ދަތުރުކުރުން ފިޔަވައި، ލޮކްޑައުން ނެތް ރަށްރަށަށް މިހާރު އެއްވެސް ހުރަހެއް ނެތް: އެޗްޕީއޭ

ނަޒްލާ: ސަރުކާރުގެ އޮފީސް ހުޅުވޭނީ އެންމެ ގިނަވެގެން އެއްފަހަރާ ފަސް މީހުންނަށް. އެއީ ރައީސް އޮފީހުގެ ހުއްދަ ލިބިގެން. މީގެ ތެރޭގައި ހައި ރިސްކް މީހުންނާއި ދުވަސްވީ މީހުންނަކަށް ނުނުކުމެވޭނެ. މިގޮތުން އަމިއްލަ އޮފީސްތައް ވެސް ހުޅުވޭނެ. އެއީ އިކޮނިމިކް މިނިސްޓްރީގެ ހުއްދަ ލިބިގެން.

ނަޒްލާ: ޓެކްސީ އަށް އަރާއިރު ފަސިންޖަރުންްނާއި ޑްރައިވަރުން ވެސް މާސްކް އަޅަން ވާނެ. ފަސިންޖަރުން ތިބެން ވާނީ ފަހަތު ސީޓްގައި އެކަނި. މަގުމަތިން ޓެކްސީ ނަގައިގެން އެރުމަކީ ހުއްދަ ކަމެއް ނޫން. ޓެކްސީ ހޯދަން ވާނީ އެޕަކުން ނުވަތަ ޓެކްސީ ސެންޓަރަކުން. އަދި އެއްފަހަރާ ދެ ދަތުރު ކުރުމަކީ ވެސް ހުއްދަ ކަމެއް ނޫން. ޕިކަޕަށް އަރާއިރު ވެސް ކުޑަ ޕިކަޕަކަށް ގިނަވެގެން ދެ ފަސިންޖަރުންނަށް އެރޭނީ އެ ވެސް ފަހަތަށް.

ނަޒްލާ: ދެ ހަފުތާގެ ފަހުން ހަފުތާއަކު ފަސް ދުވަހަށް އަނެއްކާ ވެސް ހުޅުވާލެވޭނެ. އެކަމަކު އެއީ ވެސް ރެސްޓްރިކްްޝަންތަކާ އެކު. ކެފޭތަކާއި ރެސްޓޯރަންޓްތައް ވެސް ހުޅުވާލެވޭނީ ހަމައެކަނި އޮންލައިންކޮށް އޯޑަރު ނަގަން އެކަނި. އަދި ކޭޝްގެ ބަދަލުގައި ކާޑު ބޭނުންް ކުރުން މުހިންމު.

ނަޒްލާ: ފުލުހުންގެ ހުއްދައިގެ ދަށުން ވެސް އާއިލާތަކާ ބައްދަލުކޮށް ގޭގެއަށް ދިއުމަކީ ހުއްދަ ކަމެއް ނޫން. ކުޑަކުދިންނަށް ވެސް 5-8 އާ ހަމައަށް ބޭރަށް ނުކުމެވޭނެ. ޕާޓީތަކާއި އާއިލީ އެއްވުންތަކެއް ނުބޭއްވޭނެ. ޖަނާޒާ ބޭއްވޭނީ މިހާރު ވެސް ހުއްދަ ދޭ ގޮތަށް އެ ފަރާތްތަކަށް.

ނަޒްލާ: ފަތިހު 5-6 އާ ހަމައަށް އެކަނި ދުވަސްވީ މީހުންނަށް އެކަނި ބޭރަށް ނުކުމެވޭނީ. އެއީ ފުލުހުންގެ ހުއްދަ އާ އެކު.

ނަޒްލާ: ލޮކްޑައުން ފެނިފައި ނުވާ ރަށްރަށުގައި މާ ބޮޑު ރެސްޓްރިކްޝަނެއް ނޯންނާނެ. އެހެން ރަށަކަށް ދަތުރު ކުރުމެއް ނެތް ވަރަށް ބޮޑު އަސާސީ ކަމެއްގައި ނޫނީ.

ނަޒްލާ: ކުރިއަށް އޮތް ދޭއް އަދި ހަތަރު ހަފުތާ އަށް ކަންކަން ދޫކޮށްލާއިރު، ވަރަށް މުހިންްމު ކަންތައްތަކެއް އެބަހުރި. ފުރަތަމަ ކަމަކީ މިއީ އަދިވެސް ވެކްސިނެއް ނެތް ބައްޔެއްކަން ހަނދާން ކުރުން. އެހެންވެ ފުރަތަމަ ކަމަކީ އަތް ދޮވުމާއި ސާފުތާހިރު ކަން ހިފެހެއްޓުމާއި ގައިދުރުކަން ބެހެއްޓުމާއި މާސްކް އެޅުން. އަދި ތަންތަނުގައި އަތް ނުލުން. މި ކަންކަމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުކަން ދޭން ޖެހޭނެ. އެކަންކަން ފުރިހަމަ ކުރޭތޯ ޔަގީންކުރަންވާނެ.

ނަޒްލާ: މާދަމާއިން ފެށިގެން އަޅުގަނޑުމެން މި ލޮކްޑައުން ދޫކޮށްލަނީއެއް ނޫން. ލުއިތަކެއް މި ދެނީ. ލުއިތައް ދޭން ބަލާއިރު ޑަބްލިޔުއެޗްއޯ އިން ވެސް ފާހަގަކޮށްފައި އެބައޮވޭ ސިއްހީ ކަންތައްތަކާ އެއްވަރަށް އިޖުތިމާއީ ކަންތައްތަކާއި ހިއުމަން ރައިޓްސް އަށް ވެސް ބަލަން ޖެހޭ ކަމަށް. މާދަމާ އަޅުގަނޑުމެން މި ފަށަނީ މީގެ ފުރަތަމަ ކަންތައްތައް. އެއީ ދެ ހަފުތާ އަށް.

ޑރ. މޫސަ؛ އަޅުގަނޑުމެންގެ ޓީމަށް ވަރަށް ގިނަ މަސައްކަތްތައް ކުރެވިއްޖެ. ބައެއް ގައުމުތަކުގައި ވެންޓިލޭޓަރަށް ލައިގެން ވެސް ރަނގަޅު ނުވާނޭ ބުނާ މީހުންނަށް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފަރުވާ ދީގެން ރަނގަޅު ކުރެވިއްޖެ.

ޑރ. މޫސަ: އޮކްސިޖަން ކެޕޭސިޓީ ރާއްޖޭގައި ހުންނަނީ 7 މިލިއަނުގައި. އެކަމަކު ސާޖެއް އަތުވެއްޖިއްޔާ އަޅުގަނޑުމެން ބޭނުންވޭ އެންމެ މަދުވެގެން ވެސް އެ ސްޓޯރޭޖް 14 މިލިއަނަށް ގެންނަން. އެކަމަކު މިއަދު ސްޓޯރޭޖް 36 މިލިއަނަށް ވަނީ އިތުރު ކުރެވިފައި. މިއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ގައުމަށް ލިބިގެން ދިޔަ ވަރަށް ބޮޑަށް ކުރިއެރުމެއް، ޑޮކްޓަރެއްގެ ގޮތުން އަޅުގަނޑަށް ލިބުނު ވަރަށް ބޮޑު ހިތްހަމަޖެހުމެއް.

ޑރ. މޫސަ: ތިން ކަމެއްގައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ދަތިތަކެއް ދިމާވެދާނެ ކަމަށް ބެލިން. އެއް ކަމަކީ އޮކްސިޖަން ކެޕޭސިޓީ. ދެން ބެޑް ކެޕޭސިޓީ އަދި ވެންޓިލޭޓާ ކެޕޭސިޓީ. މިހާރު އަޅުގަނޑުމެންގެ ކެޕޭސިޓީގައި މިހާރު ވާނީ ޓްރޭނިންތަކެއް ދީފައި. އެއީ ގާތްގަނޑަކަށް 600 މީހުން. އޭގައި ކޮވިޑާ ބެހޭ ގޮތުން އެކިއެކި ތަމްރީނު ދިނިންް. މީގެ އިތުރުން ރަށްރަށުން 11 މީހަކު އައިޖީއެމްއެޗަށް ވެސް ގެނެސްގެން އެ މީހުން ވާނީ ތަމްރީން ދީފައި.

ޑރ. އަލީ ނަޒީމް: ޑީއެޗްގައި 11 އެނދު މިހާރު ކޮވިޑަށް ބޭނުން ކުރެވެމުން ދަނީ. އެކަމަކު މިހާރު 500 އަށް ވުރެ ގިނަ ބެޑް ޓްރީޓޮޕާއި ހުޅުމާލޭގެ ފެސިލިޓީއާ އެކު އެބަހުރި. އިތުރަށް 30 އަށް ވުރެ ގިނަ ޑޮކްޓަރުން ވެސް މިހާރު ވަނީ ގުޅިފައި. އެއީ އެކި ގައުމުތަކުގައި ކިޔަވަމުން އަންނަ ދިވެހި ޑޮކްޓަރުން.

އެންއޯއީސީން ބާއްވާ ސިލްސިލާ ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުން ފަށައިފި. މިރޭގެ ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި މައުލޫމާތު ދެއްވަނީ ޑރ. ނަޒްލާ ރަފީގާއި ޑރ. އަލީ ނަޒީމް އަދި ޑރ. މޫސާ ހަސަން.

އަމީން: އަޅުގަނޑުމެންގެ މި ގައިޑްލައިންގެ ތެރޭގައި ތިބޭ ނަމަ ސިއްހީ ދާއިރާ އަށް ނުކަތާ ވަރަށް މީތި ކޮންޓްރޯލަކުން ނުނެއްޓޭނެ. ހަމަތަކުގެ ތެރޭގައި ތިބެއްޖެ ނަމަ އަޅުގަނޑު ކަށަވަރުކަން ދެން ސއިްހީ ނިޒާމުގެ ތެރޭގައި މިއަށް ކޭޓާ ކުރެވޭނެކަން.

އަމީން: ކުރިއަށް އޮތް ހަފުތާގެ ތެރޭގައި އިތުރު 65 ވެންޓިލޭޓަރު ލިބޭނެ. މީގެ އިތުރުން ކަރަންޓީން ފެސިލިޓީތަކުގައި ބޭނުންވާ ބައެއް ސާމާނު ވެސް މިާރު ވަނީ ލިބިފައި

އަމީން: ރާއްޖޭގައި ކޮވިޑަށް ހަދާ ޓެސްޓްތަކުން ޕޮޒިޓިވް ވަނީ 5 ޕަސެންޓް.

އަލީ ލަތީފު: އައިޖީއެމްއެޗުން ިހާރު ވެސް 600 ޓެސްޓް ހެދޭނެ. މީގެ އިތުރުން ޕޮލިހާއި އޭޑީކޭ އާ އެކު 800 ޓެސްޓް ހެދޭނެ މިހާރު ވެސް. އަޅުގަނޑުމެންގެ ޓާގެޓަކީ މި އަދަދު 1000 އަށް މަތިކުރުން. ހަގީގަތުގައި ރާއްޖެ ކަހަލަ ތަނަކަށް ބަލާއިރު 1000 އެއީ ވަރަށް ގިނަ އަދަދެއް.

ޑރ. ޝީނާ: ލުއި ދޭ އިރު އެޗްޕީއޭ އިން ވަރަށް ގާތުން ބަލަން ޖެހޭނެ. މީގެ އަސަރުތައް ވަރަށް ކައިރިންް ބަލަން ވާނެ.

އަމީން: މި ޕްލޭންގައި މިހާރުން މިހާރަށް އޮފީސްތައް ހުޅުވާ ގޮތަކަށް ހަމަޖެހިފައެއް ނެތް. އެކަމަކު ސަރުކާރުގައި ޕޮލިސީ ލެވެލްގައި ކުރަން ޖެހޭ ކަންކަމުގައި ދެވޭ ހުއްދަތަކެއް ހުންނާނެ، އެއީ ވެސް ވަކި ގައިޑްލައިންތަކެއްގެ ތެރެއިން.

އަމީން: މިސްކިތްތައް މާލޭގައި އަދިވެސް ބަންދު ކުރާނެ. މާލެ އިން މުދާ ގެންދިއުމާއި އެއް ރަށުން އަނެއް ރަށަށް ދަތުރު ކުރުން ވެސް އެއީ އަދި ހުއްދަ ދީފައިވާ ކަންކަމެއް ނޫން.

އަމީން: ލުއި ދިނުމުގެ ހާލަތުގައި ކޮންމެ ގެއަކުން ތިން މީހަކަށް ހަފުތާއަކު އެއް ފަހަަރު ދެ ގަޑިއިރަށް ނުކުމެ އުޅުމުގެ ފުރުސަތު. އަދި ކޮލެޖްތަކުގައި އޮންލައިންކޮށް ކިޔެވުގެ ފުރުސަތު ދެވޭނެ.

ޑރ. ޝީނާ: ޖުމްލަކޮށް ބަލަންޏާ މިހާރު ވެސް ބަލި ފެތުރެމުން ދާއިރު ވެސް ލޮކްޑައުން ލުއި ކުރަނީ. ހަގީގަތުގައި އެވްޕީއޭގެ އިރުޝާދުތަކަށް އާންމުން އިޖާބަ ދީފި. އަނެއްކޮޅުން އެހެން މީހުންގެ ފަރާތުން ބަލި ފެތުރުން ވަރަށް ބޮޑު ކޮންޓްރޯލް ވެފައި މިއޮތީ. އަދި ބަލިވާ މީހުންނަށް ފަރުވާ ދެވޭނެ ގޮތް މިހާރު އޮތީ ތައްޔާރުވެފައި.

ޑރ. ޝީނާ: ބަލީގައި ސިވިއާ ވާ މީހުންނަށް ބަލާއިރު އައިސީޔޫގައި ވެސް އައި ހޮސްޕިޓަލުގައި އެޑްމިޓް ކުރާ މީހުންގެ އަދަދު ވެސް ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށް. އެއީ ޒުވާން އާބާދީއެއް އޮތް ގައުމެއް ކަމަށް ވެދާނެ. މިއީ ދުނިޔެ އަށް ބެލިޔަސް ފާހަގަކޮށްލެވޭ އަދަދެއް.

ޑރ. ޝީނާ: ހޯމް ކަރަންޓީން ކުރުމާ ގުޅިގެން ގޭގޭގައި ބަލި ފެތުރުން ވަނީ ކުޑަވެފައި. ކުރިން އަޅުގަނޑުމެން ކީ ވަރަށް ވުރެ މާ ބޮޑަށް ވެސް އޮތީ ކުޑަވެފައި.

ޑރ. ޝީނާ މޫސާ: ލޮކްޑަައުނަށް ލުއި ދޭއިރު މާލޭގައި ބަލި ފެތުރުމުގެ ހާލަތު އޮތް ގޮތް ދަންނަވާލާނަން. މިހާރު 6 ހަފުތާ ވެއްޖެ ކޮމިއުނިޓީ ސްޕްރެޑް އައިތާ. މިހާރު ކޮންޓެކްޓް ބަބްލް ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ކުޑަވެފައި.

އަލީ ލަތީފު: އަޅުގަނޑުމެން މި ވަނީ ފޭސްތަކަކަށް ބަހާލައިފައި. އެކަމަކު ކޭސްތައް ގިނަވެއްޖިއްޔާ އަލުން އަނެއްކާ ލޮކްޑައުންއަކަށް ދާން ޖެހިދާނެ.

އަލީ ލަތީފު: ފިހާރަތަކާއި އޮފީސްތައް ހުޅުވާއިރު ކުރަން ޖެހޭ ގިނަ ކަންކަން އެބަހުރި. އާންމުކޮށް މާސްކް އެޅުން އެއީ މުހިންްމު ކަމެއް. ބޮޑެތި އޮފީސްތަކުގައި ޓެމްޕަރޭޗާ ޝެކްކުރެވޭ ގޮތް ހެދުމާއި ދުރުދުރުގައި ތިބެވޭނެ ގޮތް ހެދުން އެއީ މުހިންމު. އަތްދޮވެވެން ހުރުން ވެސް މިއީ މުހިންމު ކަމެއް.

ޑރ. އަލީ ލަތީފު: ކޮވިޑް ޕޮޒިޓިވްވާ ރޭޓް ދަނީ ދަށަށް. ކުރިން ފުދޭވަރަކަށް ގިނަ އެ އަދަދު. މިހާރު ލުއިތައް ދޭއިރު އަޅުގަނޑުމެންނަށް ވަނީ ވަރަށް ބޮޑެތި ތައްޔާރީތަކެއް ވެފައި. އެހެންވެ، މިހާރު ކޭސްތައް ފެނިއްޖިއްޔާ އެޑްމިޓް ކޮށްގެން ފަރުވާ ދެވޭ ވަރުވާނެ.

އަމީން: ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގައި، ދެ ހަފުތާގެ ތެރޭގައި ކުޑަކުދިންގެ ފިހާރަތަކާއި ބޭސްފިހާރަތަކާއި ސުޕަމާޓްތަކާއި ކަންމަތީ ފިހާރަތައް ވެސް ހުއްދައިގެ ދަށުން ހުޅުވާނެ. އެކަމަކު ކެފޭތަކެއް ނުހުޅުވާނެ އާންމުކޮށެއް. ކެފޭތައް ހުޅުވާލެވޭ ވަރުވާނީ ދެ ހަފުތާ އަށް ފަހު. އެކަމަކު ފުރަތަަމަ ފިޔަވަހީގެ ތެރޭގައި ކެފޭތަކުން ޓޭކްއަވޭ އާއި ޑެލިވަރީގެ ހިދުމަތް ދެވޭނެ. މަސްމާރުކޭޓު ހުޅުވާލެވޭނެ. ފޯން ފިހާރަތަކާއި ފޮތިފިހާރަތައް ވެސް ހުޅުވާލެވޭނެ. އެކަމަކު ސްކޫލުތައް އަދި މި މުއްދަތުގައި ހުޅުވުމުގެ ވިސްނުމެއް ނެތް. މިސްކިތްތައް ވެސް ހުޅުވައެއްނުލާނެ.

އަމީން: އާންމު ހިދުމަތަށް ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގައި އޮފީސްތައް ހުޅުވާ ގޮތަކަށް ހަމަޖެހިފައެއް އަދި ނެތް. އެކަމަކު ހިދުމަތް ދެވޭ ވަރަށް އޮފީސްތައް ފަންކްޝަންތައް ކުރެވޭ ގޮތް ވާނެ.

އަމީން: ފުރަތަމަ ލުއި ދޭނީ ދެ ހަފުތާ އަށް. މީގެތެރޭގައި މީހުންނަށް ބޭރަށް ނުކުމެވޭ ގޮތް އިތުރަށް ފަހިވެގެންދާނެ.