ސޫދާން: ހަނގުރާމަ ހަފުތާއަކަށް މެދުކަނޑައިލަނީ

ސޫދާންގައި މިހާރު ފެށިފައިވާ ދާޚިލީ ހަނގުރާމަ، ވަކި ޝަރުތެއް ނެތި ހަތް ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް މެދުކަނޑައިލުމަށް، ހަނގުރާމައިގައި ބައިވެރިވާ ދެ ލަޝްކަރުން އެއްބަސްވެފައިވާ ކަމަށް، އަވައްޓެރި ދެކުނު ސޫދާނުން އިއްޔެ އިއުލާންކޮށްފި އެވެ.

ދެކުނު ސޫދާންގެ ޚާރިޖިއްޔާ އިން އިއްޔެ ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، ސޫދާންގެ ހަނގުރާމަ ކުރާ ދެ ލަޝްކަރުން އެއްބަސްވެފައިވަނީ، މެއި 4، 2023 (މާދަމާ) އިން ފެށިގެން ހަތް ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް، ހަމަލާ ބަދަލުކުރުން މެދުކަނޑައިލުމަށެވެ. ސޫދާންގައި ހަނގުރާމަ ކުރާ އެ ގައުމުގެ ސިފައިންނާއި، ސިފައިންގެ ތެރޭގައި އޮންނަ ރެޕިޑް ސަޕޯޓް ފޯސަސް (އާރްއެސްއެފް) ކިޔާ ލަޝްކަރުގެ ސިފައިން، މީގެ ކުރިން ވެސް އެކި ފަހަރުމަތިން ވަނީ ހަމަލާ ބަދަލުކުރުން މެދުކަނޑައިލުމަށް އެއްބަސްވެފަ އެވެ.

ހަމަލާ ބަދަލުކުރުން އެއް ދުވަހަށް ނުވަތަ ދެ ދުވަހަށް މެދުކަނޑައިލުމަށް މީގެ ކުރިން ވެފައިވާ އެއްވެސް އެއްބަސްވުމެއް ފުރިހަމަ ގޮތުގައި ތަންފީޒެއް ނުކުރެވެ އެވެ. އެހެންކަމުން، ދެކުނު ސޫދާންގެ ރައީސް ސަލްވާ ކީރް، ސޫދާންގެ ދެ ލަޝްކަރަށް ހުށަހެޅުއްވީ، އެއަށް ވުރެ ދިގު މުއްދަތަކަށް ހަނގުރާމަ މެދުކަނޑައިލުމަށެވެ.

ދެކުނު ސޫދާނުން ބުނި ގޮތުގައި ސޫދާންގެ ހަނގުރާމަ މެދުކަނޑައިލުމަށް އެއްބަސްވީ، ސޫދާންގައި މިހާރު އުފެދިފައިވާ ވެރިކަމުގެ ކޯޅުން ހައްލުކުރުމަށް ދެކުނު ސޫދާނުން މެދުވެރިއެއްގެ ދައުރު އަދާކޮށްދިނުމަށް ހުށަހެޅުމުންނެވެ. ދެ ލަޝްކަރުން ވެސް އެ ހުށަހެޅުން ގަބޫލުކޮށް، ހަތް ދުވަހަށް ހަނގުރާމަ މެދުކަނޑައިލަން އެއްބަސްވުމާ އެކު، ސުލްހައިގެ ވާހަކަތަކުގައި ބައިވެރިވާނެ މަންދޫބުން ކަނޑައެޅުމަށް ވެސް ދެ ލަޝްކަރުން މިހާރު ވަނީ އެއްބަސްވެފަ އެވެ.

ސޫދާންގައި މިހާރު ފެށިފައިވާ ހަނގުރާމަ ހިނގަމުން ދަނީ، އެ ގައުމުގެ ސިފައިންނާއި، ސިފައިންގެ ތެރޭގައި އޮންނަ ރެޕިޑް ސަޕޯޓް ފޯސަސް (އާރްއެސްއެފް) ކިޔާ ލަޝްކަރުގެ ސިފައިންނާ ދެމެދުގަ އެވެ. ސިފައިންގެ ލަޝްކަރުގެ ވެރިޔަކީ، އެ ގައުމުގައި މިހާރު އޮތް އަސްކަރީ ސަރުކާރުގެ ވެސް ވެރިޔާ، ޖެނެރަލް އަބްދުލްފައްތާހް އަލްބުރުހާން އެވެ.

ސިފައިންނާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ ފަށާފައިވާ އާރްއެސްއެފް ލަޝްކަރުގެ ވެރިޔަކީ، އެ ގައުމުގައި މިހާރު އޮތް އަސްކަރީ ސަރުކާރުގެ ވެރިޔާގެ ނައިބުގެ މަގާމުގައި ހުރި، ޖެނެރަލް މުހައްމަދު ހަމްދާން ދަގްލޫ (ހަމިއްތީ) އެވެ. ހަނގުރާމަ ފެށުނީ، އާރްއެސްއެފް ލަޝްކަރުގެ ސިފައިން، އެޕްރީލް 15، 2023 ގައި ވެރިރަށް ޚުރުޠޫމަށް އަރައި، އަސްކަރިއްޔާގެ މައި މަރުކަޒަށާއި ރިޔާސީ ގަނޑުވަރު އަދި ސަރުކާރުގެ ޓީވީ ސްޓޭޝަނަށާއި، ވެރިރަށުގައި އޮންނަ ބައިނަލްއަގުވާމީ ވައިގެ ބަނދަރަށް ހަމަލާ ދީ އެ ތަންތަން ހިފަން އުޅުމުންނެވެ.

މި ހަނގުރާމަ އަށް ތިން ހަފުތާ ވާން ކައިރިވާ އިރު، ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައި ގައުމު ދޫކޮށް އަވައްޓެރި ގައުމުތަކަށް މިހާތަނަށް ހިޖްރަކުރި މީހުންގެ އަދަދު 100000 އަށް އަރާކަމަށް، ރެފިއުޖީންގެ ކަންކަން ބަލަހައްޓާ، އދ.ގެ އިދާރާ އިން އިއްޔެ ބުންޏެވެ. އެ އިދާރާ އިން އަންދާޒާކުރާ ގޮތުގައި ސޫދާނުގައި މިހާރު ކުރަމުންދާ ހަނގުރާމަ ނުހުއްޓި ކުރިއަށް ދާނަމަ، އެ ގައުމުގެ 800000 އެއްހާ މީހުން ގައުމު ދޫކޮށް ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައި، ސޫދާނާ އިންވެގެން އޮތް ހަތް ގައުމަށް، ހިޖްރަ ކުރާނެ ކަމަށް އަންދާޒާ ކުރެވެ އެވެ.

ސޫދާންގައި ހަނގުރާމަ ފެށުމާ ގުޅިގެން، އަވައްޓެރި ގައުމުތަކުން ވަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށް، ދެ ލަޝްކަރު ސުލްހަ ކުރުވުމުގައި މެދުވެރިއެއްގެ ދައުރު އަދާކޮށްދިނުމަށް ވެސް ހުށަހަޅައިފަ އެވެ. މިސްރުގެ ރައީސް އަބްދުލްފައްތާހް އައްސީސީ އިއްޔެ ދެއްވި އިންޓަވިއުއެއްގައި ވިދާޅުވީ ސޫދާންގައި ހިނގަމުންދާ ހަނގުރާމައިގެ ތެރެއަށް މިސްރު ނުވަންނާނެ ކަމަށެވެ.

ނަމަވެސް ދެ ލަޝްކަރުގެ މެދުގައި ސުލްހަ ގާއިމުކޮށް ހަނގުރާމަ ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށް އެހީތެރިވެދޭން މިސްރު ތައްޔާރަށް އޮތް ކަމަށް ވެސް ސީސީ ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި އެކަމާ ބެހޭ ގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރުމަށް، ސޫދާންގެ ސިފައިންގެ ވެރިޔާގެ މަންދޫބަކު މި ހަފުތާގެ ތެރޭގައި މިސްރުގެ ވެރިރަށް ގާހިރާއަށް ވަޑައިގެންނެވި ކަމަށް ވެސް ރައީސް ސީސީ ވިދާޅުވި އެވެ.

އދ.ގެ ކާނާއާ ބެހޭ އިދާރާ އިން ބުނި ގޮތުގައި، ސޫދާންގެ ހަނގުރާމަ ނުހުއްޓި އިތުރަށް ކުރިއަށް ދާ ނަމަ، ރެފިއުޖީންގެ މައްސަލައިގެ އިތުރުން، ދެން އެންމެ އަވަހަށް ކުރިމަތިވާނީ އެތައް މިލިއަން ބަޔަކު ބަނޑަށް ޖެހުމުގެ މައްސަލަ އެވެ. މި ދިޔަ މަހުގެ 15 ވަނަ ދުވަހު ސޫދާންގައި ހަނގުރާމަ ފެށުނު އިރު ވެސް، އެ ގައުމުގެ ތިން ބައިކުޅަ އެއް ބައި މީހުން ތިބީ، ކާބޯތަކެއްޗަށް ޖެހިފައި ކަމަށް އެ އިދާރާ އިން ބުނެ އެވެ.

އަދި ހަނގުރާމަ ފެށުމާ އެކު އެ އަދަދު މިހާރު ވަރަށް ބޮޑަށް މަތިވެފައިވާ ކަމަށާއި، ހަނގުރާމަ ފެށުނު ފަހުން ކާބޯތަކެތީގެ އަގު ވެސް ރޮކެޓް ސްޕީޑްގައި މައްޗަށް އުފުލެމުން ދާ ކަމަށް އެ އިދާރާ އިން ބުނެ އެވެ. ސޫދާންގައި ކާބޯތަކެތީގެ އަގުތައް އުފުލެމުން ދާއިރު، ޖެހިގެން އޮތް ޗާޑް އާއި ދެކުނު ސޫދާންގައި ވެސް މިހާރު ދަނީ ކާބޯތަކެތީގެ އަގުތައް އުފުލެމުންނެވެ.