މެނޭޖަރެއްގެ ނަޒަރުން ކަރަންޓީންގެ ހިދުމަތް: މިއީ ގައުމަށް ކޮށްދޭ ކަމެއް

އެކަކު ސޯޝަލް މީޑިއާގައި އާންމުކުރީ ހަލާކުވެފައި ހުރި ކްރީމްކޭކަރު ބިސްކޯދުތަކެކެވެ. އަނެއް މީހަކު އާންމުންނާ ހަމައަށް ގެނެސްދިނީ، ރިހަ އާއި ރޮއްޓާ އެކުވެފައި ހުރި ފޮޓޯއެކެވެ. މިހެން ގޮސް ހިތްހަމަނުޖެހުމާއި ޝަކުވާގެ އެތައް މަންޒަރެއް، ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ދައުރުވެ، ކޮރޯނާވައިރަސްގެ ކަރަންޓީންގެ ހިދުމަތަށް އެތައް ބައެއްގެ ފާޑުކިއުން އަމާޒުވި އެވެ.

އެކަމަކު ހަގީގަތަކީ، އެ ހުރިހާ ކަމެއް އެހެން ހުއްޓަސް، ކަރަންޓީންގައި ތިބޭ މީހުންނާއި އާންމުންނަށް ވެސް އިހުސާސްކޮށްލަން ނޭނގެނީ މި ކުއްލި އޮޕަރޭޝަންގައި ރިސޯޓްތަކުގެ މުވައްޒަފުންނާއި އެމްއެންޑީއެފް ފަދަ އިދާރާތަކުން ކުރަމުން އަންނަ ބޮޑު މަސައްކަތެވެ. ރާއްޖޭގެ ބޮޑު ރިސޯޓެއްގެ އެންމެ އިސް އެއް މުވައްޒަފު، ނަން ނުޖަހާ ގޮތަށް، ބުނީ މިއީ ޓުއަރިޒަމް ދާއިރާގައި އޭނާ ހޭދަކުރި 25 ހަކައަށް އަހަރު ތެރޭގައި ދިމާވި އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުން ކަމަށެވެ.

އެންމެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ކޮރޯނާވައިރަސްއާ އެކު މުޅި ޓޫރިޒަމް ހުއްޓި އެ ރިސޯޓް ވެސް ގާތްގަނޑަކަށް އޮތީ ބަންދުކޮށްފަ އެވެ. އެކަމަކު ސަރުކާރުގެ އެދުމަށް ގާތްގަނޑަކަށް 150 ކޮޓަރި ކަރަންޓީންއަށް ދޫކުރަން ނިންމީ، މި ހާލަތުގައި ގައުމަށް އެހީވުމުގެ މަގުސަދުގައި ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ. އޭރު ރިސޯޓްގެ އާންމު އޮޕަރޭޝަން ހުއްޓާލާފައި އޮތުމުން، ގިނަ މުވައްޒަފުންތައް ފޮނުވާލައި، ބައިތިއްބާފައި ތިބީ ރިސޯޓްގެ މަރާމާތް ފަދަ ކަންކަމަށް ކޮންމެހެން ހިފަހައްޓަން ޖެހޭ މަދު ބައެކެވެ.

"ދެން ކުއްލިއަކަށް މި ޖެހުނީ މިކަމާ ހަވާލުވާން. ފުރަތަމަ ވެސް 100 އެއްހާ ކޮޓަރި ތައްޔާރުކުރަން އެންގީ. އެހާ ހިސާބުން ވެސް މިކަމުގެ ބޮޑުކަން އެނގިއްޖެ،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

އެހާ ގިނަ ބަޔަކު ކުއްލިއަކަށް އައުމުން ކާ އެއްޗެހި ތައްޔާރުކުރުމާއި އެއަށް ބޭނުންވާ ސާމާނު ވެސް ފުދޭވަރަކަށް ނެތެވެ. އަދި މާލެ އިން ގެންނަން ބަލާއިރު ލޮކްޑައުންގައި އޮތުމުން އެއީ ވެސް ކުރިމަތިވި ބޮޑު މައްސަލައެކެވެ.

"ދެން ވަރަށް އުނދަގޫވި ހުރިހާ ކަމެއް ވެސް. އަޅުގަނޑުމެން މެނޭޖަރުން ވެސް ނުކުމެ، މަސް ކަނޑައި، ރޮށި ދަމާ، ރޮށި ފިހެ، މިހެން ގޮސް އެ ހުރިހާ ކަމެއްގައި އުޅެގެން މިކަން މި ކުރެވެނީ،" އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ.

އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި ރިސޯޓްގެ އޮޕަރޭޝަން ހުއްޓާލުމުން ރޮށި ދަމާނެ، ފިހާނެ މީހުން ވެސް ރިސޯޓްގައި އޭރު ނެތެވެ. ދިވެހިންނަކީ މަސް ކާ ބަޔަކަށް ވާތީ، ކޮންމެ އިރަކުހެން މަސް ބޭނުންވެ އެވެ. އެކަމަކު ރިސޯޓްގައި މަސް ނެތުމުގެ އިތުރުން ކައިރި ރަށްރަށުގެ މަސްވެރިން ވެސް ތިބީ މަހަށް ނުނިކުމެ، ރަށުގަ އެވެ. އެކަމަކު ކަރަންޓީންގައި ތިބި ދިވެހިންގެ ހައްގުގައި އެ ރިސޯޓްގެ އިސް މުވައްޒަފުންނާ ވެސް އެކު، މަހަށް ނުކުމެ މަސް ބާނަން ޖެހޭ ހިސާބަށް ކަންކަން ދިޔަ އެވެ.

"އަޅުގަނޑުމެން ގޮސްގެން ނަމަވެސް މިކަން އެބަ ޖެހޭ ނޫންތޯ ކުރަން. އެހެންވެ ތިބި ބަޔަކާ އެކު މަހަށް ވެސް ދިޔައީ، މާ ކަނޑަށް ވެސް ނުކުތީ،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

މިއީ ގައުމީ ހިދުމަތެއް

އެ ރިސޯޓުން ހާއްސަކުރި ކޮޓަރިތައް އިސާހިތަކު ފުރިއްޖެ އެވެ. ކަރަންޓީންގައި ތިބި ގިނަ މީހުންނަށް އަސްލު ހާލަތު އެނގި، ޝަކުވާ ނުކުރި ނަމަވެސް މަދު ބައެއްގެ ސަބަބުން މުޅި މަސައްކަތަށް ލިބޭ ބަދުނާމަކީ، އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި، އާންމުންނަށް ކަމުގެ ހަގީގަތް އޮޅުވާލުމެވެ.

"ޝަކުވާކުރާ ޕަސެންޓެއް އެބަ އުޅޭ. އެމީހުން އެ ފޮނުވާ ފޮޓޯތަކާއި ދައްކާ ވާހަކަތަކުން މި ބޮޑު މަސައްކަތް އާންމުންނަށް އޮޅިގެންދަނީ. އަސްލު މިއީ އާދައިގެ އޮޕަރޭޝަނެއް ނޫން،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

"އަޅުގަނޑުމެން އެންމެން މި މަސައްކަތްކުރަނީ ވީހާވެސް ރަނގަޅަކަށް ކަންކަން ކޮށްދޭން. އެކަމަކު މި ކަހަލަ ދުވަސްވަރެއްގައި އެބަ ހުރި ގޮންޖެހުންތައް. ކިތައްމެ ރަނގަޅަށް ކަމެއް ކުރަން އުޅުނަސް ހުރަސްތައް ވެސް އެބަ ހުރި. އެކަން އަންޑަސްޓޭންޑިން ނުވާ ބަޔަކު އުޅޭ. އެމީހުންގެ ސަބަބުން މުޅި އެތީގެ ނުބައި މަންޒަރެއް ފެންނަނީ."

އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި ކާ އެއްޗެހި ވަކި ގޮތަކަށް އަޅައި، ޕެކްކޮށް، ފޯރުކޮށްދޭ އިރު އޮޅިގެން، އެ ހުންނަން ޖެހޭ ގޮތް ނޫން ގޮތަކަށް ހުރެދާނެ އެވެ. އަދި އެނޫން މައްސަލަތައް ވެސް ދިމާވެދާނެ އެވެ. އެކަމަކު ޝޯޝަލް މީޑިއާއާ ހަމައަށް ގެންގޮސް މުޅި އޮޕަރޭޝަން ކަމުނުދާކަން ދެއްކުމަށް ވުރެ، "އަހަރެމެން ކައިރީގައި ބުނެލުމުން" ވެސް އެކަންކަން ބަލައި، ރަނގަޅުކޮށްދޭނެ އެވެ.

އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި ރިސޯޓަކަށް ވުމާ އެކު ބައެއް މީހުން ދެކޭ ގޮތް ވެސް އެބަ ތަފާތުވެ އެވެ. ބޭނުންހާ އެއްޗެއް ލިބެން ހުންނާނެ ކަމާއި ބޭނުން އިރަކު އެ އެއްޗެހި ފޯރުކޮށްދޭން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް، މަދު ބަޔަކު ދެކޭ ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.

"އެކަމަކު އަޅުގަނޑުމެން މި ތިބީ ވަރަށް ލިމިޓެޑް އެތި ކޮޅަކާ އެކު ވަރަށް ލިމިޓެޑް ބައެއް ގޮވައިގެން. އަސްލު ރިސޯޓެއް ނޫން މި ހިންގަނީ. އެކަމަކު ބައެއް މީހުންނަށް ހީވަނީ ރިސޯޓަކަށް އައިމާ ދެން ކޮންމެ އެއްޗެއް ވެސް ލިބެން ޖެހޭނޭ،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

އެކަމަކު ކަރަންޓީންގައި ތިބޭ މީހުންނަށް ކެވޭ ގޮތަށް އެއްޗެހި ތައްޔާރުކޮށްދެ އެވެ. މިސާލަކަށް އެ ރިސޯޓްގެ ފަންސާހަކަށް ކޮޓަރީގައި ތިބި މީހުންނަށް ފޯރުކޮށްދެނީ ހާއްސަ ކެއުންތަކެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އާޓާ ފުށުގެ ރޮއްޓާއި ކުޅި މަޑުކޮށް ހުންނަ އެއްޗިއްސެވެ. އެ ނޫން ވެސް، ބައެއް ކަންކަން، މިވަގުތު ކޮށްދެވެން ހުރި ވަރަކުން ކޮށްދޭނެ ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.

"ހަގީގަތުގައި ވެސް މިއީ ގައުމަށް ކޮށްދޭ ކަމެއް. ދިވެހިން ވީމާ ދިވެހިންނަށް ވީހާ ވެސް ރަނގަޅަށް ކޮންމެ ކަމެއް ވެސް ކޮށްދެވޭތޯ މި ބަލަނީ،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

"މިތާ ތިބި މީހުންނަކަށް ނޭނގޭނެ މެނޭޖަރުން މަހަށް ގޮސްގެން މަސް ހޯދި ކަމެއް. މެނޭޖަރުން މަސް ކަނޑާ ކަމެއް. މިއީ އެމީހުންނަށްޓަކައި އަޅުގަނޑުމެން ކޮށްދޭ ކަންތައް."

ސަރުކާރުގެ ވަރަށް ރަނގަޅު ނިންމުމެއް

ދެން އޮތީ ކަރަންޓީންގައި ތިބޭ މީހުންނަށް ސަރުކާރުން ދައްކާ އަގެވެ. ބޮލަކަށް 750ރ ރިސޯޓަށް ދޭ ގޮތަށް ވަނީ ހަމަޖައްސައިފަ އެވެ. އެކަމަކު މިއީ، އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި، އެ ރިސޯޓްގެ ފެންވަރަށް ބަލާއިރު ވަރަށް ކުޑަ އެއްޗެކެވެ. އޭގެ ސަބަބުތައް ވެސް ދެއްކި އެވެ. މިސާލަކަށް ރަށުގެ އިންޖީނުގެ ގެ އާއި ފެން ޕްލާންޓް ހިންގުމާއި ރަށުތެރެ ސާފުކޮށް ބެލެހެއްޓުމާއި ރިސޯޓްގެ އަސްލު އޮޕަރޭޝަން ނެތުމުން ފޮނުވާލަން ޖެހޭ އެތައް ބަޔަކު ފޮނުވާނުލެވި، ކަރަންޓީންގެ މަސައްކަތުގައި ބޭތިއްބުމަކީ ވެސް ބޮޑެތި ހަރަދުތަކެއް ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.

އެކަމަކު މިއީ ކޮވިޑް-19 އިން ރައްކާތެރިވާން ސަރުކާރުން އަޅަމުން އަންނަ ފިޔަވަޅުތަކުގައި، ސަރުކާރަކުން ޖުމްލަކޮށް ކުރާ ވަރަށް ބޮޑު ހޭދައެއް ކަމަށް އޭނާ އެއްބަސްވެ އެވެ. އޭނާ ދެކޭ ގޮތުގައި އާންމު ރައްޔިތުން ވެސް ގަބޫލުކުރަން ޖެހޭނީ، ސަރުކާރުން އެ ހޭދަކުރަނީ އެންމެންގެ ރައްކާތެރިކަމަށް ކަމެވެ.

"ސަރުކާރުން މިގޮތަށް ކަރަންޓީން ކުރަން ފެށީމާ ބަލި މިވަރަށް ވެސް ކޮންޓްރޯލްވެފައި މި އޮތީ،" އޭނާ ބުންޏެވެ.

"މިއީ ދުރާލާ ސަރުކާރުން ނިންމި ވަރަށް ރަނގަޅު ނިންމުމެއް. އެހެން ނޫން ނަމަ މި ބަލި ކޮންޓްރޯލްކުރަން ވަރަށް އުނދަގޫވީސް."

މިހާރު ވެސް ކަރަންޓީންގެ އެކި ފެސިލިޓީޒްތަކުގައި 1،500 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން އެބަ ތިއްބެވެ. އެ ރިސޯޓުން އަންނަނީ އޭގެ ތެރެއިން 200 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުންނަށް ހިދުމަތް ދެމުންނެވެ.

އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި މިއީ މުޅި ގައުމަށް ވެސް ވަރަށް ހިތާމަވެރި ވަގުތެކެވެ. އިގުތިސާދީ ގޮތުން އެހާ ބޮޑު ވެއްޓުމެކެވެ. އެހެންކަމުން މިކަމުން އަރައިގަތުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި އާންމުންގެ ވިސްނުން ވެސް ގެންގުޅެން ޖެހޭނީ "އެ ހަމާގައި" ކަމަށް އޭނާ ދެކެ އެވެ.

"ކިތައްމެހާ ވެސް އުނދަގޫ މި ކަން. ފުރަތަމަ ކޮޅު މި ރަށުގެ މުވައްޒަފުން ބިރުގަނޭ މަގަކުން ދާން ވެސް މާސްކް ނާޅާ. ކޮންމެ ދުވަހަކު ވެސް ބަލާނެ ކިތައް މީހުންނަށްތޯ ބަލި ޖެހުނީ،" އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ.

"އެކަމަކު މިހާރު ކޮޓަރިތަކާ ދުރު ހިސާބުތަކުގައި މާސްކް ނާޅާ ވެސް އުޅޭ. ކޮންމެ ދުވަހަކު ނުބަލަ ކިތައް މީހުންނަށް ބަލި ޖެހިއްޖެތޯ. މިހާރު އެ ބިރު މިދަނީ ފިލަމުން."

އޭނާ ބުނީ ކަރަންޓީންގައި ތިބޭ މީހުންނަށް ވީހާވެސް ރަނގަޅަށް ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭން ކޮންމެ ފެސިލިޓީއަކުން ވެސް މަސައްކަތްކުރާނެ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އާންމުން އުއްމީދުކުރާ ވަރަށް ނުވަތަ އެ ފެންވަރުގައި އެއްޗެއް ނުލިބޭ ކޮންމެ ފަހަރަކު އެކަން ސޯޝަލް މީޑިއާގައި، ޝަކުވާއެއްގެ ގޮތުގައި އާންމުކުރުމުން، އަސްލު އެ މަސައްކަތުގެ އަގު ވެއްޓޭ ކަމަށް އޭނާ ގަބޫލުކުރެ އެވެ.

"ހަގީގަތުގައި ވެސް މިއީ ހަމަ ގައުމީ ހިދުމަތެއް. ގައުމީ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި މިކަން ކުރަނީ. އަނެއްކާ ހަމަ ގިނަ މީހުން އެކަން ގަބޫލު ވެސް ކުރޭ. ވަރަށް މަދު ބަޔަކު މި އުޅެނީ."

ޝަކުވާތައް ހުންނާނެ އެވެ. ފަހަރެއްގައި ބައެއް މީހުންނަށް ބައެއް ފެސިލިޓީޒްތަކުން ތަކުރާރުކޮށް މައްސަލަތައް ދިމާވީ އެވެ. ރަނގަޅު ކުރަން އެދުމުން ވެސް، ނުކެވޭ ފަދަ އެއްޗެހި ފޯރުކޮށްދިނީ އެވެ. މިއީ ވެސް ވެދާނެ ގޮތެކެވެ. އެކަމަކު އެ ހުރިހާ ކަމަކާ އެކު ވެސް، ކަރަންޓީންކުރުމަކީ ބަލި ފެތުރުން ހުއްޓުވުމުގެ މުހިންމު ފިޔަވަޅަކަށް ވާތީ ކޮންމެވެސް ގޮތަކުން އެ ބައި ކުރިއަށް ގެންދަން ޖެހެ އެވެ.

ރާއްޖޭގެ ރީތި މަންޒަރުތައް ފެންނަ ގޮތަށް، ރިސޯޓެއްގެ ކޮޓަރިއެއްގައި ދެ ހަފުތާ މަޑުކޮށްލުމަކީ، ވެރިރަށް މާލެ ލޮކްޑައުންގައި އޮތް ދުވަސްވަރެއްގައި، އެބަޔަކަށް ލިބޭނެ ހިތްހަމަޖެހުމެކެވެ. އުނދަގޫތަކެއް ހުއްޓަސް މެ އެވެ. ހީކުރާ ވަރަށް ވުރެ ކެއުންތައް "ގޯސްވިޔަސް" މެ އެވެ.

އޭނާގެ ބަހުން ނަމަ "މިއީ ހަމަ ކޮންމެ މީހަކު ވެސް ގައުމަށް ކަމެއް ކޮށްދޭންވީ" ވަގުތެވެ.