ދައުވަތުގައި އިހުލާސްތެރިކަން އެބަ ހުރިތަ؟

ޕީޕީއެމްގެ ފަސް ވަނަ އަހަރީ ދުވަސް ފާހަގަކުރަން އެ ޕާޓީގެ މުސްތަޝާރު، ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ފެކްޝަނުން އިއްޔެ ރޭ ބޭއްވި ޖަލްސާގައި އެންމެ އަޅައިގަތް އެއް ކަމަކީ އެ ފެކްޝަނާ އަލުން ގުޅިވަޑައިގަތުމަށް ޕީޕީއެމްގެ ރައީސް މައުމޫން އަބްދުލް ގައްޔޫމަށް އެކި ބޭފުޅުން ގޮވައިލެއްވުމެވެ. ރައީސް ޔާމީންގެ ވާހަކަފުޅުގައި އެގޮތަށް ގޮވައިލެއްވުމާ އެކު، އެމަނިކުފާނުގެ ފަހަތުން ދެން ޖަލްސާގައި ވާހަކަ ދެއްކެވި އެހެން ބޭފުޅުން ވެސް އެކަން ތަކުރާރުކުރެއްވި އެވެ. އެންމެ ބޮޑު ހައިރާންކަމެއް ލިބުނީ، ރައީސް ޔާމީނާއި މައުމޫނާ ދެ ބޭފުޅުން ސިޔާސީ ގޮތުން ދެން ކައިރި ނުވެވޭ ހިސާބަށް ގޮސްފައިވާ ކަމަށް ބެލެވޭއިރު، މިފަދަ ގޮވައިލުންތަކެއް އައުމުންނެވެ.

"އަސްލު" ޖަލްސާގެ ނަމުގައި ބޭއްވި މި ޖަލްސާގެ ކުރިން، ދެ ފެކްޝަނުން އެކި ކަންކަމާ ގުޅިގެން ބަހުގެ ހޫނު ހަމަލާތަކެއް އައީ ދެމުންނެވެ. ހާއްސަކޮށް ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަނުން އިސްވެ، މައުމޫނާ ދޭތެރޭގައި ބޮޑެތި ކަންތައްތަކެއް ވަނީ ކޮށްފަ އެވެ. އެހެންވެ ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަންގެ ބޭފުޅުންނާ އެކު މައުމޫން އަލުން ވަޑައިގަތުމަށް އާދޭސް ދެންނެވީ ހަމަ އިހުލާސްތެރިކަމާ އެކުތޯ ސުވާލު އުފެދެ އެވެ.

ރައީސް ޔާމީން އެންމެ ބޮޑަށް ފާހަގަކުރެއްވި އެއް ކަމަކީ ޖަލްސާގައި މައުމޫން ނެތުމުން އެކަމުގެ ފަޅުކަން އިހުސާސް ކުރެއްވޭ ވާހަކަ އެވެ. ރައީސް ޔާމީން ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި މައުމޫން ޖަލްސާގައި އިންނެވި ނަމަ އުފާވެރިކަން އިތުރުވެގެން ދިޔައީސް އެވެ.

"ރައީސް އަލްއުސްތާޒު މައުމޫން އަބްދުލްގައްޔޫމަށް އަޅުގަނޑު ދަންނަވާނީ އަޅުގަނޑުމެންނާ އެކީ ވަޑައިގަންނަވާށޭ. އަޅުގަނޑުމެންނަށް މަގު ދައްކަވާށޭ،" ރައީސް ޔާމީން ވިދާޅުވި އެވެ. ރައީސް ޔާމީން ވިދާޅުވީ ޕާޓީގެ އުސޫލްތަކުގެ ތެރެއިން ބޭބޭފުޅު މައުމޫނާ އެކު މަސައްކަތް ކުރައްވަން ތައްޔާރު ކަމަށެވެ.

ނަމަވެސް ރައީސް ޔާމީނާއި އެމަނިކުފާނުގެ ފެކްޝަންގެ ބޭފުޅުންގެ ގޮވައިލުންތަކާ ގުޅިގެން މައުމޫން އިއްޔެ ޓްވިޓާގައި ފުލުފުލުން ދެއްވި ރައްދުތަކަށް ބަލާއިރު، އަދި މައުމޫންގެ އަރިސް ބޭފުޅުންގެ ވިސްނުމުގައި އެއީ "އަސްލެއް" ނެތް، ހަގީގަތް ފޮރުވުމަށް ދެއްކި ދަޅައެކެވެ. ޖަލްސާގައި ތިބި އެތައް ހާސް މެމްބަރުންގެ ކުރިމަތީގައި، ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަންގެ ބޭފުޅުންގެ މައްސަލައެއް ނެތް ކަން ދައްކަން ކުރި ކަމެކެވެ. "ޒައިތޫނި ފަތްކޯޅި" ދިއްކުރައްވައި، ރައީސް ޔާމީން އިސްވެ ސުލްހަވާން ބޭނުންފުޅުވާކަން، އާންމު މެމްބަރުންގެ ކުރިމަތީގައި ހާމަކުރައްވަން ބޭނުން ކުރެއްވި އުކުޅެކެވެ.

"އަދިވެސް ޕާޓީގެ އާންމުން މެމްބަރުންގެ މެދުގައި ރައީސް މައުމޫނަކީ ވަރަށް ބޮޑު ތާއީދެއް އޮތް ބޭފުޅަކަށް ވީމާ، އެބޭފުޅުންގެ [ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަން] އިހުތިރާމް އޮތްކަން ދައްކަން ދެއްކެވި ވާހަކަތަކެއް ކަމަށް ބެލެވެނީ. އެއީ އިހުލާސްތެރިކަން ހުރެގެން ދެއްކެވި ވާހަކަތަކެއް ކަމަށް ގަބޫލުކުރަން ވަރަށް ދަތި،" މައުމޫންގެ ދަރިކަނބަލުން ޔުމްނާ މައުމޫން ވިދާޅުވި އެވެ.

އެކަމަނާ ވެސް އަދި މައުމޫންގެ ފެކްޝަންގެ އެހެން ބޭފުޅުން ވެސް ސުވާލު އުފައްދާ އަނެއް ކަމަކީ، މިވަގުތު ކަންތައްތައް ހުރި ގޮތުން ޖަލްސާ އަށް މައުމޫނަށް ދައުވަތު ނާރުވާނެ ކަމަށް ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަނުން ކުރިން ބުނުމަށް ފަހު، ޖަލްސާގެ ހާޒިރީންގެ ކުރިމަތީގައި ރާގާއި ބަސްމަގު ކުއްލި ގޮތަކަށް ބަދަލު ކުރުމެވެ.

"މެމްބަރުންނަށް އޮޅުންއަރާ ގޮތަކަށް އެބޭފުޅުން ވާހަކަ ދެއްކެވީ. ކަންކަން ހިންގާފައިވާ ގޮތަށް ބަލާއިރު އެއީ އިހުލާސްތެރިކަމާ އެކު ދެއްކެވި ވާހަކަތަކެއް ކަމަކަށް ނުބެލެވޭ،" ޔުމްނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ޖަލްސާގައި ރައީސް ޔާމީން ވިދާޅުވީ ޕީޕީއެމްގެ މެމްބަރުންނަށް މައުމޫން މަގު ދައްކަވަން އެދިވަޑައިގަންނަވާ ކަމަށެވެ.

މިކަމަށް ވެސް މައުމޫން ވަނީ ސީދާ ރައްދު ދެއްވައިފަ އެވެ. މަގު ދައްކަވަން ވަޑައިގަތުމަށް ރައީސް ޔާމީން، މައުމޫނަށް ގޮވައިލެއްވުމުން އޭގެ ރައްދުގައި ވަރަށް އަސަރުގަދަ ބަސްތަކެއް މައުމޫން ވަނީ ޓްވިޓާގައި އިއްޔެ ބަންޑުކޮށްލައްވައިފަ އެވެ.

"އަންނާށޯ މަގު ދައްކައިދޭން. މަގު ދައްކައިދޭން އުޅުމުން މިހުރީ ކޮއްލި ވަރު. ނުހައްގުން ހުރިހާ އެެއްޗެއް ގެންދިޔައީ،" މައުމޫންގެ ޓްވީޓްގައިވެ އެވެ.

ޔުމްނާ ވެސް ވިދާޅުވީ ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަންގެ ބޭފުޅުންނާ ގުޅިވަޑައިގަތުމަށް މައުމޫނަށް ދައުވަތު ދެއްވި އިރު، އެފަދަ ދައުވަތުތައް މީގެ ކުރިން އެތައް ފަހަރަކު މައުމޫން އިސްވެ ދެއްވާފައިވާ ކަމަށެވެ. ކަންކަން އިސްލާހު ކުރަން އިރުޝާދު ދެއްވި އެވެ. އެކަމަކު އެ އިރުޝާދުތައް ބަލައެއް ނުގަތް ކަމަށް ޔުމްނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"ރައީސް މައުމޫން ވިދާޅުވި ދެއްތޯ، ރައީސް ޔާމީނާ ބައްދަލުކުރައްވަން އުޅުއްވާތާ އަހަރެއްހާ ދުވަސް ވެއްޖެއޭ. އެކަމަކު އެކަމެއް ނުވި. އެކި ކަންކަމުގައި އިރުޝާދު ދެއްވަން ރައީސް މައުމޫން މަސައްކަތްޕުޅު ކުރެއްވި. ސިޓީ އާއި އެސްއެމްއެސް ފޮނުއްވައިގެން އިރުޝާދު ދެއްވަން އުޅުއްވި. މަގު ދައްކަވަން އުޅުއްވި. އެކަމަކު އެކަމަށް އެބޭފުޅުން އިޖާބައެއް ނުދެއްވި،" ޔުމްނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

"ގާނޫނުއަސާސީއަށް އިސްލާހު ގެނައިއިރު ވެސް ރައީސް މައުމޫނާ މަޝްވަރާއެއް ނުކުރައްވާ. އެންމެ ފަހުން ޕާޓީގެ އޮފީހުން އެއްޗެހި ނެރެގެން ދިޔައީ ވެސް އޮންނަން ޖެހޭ އުސޫލުން ކަމަކަށް އަޅުގަނޑުމެން ގަބޫލެއް ނުކުރަން. ސިވިލް ކޯޓު އަމުރު އެއީ މުސްތަޝާރަށް އޮތް އަމުރެއް. ޕާޓީގެ އޮފީހުގައި ހުރި ތަކެތި ގެންދިއުމުގެ އަމުރެއް ނެތް."

މައުމޫނަށް ކުއްލި ގޮތަކަށް އެރުވި ދައުވަތާ މެދު ސުވާލު އުފައްދަނީ އެފަދަ އެތައް ސަބަބަކާ ހެދި ކަމަށް މައުމޫންގެ ފެކްޝަނުން ދެކެ އެވެ. އެކަމަކު ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަނުން ބުނީ، މައުމޫނާ އެކު އަދިވެސް އެއްގަލަކަށް އެރޭނެ ކަމަށް ގަބޫލުކުރާ ކަމަށެވެ. އަދި ޖަލްސާގައި މައުމޫނަށް ދައުވަތު އެރުވީ ވެސް އެ ނިޔަތުގައި ކަމަށް އެ ފެކްޝަނުން ބުނެ އެވެ.

ހިޔާލު އެއްގޮތް ކުރުމަށް ރަނުގެ ފުރުސަތެއް

ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަންގެ އިސް މެމްބަރު އަދި ޕީޕީއެމްގެ ޕާލަމެންޓްރީ ގުރޫޕުގެ ލީޑަރު އަހުމަދު ނިހާން ވިދާޅުވީ، ޖަލްސާގައި މައުމޫނަށް އެރުވި ދައުވަތު ގަބޫލުފުޅު ކުރައްވައިފި ނަމަ، އެއީ މައްސަލަ ހައްލުކުރަން އޮތް ރަނގަޅު ފުރުސަތަކަށް ވާނެ ކަމަށެވެ. އެކަމަށް މައުމޫން ފުރަގަސް ދެއްވާ ނަމަ، އޭގެ ފަހަތުގައި އޮންނާނީ އަރިހުގައި އުޅުއްވާ ބޭފުޅުންގެ ޕްރެޝަރު ކަމަށް ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

"އަޅުގަނޑަށް ޔަގީން ރައީސް މައުމޫން މިކަމާ މެދު ވަރަށް ފުންކޮށް ވިސްނަވާނެ. މިއީ ހިޔާލު އެއްގޮތް ކުރެއްވުމަށް ފަހު އަޅުގަނޑުމެންނާ ގުޅިގެން ކުރިއަށް ވަޑައިގަތުމަށް ރަނުގެ ފުރުސަތެއް. ރައީސް މައުމޫންގެ އަތާއި ފައި ބަޔަކު ބަނދެގެން ނޫޅޭ ކަމަށް ވަނީ ނަމަ ރައީސް މައުމޫން [ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަންގެ ބޭފުޅުންގެ އަރިހަށް] ވަޑައިގަންނަވާނެ،" މައުމޫންގެ އެހީގައި ސިޔާސީ ދާއިރާ އަށް ވެންނެވި އަދި ކުރިން މައުމޫނާ ގާތް ގުޅުމެއް ބޭއްވި ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވީ މައުމޫން މި މައްސަލާގައި ވިދާޅުވާ ބަސްފުޅުތަކާއި ކުރައްވާ ޓްވީޓްތަކަށް ބަލާއިރު، އެކަން ކުރައްވަނީ އަމިއްލަފުޅަށް ބޭނުންފުޅު ވެގެންތޯ ސުވާލު އުފެދޭ ކަމަށެވެ.

"ރައީސް މައުމޫންގެ ޓްވިޓާ ހޭންޑްލް ކުރައްވަނީ އެމަނިކުފާނުތޯ މިހާރު ސުވާލު އުފެދޭ. އެހާ ވަރަށް އެމަނިކުފާނާ ނުގުޅޭ ޓްވީޓްތައް އެބަ ކުރައްވާ. އަޅުގަނޑު ގަބޫލުކުރަން ރައީސް މައުމޫނަށް ދަތިވާނެ ޕީޕީއެމާ ދުރަށް ވަޑައިގަތުމަށް. އެއީ ޑީއާރުޕީ ދޫކުރައްވަން ޖެހިވަޑައިގަތީމާ އެކަމުގައި އެމަނިކުފާނަށް ދަތިވި ވަރު އަޅުގަނޑުމެން ދުށިން،" ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

"އެއީ އަސްލު ރައީސް މައުމޫން ނަމަ، މިހާރު ރައީސް ޔާމީނަށް ފޯނު ކުރައްވާނެ ނުވަތަ އެސްއެމްއެސް ކުރައްވާނެ."

ރައީސް ޔާމީނާ ބައްދަލުކުރެއްވުމަށް މައުމޫން ވެސް ކުރިން އެކި ފަހަރު މަތިން މަސައްކަތް ކުރެއްވި ނޫންތޯ ދެންނެވުމުން، ނިހާން ވިދާޅުވީ ކަންކަން ހައްލުކުރުމަށް ރައީސް ޔާމީން ވެސް ވަރަށް ބޮޑަށް އުޅުއްވި ކަމަށާއި ގޯސް އުފެދުނީ މައުމޫންގެ ސަބަބުން ކަމަށެވެ.

ނިހާން ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ރައީސް ޔާމީނާއި މައުމޫނާ ދެމެދު ޕާޓީގެ ތެރެއިން ކަންކަން ގޯސްވާން ފެށީ، ޕްރައިމަރީއަކާ ނުލައި، ކުރިއަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ޓިކެޓް ރައީސް ޔާމީނަށް ދެއްވުމަށް އެދި ކައުންސިލްގެ 23 މެމްބަރަކު ސޮއިކުރައްވައި ހުށަހެޅި ހުށަހެޅުމަށް މައުމޫން އިޖާބަ ނުދެއްވުމުންނެވެ. ނުވަތަ އެކަމާ މެދު ގޮތެއް ނިންމަން ކައުންސިލް ނުބޭއްވުމުންނެވެ.

"ޕާޓީގެ އަސާސީ ގަވައިދުގައި އޮންނަ ގޮތަށް އަމަލުކުރަން އަޅުގަނޑުމެން ހުށަހެޅީ. އެކަމަކު ރައީސް މައުމޫނަށް ހީވީ ޕާޓީގެ ރައީސާ މެދު އަޅުގަނޑުމެން އިހާނެތިކޮށް ކަންތައް ކުރަނީ ކަމަށް. ޕީޕީއެމަކީ ޕީޕީއެމް ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑެއް ނޫން. މިއީ ސިޔާސީ ޕާޓީއެއް. އެހެންވީމަ ޕާޓީގެ މެޖޯރިޓީއަށް އިހުތިރާމް ކުރަން ވާނެ. ޕާޓީގެ ކައުންސިލްގެ މެޖޯރިޓީ އޮތީ ރައީސް ޔާމީނާ އެކު ކަމަށް ވިޔަސް އެ މެޖޯރިޓީއަށް ތަބާވާން ވާނެ،" ނިހާން ވިދާޅުވި އެވެ.

"ކައުންސިލް ބާއްވައި ދިނުމަށް ތަކުރާރުކޮށް އެދުމުން އެކަމެއް ނުވި. ރައީސް ޔާމީނަކީ އިންތިހާބު ކޮށްފައިވާ ރައީސް. ރައީސް ޔާމީނަށް ދެން އަންނަ ދައުރަށް ވެސް ޓިކެޓް ދޭ ނަމަ އެކަން ނިންމާނީ ކައުންސިލުން. އެއީ ވަކި މެމްބަރަކަށް ނިންމޭނެ ކަމެއް ނޫން."

ނިހާން އެކަންކަން ފާހަގަކުރައްވާއިރު، މައުމޫންގެ ފަޅިން ނަގާ ސަބަބުތައް ވެސް ވަކި ކުޑައެއް ނޫނެވެ. އެކި ކަންކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން މައުމޫނާ މަޝްވަރާ ނުކުރުމާއި ޕާޓީގެ ޕާލަމެންޓްރީ ގުރޫޕުގެ ނިންމުތަކުގެ ޔައުމިއްޔާ މައުމޫނަށް ނުފޮނުވުމާއި އިސްލާހު ކުރަން އެދިވަޑައިގަންނަވާ ކަންކަމަށް އަޅާ ނުލުމަކީ އެމަނިކުފާނު ފާހަގަކުރައްވާ ކަންކަމެވެ. ތަފާތު އެކި ފޯރަމްތަކުގައި މައުމޫން ވަނީ އެ ވާހަކަތައް ވަރަށް ތަފުސީލާ އެކު ދައްކަވައިފަ އެވެ.

އިތުބާރެއް ނެތް

ރައީސް ޔާމީންގެ ފެކްޝަނާ އަލުން ގުޅިވަޑައިގަތުމަށް މައުމޫނަށް ދައުވަތު ދެއްވި ނަމަވެސް، އަދި އެކަމަށް އިޖާބަ ދެއްވާނެ ކަމަށް ނިހާން އުންމީދު ކުރެއްވި ނަމަވެސް މިދިޔަ ދުވަސްތަކުގެ ތަޖުރިބާއިން އެކަން ހާސިލްވާނެ ކަމަކަށެއް ނުބެލެވެ އެވެ. ރައީސް ޔާމީނަށް މައުމޫން ކުރެއްވި ތާއީދު އެންމެ ފަހުން އަނބުރާ ގެންދެވުމާއި މައުމޫނާ މެދު އިހާނެތި އެތައް ކަމެއް ކޮށްފައިވާ ކަމަށް މައުމޫންގެ އާއިލާގެ ބޭފުޅުންނާއި އަރިސް ބޭފުޅުން ގަބޫލުކުރައްވަ އެވެ.

"މިހާރު ނެތް އެކުގައި މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ ފަދަ އިތުބާރެއް. އެހާ ހިސާބަށް ކަންކަން ހިނގައްޖެ. އެބޭފުޅުން އެ ދައްކަވާ ވާހަކަތަކަށް އަޅުގަނޑުމެންނަކަށް ނެތް އިތުބާރެއް. އިހުލާސްތެރިކަމެއް ނެތް އެބޭފުޅުންގެ،" ޔުމްނާ ވިދާޅުވި އެވެ.