އަހުސަންގެ މަރުގެ މައްސަލަ ހައި ކޯޓުން ހުކުމާ ހަމައަށް

މީގެ ނުވަ އަހަރު އަހަރު ކުރިން މާލޭގައި ތޫނު އެއްޗެހިން ހަމަލާދީ އަހުސަން ބަޝީރު މަރާލި މައްސަލައިގެ ދައުވާއިން ދެ މީހުން ސަލާމަތްވި މައްސަލާގެ އިސްތިއުނާފް އަޑުއެހުންތައް ހައި ކޯޓުން މިއަދު ނިންމާލައިފި އެވެ.

މަޖިދީމަގާއި އަލިކިލެގެފާނު މަގު ގުޅުނު ހިސާބުގައި އޭޕްރީލް، 2011 ގައި ސ. ހިތަދޫ ވަރުދީގޭ، އަހުސަންގެ ކަރަށް ހަމަލާދީ މަރާލި މައްސަލާގެ ދައުވާ ލިބެނީ ގ. ކޯޒީ އިބްރާހިމް ޝަހުމް އާދަމާއި. މއ. ވީނަސްތަރި، ހަސަން ޝިމާޒް މުހައްމަދު ސުވާދުގެ މައްޗަށެވެ. ކްރިމިނަލް ކޯޓުން 2014 ގައި ނިންމާފައި އޮތީ އެ ދެ މީހުންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުނުވާ ކަމަށެވެ.

މަރު މަތީގައި ބުނި ބަސް (ޑައިން ޑިކްލަރޭޝަން) އަށް ބިނާކޮށް ރާއްޖޭގައި މަރުގެ ދައުވާއެއް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ކުރި އެ މައްސަލާގެ މިއަދުގެ އަޑުއެހުމުގައި ދައުލަތުން ބުނީ އަހުސަނަށް ހަމަލާ ދިނީ ޝަހުމާއި ޝިމާޒް ކަމަށް އޭނާ ހޮސްޕިޓަލަށް ގެންދިޔަ މަގުމަތީގައި ބުނި ކަމަށް ދެ ހެއްކަކު ހެކިބަސް ދީފައިވާ ކަމަށެވެ. އަހުސަންގެ ޑައިން ޑިކްލަރޭޝަނަށް ބުރަދަން ދެވޭނެ ކަމަށާއި އަދި ހަމަލާދިން ތަން ފެނުނު ކަމަށް އިތުރު ހެއްކަކު ބުނެފައިވާ ދައުލަތުން ބުންޏެވެ.

އެ ދެ މީހުންގެ މައްޗަށް ކުށް ސާބިތުނުވާ ކަމަށް ދަށު ކޯޓުން ނިންމީ ހަމަލާދިން މަންޒަރު ފެނުނު ދެ މީހުންގެ ހެކިބަސް ލިބިފައިނުވާތީ ކަމަށް ބުނެ ކަމަށް ވިޔަސް، ދައުލަތުން ބުނިގޮތުގައި ދެ ފިރިހެނުންގެ ހެކިބަސް ނެތަސް، އެހެން ހެކިތަކާއި ގަރީނާތަކުން ގަސްދު މަރެއް ސާބިތު ކުރެވިދާނެ އެވެ. އަދި އެގޮތަށް ހައި ކޯޓުން ކުރިން މައްސަލަތައް ނިންމާފައި ހުރިކަން ދައުލަތުން ފާހަގަކުރި އެވެ. ދައުލަތުން އެދުނީ ޝަހުމާއި ޝިމާޒްގެ މައްޗަށް އެ ކުށް ސާބިތުވާ ކަމަށް ހުކުމްކޮށް ދިނުމަށެވެ.

ޝަހުމާއި ޝިމާޒްގެ ވަކީލް އިބްރާހިމް ޝިޔާމް ވިދާޅުވީ ޑައިން ޑިކްލަރޭޝަން ބަލައިގަނެވޭނެ ކަމަށް އެ ހާދިސާ ހިނގިއިރު އެއްވެސް ގާނޫނެއްގައި ނެތް ކަމަށެވެ. އޭގެފަހުން ޑައިން ޑިކްލަރޭޝަން ބަލައިގަނެވޭ ގޮތަށް ދެ ގާނޫނެއް އިސްލާހު ކުރިޔަސް، ކުރިން ހިނގާފައިވާ ކަންކަމަށް ފަހުން ހެދޭ ގާނޫނުގެ އުސޫލުތައް ނުހިނގާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި ޑައިން ޑިކްލަރޭޝަންގެ ސަބަބުން ހެކިވެރިންނާ ސުވާލު ކުރުމުގެ ހައްގު ދައުވާލިބޭ މީހުންނަށް ގެއްލޭ ކަމަށާއި ގާނޫނަކުން ބާރު ލިބިގެން ނޫނީ އެ ހައްގު ހަނި ނުކުރެވޭނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވީ ދަށު ކޯޓުގައި ހެކިބަސް ދިން މީހުުންގެ ބަހުގައި ފުށުއެރުންތައް ހުރި ކަމަށާއި ދައުލަތުން ލީޑިން ސުވާލުތައް ކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި މެޑިކަލް ރިޕޯޓްތަކުގައި ހުރި ވާހަކަތަކާއި ފުލުހުންގެ ބަޔާންތަކާ ދިމާނުވާ ކަމަށާއި ދައުލަތުން ހުށަހެޅި ރިޕޯޓްތަކުގެ ސައްހަކަން ކަށަވަރު ކުރަން އެކްސްޕާޓަކު ދަށު ކޯޓަށް ގެނެސްފައި ނެތް ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އަހުސަންގެ މަރާ ގުޅިގެން ދެ ކުއްޖެއްގެ މައްޗަށް ޖުވެނައިލް ކޯޓުގައި ދައުވާކުރި މައްސަލާގައި ހެކިން ބުނެފައިވާ ވާހަކަތަކާއި ޝަހުމާއި ޝިމާޒަށް ދައުވާކުރި މައްސަލާގައި ހެކިން ބުނާ ވާހަކަ ތަފާތު ކަމަށް ވެސް ޝިމާޒް ބުންޏެވެ. އޭނާ އެދިވަޑައިގަތީ ކުށް ސާބިތުނުވާ ކަމަށް ނިންމައި ދިނުމަށެވެ.

އަދަބާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކަން ފުރުސަތު ދިނުމުން ދައުލަތުން ބުނީ އެއީ ގަސްދު މަރަކަށް ވާތީ ޝަހުމްގެ މައްޗަށް އަދަބު ކަނޑައެޅޭނީ އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގައިވާ ގޮތުގެ މަތިން ގިސާސްގެ އަދަބު ކަމަށެވެ. ޝިމާޒްގެ މައްޗަށް ކުރީ ގަސްދުގައި މީހަކު މެރުމުގައި ބައިވެެރިވުމުގެ ދައުވާ ކަމަށްވާއިރު، އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގެ އުސޫލުތައް އޮންނަ ގޮތުން ގަސްދުގައި މީހަކު މެރުމުގައި ބައިވެރިވާ މީހުންގެ އަދަބަކީ ވެސް ގިސާސް ކަމަށް ދައުލަތުން ބުންޏެވެ. އަދި އެކަމާ މެދު ގޮތެއް ނިންމޭނީ ވާރިސުންގެ ބަސް ހޯދައިގެން ކަން ދައުލަތުން ފާހަގަކުރި އެވެ.

މަރުގެ އަދަބަކީ ރާއްޖޭގައި ތަންފީޒު ނުކުރާ އަދަބެއް ކަން ފާހަގަކޮށް، ޝަހުމާއި ޝިމާޒްގެ ފަރާތުން އެދުނީ މަރުގެ އަދަބު ނުދޭ ނަމަ، ވީހާ ވެސް ލުއި އަދަބެއް ދިނުމަށެވެ. ފަނޑިޔާރުންގެ ބެންޗުން ވިދާޅުވީ އަދަބު ތަންފީޒު ކުރުމަކީ ކޯޓުގެ ދައުރެއް ނޫން ކަމަށެވެ.

ފަނޑިޔާރުންގެ ބެންޗުގެ ރިޔާސަތު ބަލަހައްޓަވާ ފަނޑިޔާރު މުހައްމަދު ނިޔާޒް ވިދާޅުވީ ޝަހުމާއި ޝިމާޒް ތަހުގީގުގައި ހަނު ހުރުމުގެ ހައްގުގެ ބޭނުން ކޮށްފައިވާ ކަމަށާއި ތަހުގީގުގައި ހަނު ހުންނަ މީހަކަށް ޝަރީއަތުގައި ދިފާއު ނެގުމުގެ ފުރުސަތު އެހެން ގައުމުތަކުގައި ނުލިބޭ ކަމަށެވެ. އެކަމަކު ރާއްޖޭގައި ތަހުގީގުގައި ހަނު ހުއްޓަސް، ބޮޑެތި ދިފާއުތައް ޝަރީއަތުގައި ނަގައި، ދިފާއީ ހެކި ހުށަހެޅުމުގެ ފުރުސަތު އޮންނަ ކަމަށް ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި ޝަހުމާއި ޝިމާޒް އިތުރަށް ބުނާނެ އެއްޗެއް އެބައޮތްތޯ ފަނޑިޔާރު ސުވާލު ކުރެއްވި އެވެ.

މަރުގެ އެހެން މައްސަލައެއްގައި އުމުރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމެއް ތަންފީޒު ކުރަމުންދާ ޝަހުމް ބުނީ ތަހުގީގުގައި ހަނު ހުރީ އޭނާއަށް މަޖުބޫރު ކޮށްގެން ބަޔާނެއް ނަގަން ފުލުހުން އުޅުމުން ކަމަށެވެ. އައްޑޫ ކޯޓެއްގައި ހުރެގެން ޝަރީއަތުގައި ބައިވެރިވި ޝިމާޒް ބުނީ އިތުރަށް ބުނާނެ އެއްޗެއް ނެތް ކަމަށެވެ.

ފަނޑިޔާރު ނިޔާޒް ވިދާޅުވީ ކްރިމިނަލް ކޯޓުން އެ މައްސަލަ ނިންމީ މަރަށް މަރު ހިފުމާ މެދު އަހުސަންގެ ވާރިސުން ބުނާ ބަހެއް ހޯދުމެއް ނެތި ކަމަށްވާތީ ހައި ކޯޓުން މައްސަލަ ނިންމުމުގެ ކުރިން އެ މީހުންގެ ބަސް ހޯދަންޖެހޭ ކަމަށެވެ. ރާއްޖެއިން ބޭރުގައިި ތިބިި އަހުސަންގެ ހަތަރު ވާރިސެއްގެ ބަޔާން ލިބިފައި ކަމަށާއި އެކަމަކު މާލޭގައި އުޅޭ ވާރިސުންގެ ބަސް ދަށު ކޯޓެއް މެދުވެރިކޮށް ހޯދަން އުޅުމުން އެ ކޯޓުން އެއްބާރުލުން ދީފައި ނުވާ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި އެއީ ކޯޓާ މެދު ފިޔަވަޅު އަޅަންޖެހޭ ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވި އެވެ. އެކަމަކު އެއީ ކޮން ކޯޓެއް ކަމެއް ފަނޑިޔާރު ވިދާޅެއް ނުވެ އެވެ.

"ދެ ފަހަރަށް އެ ކޯޓަށް ސިޓީ ފޮނުވައިގެން ވެސް އެކަން ކުރެވޭ ގޮތެއް ނުވޭ. ދެން އަޅުގަނޑުމެން ޖެހޭނީ އަމުރެއް ނެރެން." ފަނޑިޔާރު ނިޔާޒް ވިދާޅުވި އެވެ.

ފަނޑިޔާރު ނިޔާޒް ވިދާޅުވީ އަހުސަންގެ ވާރިސުން ހައި ކޯޓަށް ހާޒިރު ނުކުރަނީ އެ މީހުން ދައުވާލިބޭ މީހުންނާ އެއް ތަނަކަށް ނުގެންނަން ދައުލަތުން އެދިިފައި އޮތުމުން ކަމަށެވެ.

ފަނޑިޔާރު ނިޔާޒް ވިދާޅުވީ އެ މައްސަލާގެ އަޑުއެހުންތައް ނިމުނީ ކަމަށާއި ދެން އޮންނާނީ ހުކުމް އިއްވުން ކަމަަށެވެ. އަދި ވާރިސުންގެ ބަޔާންތައް ލިބުމުން ހުކުމް ކުރުމުގެ ކުރިން އެ ބަޔާންތައް ދެ ފަރާތަށް ފޮނުވާނެ ކަމަށް ފަނޑިޔާރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ފަނޑިޔާރު ނިޔާޒްގެ އިތުރުން އެ މައްސަލަ ބައްލަވާ ބެންޗުގައި ދެން ތިއްބަވަނީ ފަނޑިޔާރު ޝުއައިބު ހުސައިން ޒަކަރިއްޔާ އާއި ފަނޑިޔާރު ހުސައިން ޝަހީދެވެ.

ޝަހުމް މިހާރު އުމުރު ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމެއް ތަންފީޒު ކުރަމުން ދަނީ 2010 ވަނަ އަހަރު ޔޫތު ސެންޓަރު ކައިރީގައި އޮންނަ ފުޓްބޯޅަ ދަނޑެއްގެ ތެރޭގައި ހިންގި މާރާމާރީއެއްގައި މ. ބިއުޓީފްލާވާ މުހައްމަދު ހުސައިން މަރާލި މައްސަލާގަ އެވެ.