ގާޒާ ހަނގުރާމައިގެ ހަގީގީ އަމާޒަކީ ބޮޑު ސިއްރެއް!

ގާޒާގައި ތިބި އިޒްރޭލު ސިފައިން 2005 ވަނަ އަހަރު އެ ބިމުން ފޭބުމަކީ، އިޒްރޭލުގެ ހަރުކަށި ސިޔާސީ ލީޑަރުން އޭރުވެސް ގަބޫލުވި ކަމެއް ނޫނެވެ. އަދި އެއީ އިޒްރޭލުގެ ގައުމީ ސަލާމަތަށްޓަކައި އެޅި ފިޔަވަޅެއް ކަމަށް އޭރުގެ ސަރުކާރުން ބުނި ނަމަވެސް، އިޒްރޭލުގެ އިދިކޮޅު ސިޔާސީ ލީޑަރުން އެކަން ގަބޫލެއް ނުކުރައްވަ އެވެ.

ގާޒާ އިން އިޒްރޭލު ސިފައިން ބޭލި ނަމަވެސް، އިޒްރޭލުން މުޅި ގާޒާ ހިސޯރުކޮށް، އެއީ 2.2 މިލިއަން މީހުން ދިރިއުޅޭ ހުރަގެއަކަށް ހެދި އެވެ. އޭގެ ފަހުން މިއަދާ ހަމައަށް މިވީ 18 އަހަރުގެ ތެރޭގައި، ސާބިތުވެގެން ދިޔައީ ގާޒާ އިން ސިފައިން ބޭލި ނަމަވެސް، އިޒްރޭލަށް ލިބުނު އަމާންކަމެއް އަދި ރައްކާތެރިކަމެއް ނެތް ކަމެވެ.

އޭގެ ބަދަލުގައި އިޒްރޭލަށް ކުރިމަތިވީ އިތުރު ނުރައްކަލާއި ގެއްލުމެވެ. ގާޒާގައި ތިބި ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންގެ ބާރު ކަނޑުވައިލުމަށް، މިދިޔަ 18 ވަރަކަށް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ބޭނުންކުރި އަސްކަރީ އާލާތްތަކަށް އެކަނި ވެސް އެތައް ބިލިއަން ޑޮލަރެއް ޚަރަދުވެއްޖެ އެވެ. އޭގެ އިތުރުން، އިޒްރޭލާއި ހަމާސްއާ ދެމެދު ހަނގުރާމައެއް ހިނގާ ކޮންމެ ފަހަރަކު، އިގްތިސާދީ ގޮތުން ވެސް އެތައް ބިލިއަން ޑޮލަރެއްގެ ގެއްލުން އިޒްރޭލަށް ލިބެ އެވެ.

މި މަހުގެ 7 ވަނަ ދުވަހު ހަމާސް ޖަމާއަތުން އިޒްރޭލާ ދެކޮޅަށް، އަގްސާ ތޫފާންގެ ނަމުގައި ފެށި ހަނގުރާމަ އަށް ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުން، އިޒްރޭލުން ވެސް ހަމަ އެދުވަހު ވަނީ "ސްވޯޑްސް އޮފް އަޔަން" (އެކަތައިގެ ކަނޑިތައް)ގެ ނަމުގައި ވަރުގަދަ ހަނގުރާމައެއް ފަށައިފަ އެވެ. ނަމަވެސް އެކަތައިގެ ކަނޑިތަކުގެ އެތިފަހަރުތައް އަމާޒު ކުރަމުންދަނީ ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންނަށް ވުރެ ބޮޑަށް، ގާޒާގެ އާންމު ރައްޔިތުންނަށެވެ.

މި ހަނގުރާމަ އަށް ދެ ހަފުތާ ވެގެން ދިޔަ އިރު، އިޒްރޭލުގެ ހަމަލާތަކުގައި ޝަހީދުވި ފަލަސްތީނު ރައްޔިތުންގެ އަދަދު ވަނީ 4300 އަށް ވުރެ މަތިވެފަ އެވެ. ގާޒާ އަށް ދެމުންދާ ހަމަލާތައް އަމާޒުކުރަނީ ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންނަށް ކަމަށް އިޒްރޭލުން ބުނާއިރު، ގާޒާ އިން ޝަހީދުވި މީހުންގެ ތެރޭގައި 1700 އަށް ވުރެ ގިނަ ކުޑަކުދިން ހިމެނެ އެވެ.

ޝަހީދުވި މީހުންގެ ތެރޭގައި 976 އަންހެނުން ވެސް ހިމެނެ އެވެ. އޭގެ އިތުރުން ޒަޚަމްވި މީހުންގެ އަދަދު މިހާރު ވަނީ 13500 އަށް ވުރެ މަތިވެފަ އެވެ. ދިރިނުއުޅެވޭ ވަރަށް ބިމާ ހަމަކޮށްލި އިމާރާތްތަކުގެ އަދަދު 2000 ން މައްޗަށް ގޮސްފައިވާ އިރު، ގެދޮރު ގެއްލިފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު މިހާރު ވަނީ މިލިއަނަކާ ގާތްވެފަ އެވެ.

ސުވާލަކީ، ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން އިޒްރޭލަށް ހަމަލާތަކެއް ދިނުމުން، ގާޒާގެ އާންމުން މަރައި ގެދޮރު ސުންނާފަތިކުރުމަކީ ހަމާސްގެ ކިބައިން ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުން އިޒްރޭލުން ކުރާ ކަމެއް ކަމަށް ގަބޫލުކުރެވޭ ހެއްޔެވެ؟ ނޫނީ އެކަމުގެ ފަހަތުގައި ފޮރުވިފައިވާ އެހެން ސިއްރެއް އެބަ އޮތް ހެއްޔެވެ؟

މި ކުރިމަތިލުންތައް ފެށިގެން މިހާތަނަށް އިޒްރޭލުން އަމަލު ކުރި ގޮތަށް ބަލާއިރު، އެމީހުންގެ އަމާޒަކީ ހަމާސްގެ ބާރު ކަނޑުވައިލުން ކަމަކަށް ގަބޫލެއް ނުކުރެވެ އެވެ. ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންނަށް ވުރެ ބޮޑަށް އިޒްރޭލުގެ އަމާޒު ހުރީ ގާޒާގެ އާންމުންނަށާއި އާންމުން ދިރިއުޅޭ އިމާރާތްތަކަށެވެ.

ޖުމްލަކޮށް ބުނާ ނަމަ ގާޒާ އަށެވެ. އެ ކަމުގެ ފޮރުވިފައިވާ ސިއްރަކީ ކޮބައިކަން މުޅިން ކަށަވަރު ނުވިޔަސް، އިޒްރޭލުގެ އަމާޒަކީ ގާޒާ އަލުން ހިފައި، އިޒްރޭލުގެ ސިފައިން ގާއިމުވެ ތިބޭ ތަނެއްގެ ގޮތުގައި ގާޒާ ކަނޑައެޅުމެވެ. އަދި ގާޒާ އާއި އިޒްރޭލު ގުޅޭ ސަރަހައްދުގެ ބޮޑު ބަޔަކުން ފަލަސްތީނުގެ ރައްޔިތުން ބޭރުކޮށް، އެއީ މީހުން ނުއުޅޭ ސަރަހައްދެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައެޅުމެވެ.

މި މަސައްކަތް އިޒްރޭލުން ފަށާފައިވަނީ ގާޒާގެ އުތުރު ކޮޅުންނެވެ. "އެކަތައިގެ ކަނޑިތައް" އޭގެ އުރަތަކުން ދަމައިގަތުމަށް ފަހު، އެންމެ ވަރުގަދަ ހަމަލާތަކެއް ދޭން ފެށީ، ގާޒާގެ އުތުރު ސަރަހައްދަށެވެ. ހަނގުރާމައިގެ ފުރަތަމަ 24 ގަޑިއިރުގެ ތެރޭގައި އެ ސަރަހައްދުގެ އެތައް ސަތޭކަ އިމާރާތެއް ބިމާ ހަމަކޮށްލުމަށް ފަހު، ގާޒާގެ އުތުރުގައި އުޅޭ އެންމެން ގާޒާގެ ދެކުނަށް ދިއުމަށް އިޒްރޭލުން އެންގި އެވެ.

އަދި ގާޒާގެ ދެކުނުން ޖާގަ ނުލިބިއްޖެ ނަމަ، ގާޒާ އިން ފައިބައިގެން މިސްރުގެ ސީނާ އަށް ދިއުމަށް އިޒްރޭލުން އެންގި އެވެ. ގާޒާގައި ތިބި އާންމުން އެ ސަރަހައްދުން ބޭލުމުގެ ގޮތުން، އިޒްރޭލުން ވަނީ ގާޒާގެ ރެފިއުޖީންނަށް "ވަގުތީ ގޮތުން" މިސްރުގެ ސީނާގައި ތިބެވޭނެ ގޮތް ހަދައިދިނުމަށް މިސްރު ސަރުކާރުގައި ވެސް އެދިފަ އެވެ.

ނަމަވެސް، މިސްރުގެ ރައީސް އަބްދުލްފައްތާހް އައްސީސީ ވިދާޅުވީ، ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިން މައިތިކުރުމަށްޓަކައި، ގާޒާގެ ރައްޔިތުން ވަގުތީ ގޮތުން ގާޒާ އިން ނެރެން ބޭނުންވާ ނަމަ، މިސްރަށް ފޮނުވުމުގެ ބަދަލުގައި އިޒްރޭލުގެ ނެގާވް ސަހަރާގައިވެސް ބޭތިއްބިދާނެ ކަމަށެވެ. ސަބަބަކީ، މިހާތަނަށް ވަގުތީ ގޮތުން ފަލަސްތީނުގެ ބިމުން ބޭރަށް ނެރެ، ސީރިޔާ، ލުބްނާން އަދި ޖޯޑްންގައި ރެފިއުޖީންގެ ގޮތުގައި ގޮތުގައި އުޅެމުންދާ އެކަކު ވެސް، އެނބުރި ފަލަސްތީނަށް ވަނުމަށް އިޒްރޭލުން ފުރުސަތު ދީފައިނުވާތީ އެވެ.

އެހެންކަމުން އިޒްރޭލުން ގާޒާ އަށް ދެމުންދާ ހަމަލާތަކުގެ ފަހަތުގައިވަނީ، އެ ބިމުން ފަލަސްތީނުގެ ނަސްލު ފޮހެލައި ނައްތައިލުމެވެ. އެއަށް ފަހު އެއީ ޔަހޫދީން ވަޒަންވެރިކުރުވާ އާބާދީއެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައެޅުމެވެ. މީގެ ކުރިން އިރުމަތީ ގުދުސާއި ފަލަސްތީނުގެ އެހެން ބިންތަކާ މެދު ވެސް އަމަލުކުރި ފަދައިންނެވެ.

އެކަން ކުރެވެން އޮތީ، ކޮންމެ ގޮތަކުން ވިޔަސް، ގާޒާ އިން ފަލަސްތީނު ރައްޔިތުން ހުސްކޮށްގެންނެވެ. އެއް ގޮތަކީ މަރައި ހުސްކުރުމެވެ. އަނެއް ގޮތަކީ މުޅި ގާޒާ ސުންނާފަތިކޮށް ދިރިނުއުޅެވޭ ވަރުގެ ތަނަކަށް ހެދުމަށް ފަހު، އެ ބިމުން ނުކުމެގެން ދިއުމަށް ފަލަސްތީނު ރައްޔިތުންނަށް މަޖުބޫރު ކުރުމެވެ.

އެކަން ކުރުމަށް އިޒްރޭލުން ރާވާފައިވަނީ ތިން މަރުހަލާއެއްގެ ހަނގުރާމައެކެވެ. ފުރަތަމަ މަރުހަލާގައި ވައިގެ މަގުން ބޮން އަޅައި އިމާރާތްތައް ސުންނާފަތި ކުރުމެވެ. އެ ހަމަލާތަކުގައި މަރުވި މީހަކު މަރުވީ އެވެ.

އެއަށް ފަހު، އެއްގަމު މަގުން ގާޒާގެ އުތުރުކޮޅުން އިޒްރޭލު ސިފައިން ގާޒާ އަށް އެރުމެވެ. ގާޒާގެ އެންމެ އުތުރުން ފެށިގެން، އިޒްރޭލު ސިފައިން ބަރު ހަތިޔާރުތަކާ އެކު ގާޒާގެ ތެރެއިން ދެކުނަށް ދަތުރު ކުރަމުންދާނީ، އިޒްރޭލުން ބޭނުންވާ ސަރަހައްދުން ފަލަސްތީނުގެ ރައްޔިތުން ހުސްކުރަމުން ދެކުނަށް ފައްސަމުންނެވެ.

އިޒްރޭލުގެ އެއްގަމު ލަޝްކަރުގެ އެންމެ ފަހު މަންޒިލަކަށް ވާނީ ގާޒާގެ މެދުތެރެ އެވެ. އެ ހިސާބަށް އެއްގަމު ސިފައިންގެ ލަޝްކަރު ފޯރާއިރު ގާޒާގެ އުތުރުކޮޅު އޮންނާނީ އިޒްރޭލުގެ ފުރިހަމަ ބާރުގެ ދަށުގަ އެވެ. އަދި އެ ސަރަހައްދުގައި ފަލަސްތީނުގެ މާ ގިނަ ބަޔަކު ވެސް ނުތިބޭނެ އެވެ.

ނަމަވެސް ފަލަސްތީނުގެ މުޖާހިދުންނާ ދެކޮޅަށް، އެއްގަމު ހަނގުރާމައެއް ކުރުމަކީ، ލޭ އޮރުވުން ބޮޑު ކަމެއްކަން އިޒްރޭލަށް ކަށަވަރުވެ އެވެ. އަދި އަމުދުން އާންމުން ދިރިއުޅޭ ސަރަހައްދެއްގައި އެފަދަ ހަނގުރާމައެއް ކުރުމަކީ، މާ ނުރައްކާ ކަމެއްކަން އިޒްރޭލަށް ގަބޫލުކުރެވެ އެވެ.

މިހާރު ގާޒާ އަށް ދެމުންދާ ހަމަލާތަކުގައި އިޒްރޭލުން އެބޭނުން ކުރަނީ ވެސް، ބިންގަރާސް ބޮމުގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ހަތިޔާރެވެ. މިއިން އެނގެނީ، އިޒްރޭލުގެ އެ ހަމަލާތައް އަމާޒުކުރަނީ ހަމާސްގެ ހަނގުރާމަވެރިންނަށް ނޫން ކަމެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި އިޒްރޭލުގެ އަމާޒަކީ، ކޮންމެ ހަމަލާއަކުން، 10-15 ބުރީގެ އިމާރާތެއް ދެ އިމާރާތެއް ބިމާ ހަމަކޮށްލުމެވެ.

ބޭނުމަކީ ގާޒާގެ އުތުރުކޮޅުން ފަލަސްތީނު ރައްޔިތުން ބޭރުކޮށްލުމަށް އިޒްރޭލުގެ އެއްގަމު ލަޝްކަރު ވަދެގަންނަ އިރު، އެ ލަޝްކަރަށް މާ ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިނުވާނެ ވަރަށް ގާޒާގެ އުތުރު ކޮޅު ސުންނާފަތިކޮށްލުމެވެ.

އެމެރިކާގެ ފުރިހަމަ އެއްބާރުލުމާއި އެހީތެރިކަމާއެކު، އިޒްރޭލުން ގާޒާގެ އާންމު ރައްޔިތުން ޝަހީދުކުރަމުން ގެންދާއިރު، ވިލާތުގެ ގައުމުތައް ވެސް އޮތީ އިޒްރޭލާ އެކުގަ އެވެ. މީގެ ކުރިން ވެސް، ހުޅަނގުގެ ބޮޑެތި ބާރުތަކުގެ މަދަދާ އެކު އިޒްރޭލުން ކުރި މަސައްކަތުން ފަލަސްތީނުގެ ޖިހާދަށް ނިމުމެއް ނުގެނެވުނު އިރު، މިފަހަރު ގާޒާގެ ރައްޔިތުންނާ ދެކޮޅަށް ކުރާ ހަނގުރާމައިން އެކަން ހާސިލުވެދާނެ ހެއްޔެވެ؟