީ މީހެއް ނޫނޭ" ބުނެލާފައި ރެކިގަނެވޭ ވަރަށް ވުރެ 58 ޕަސެންޓުގެ ޒިންމާ މާ ބޮޑެވެ. ހުރިހާ ބޭނުންތަކެއް ފުދިގެން ތަނަވަސްކަމާއި އިމްތިޔާޒުގައި ދިރިއުޅޭ މީހަކު މި ކަމަށް ފަރުވާލެއް ނުބަހައްޓަފާނެ އެވެ. އެކަމަކު އަޣުލަބިއްޔަތު އޮތީ އެފަދަ މީހުންނަށް ނޫންކަން ފާހަގަކުރަން ޖެހެ އެވެ.
ސިޔާސީ ކަންކަން ކޮންމެ ގޮތަކަށް ހިނގިޔަސް ތިމަންނާގެ ދިރިއުޅުމަށް އަސަރެއް ނުކުރެއޭ ހީވަންޏާ ތިއީ އަދި މުޅިއަކުން ރަނގަޅު ވިސްނުމެއް ނޫނެވެ. ކޮންމެ ކަމަކީ ވެސް ސިޔާސީ މީހުންގެ ނިންމުންތަކާއި އެ މީހުން ކަނޑައަޅާ ސިޔާސަތުތަކެވެ. އެ ކަންކަމާ މެދު ޚިޔާލުފާޅުކޮށް ބަސް ބުނެ އަޑުއުފުލުމަކީ ސިޔާސީވުން ކަމަށް ވަންޏާ އެންމެން ވެސް ސިޔާސީވާން އެބަ ޖެހެ އެވެ. ޚާއްސަކޮށް، މިހާތަނަށް ސިޔާސީ ނުވެ ތިބި 58 ޕަސެންޓެވެ. އެއީ ގައުމަށްޓަކައި ތި އެންމެން އަދާކޮށްދޭން ޖެހޭ މަދަނީ މަސްއޫލިއްޔަތެކެވެ.
ރާއްޖޭގެ ކަންކަން އިސްލާހުކުރަންވީ ގޮތް އެންމެ ރަނގަޅަށް އެނގޭ މީހުން 58 ޕަސެންޓުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭނެކަން ޔަގީނެވެ. އެ އެންމެން ކޮބާ ހެއްޔެވެ؟ ތައުލީމާއި ތަޖުރިބާތައް އެއްތަންކުރާށެވެ. ވަކި ކޮޅަކަށް ނުޖެހި އުފެއްދުންތެރި ވާހަކަތައް ދައްކައި ފާޑުކިޔައި ބަހުސްކުރުމުގެ ގާބިލްކަން ހުރި އެންމެން އެކަން ފަށާށެވެ. އާއްމުން ހޭލުންތެރިކޮށް މަގު ދައްކައިދޭށެވެ.
ބޭނުންވަނީ އެންމެ ކަމެކެވެ. އެންމެންގެ އަޑު އެއްފަހަރާ އިއްވުމެވެ.
ސިޔާސީ މީހުންގެ އަމަލުތަކާ ހެދި ރުޅިގަދަވެ މާޔޫސްވެފައި ތިބި މީހުން އިސްނަގާށެވެ.
