ދައުލަތުގެ މުޅި ދަރަނި 172 ބިލިއަން ރުފިޔާގައި

ސަރުކާރާއި ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުނިތަކުން މިހާތަނަށް ނަގާފައިވާ ދަރަނީގެ ނިސްބަތް 172 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް އަރާ ކަމަށް، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުން ތައްޔާރުކުރި ޑްރާފްޓް ރިޕޯޓަކުން މިއަދު ހާމަވެއްޖެ އެވެ.

ދައުލަތުގެ ދަރަނި 2013 އިން 2018 ގެ ނިޔަލަށް އޮތް ގޮތާއި ދަރަނި ދައްކަން ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ ޖާގަ ދޭނެ މިންވަރު ދެނެގަތުމައި އަމަލްކުރާނެ ގޮތުގެ އިރުޝާދެއް ހޯދަން، އެމްޑީޕީގެ ސުޕަ މެޖޯރިޓީ އޮތް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިހުގެ ރިޔާސަތުން، މަޖިލިހުގެ ރައީސް އަދި ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ހުށައެޅުއްވި މައްސަލައާ ގުޅިގެން މުޅި މަޖިލިސް ހިމެނޭ ކޮމިޓީއަކުން ތައްޔާރުކުރި ރިޕޯޓާ ބެހޭ ގޮތުން މިއަދު ތަޅުމުގައި ވާހަކަ ވެސް ދެއްކި އެވެ.

އެކަމަކު އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރެއް ކަމަށްވާ މަރަދޫ ދާއިރާގެ އިބްރާހިމް ޝަރީފް ވަނީ އެ ރިޕޯޓަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވެ، މަޖިލިހުން މަސައްކަތްކުރަނީ ސަރުކާރު ބަދުނާމް ކުރަން ކަމަށް ވިދާޅުވެފަ އެވެ. ޝަރީފްގެ ފާޑުކިއުން އެގޮތަށް އައުމުން އޭގެ ދިފާއުގައި ނަޝީދާއި އެމަނިކުފާނުގެ އަރިސް ބައެއް މެމްބަރުން، ޝަރީފަށް ރައްދު ވެސް ދެއްވި އެވެ.

ކޮމިޓީގެ ރިޕޯޓްގައި ދައުލަތުގެ މިހާރުގެ ދަރަނި ބަލާފައި ވަނީ ހަމައެކަނި 2013 އާއި 2018 އާ ދެމެދުގެ ހިސާބުތަކަށް ބިނާކޮށްފައެއް ނޫނެވެ. އޭގެ އިތުރުން 2013 ގެ ކުރިން ފެށިގެން މި އަހަރުގެ މިހާ ހިސާބަށް ދަރަނި އަރާފައިވާ މިންވަރު ވެސް ހިމަނާފައިވެ އެވެ. އެގޮތުން ދައުލަތް ޒިންމާވާ ގޮތަށް ސަރުކާރުގެ ކުންފުނިތަކުން ނަގާފައިވާ ލޯނުތައް ވެސް ހިމެނެ އެވެ. އެ ހުރިހާ ލޯނެއް އެއްކޮށްލުމުން، މިވަގުތު ދިވެހި ދައުލަތް އޮތީ، 172 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ދަރަންޏެއްގައި ކަމަށް، ޑްރާފްޓް ރިޕޯޓުން އެނގެ އެވެ.

ދަރަނީގެ ތަފްސީލް

13 ބިލިއަން: ދޭދެ ގައުމުތަކުން ނަގާފައިވާ ދަރަނި

12.9 ބިލިއަން: ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖަމިއްޔާ/ޖަމާއަތްތަކުން ނެގި ދަރަނި

41.1 ބިލިއަން: ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުނިތަކުން، ދައުލަތުގެ ގެރެންޓީގައި ނެގި ދަރަނި

5.4 ބިލިއަން: ސަރުކާރާއި ސަރުކާރު ކުންފުނިތަކުން ނުދައްކާ ހުރި ބިލްތައް

78 މިލިއަން: ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުނިތަކުގެ އޯވަޑްރާފްޓް

7.4 ބިލިއަން: އެމްއެމްއޭއިން ނެގި ލޯނާއި ގަނެފައިވާ ބޮންޑާއި ޓްރެޝަރީ ބިލް

91 ބިލިއަން: ސަރުކާރުން އެހެން ފަރާތްތަކަށް ވިއްކާފައި ހުރި ޓީ ބިލާއި ބޮންޑު

ލޯނާއި ދަރަނީގެ މައުލޫމާތު ފިނޭންސް ބަލަހައްޓާފައިވޭ

ރިޕޯޓުން އެނގޭ ގޮތުގައި މިހާތަނަށް ދައުލަތުގެ އެންމެ ބޮޑު ދަރަންޏަކީ، ސަރުކާރުގެ ހަރަދުތައް ބަލަހައްޓާށާއި އެހެން ކަންކަމަށް ގަނެފައިވާ ޓީ ބިލާއި ބޮންޑެވެ. އޭގެ ފަހަތުން ދެން އެންމެ ބޮޑު ދަރަންޏެއް ހިއްސާކުރަނީ ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުނިތަކުން، ދައުލަތުން ގެރެންޓީ ދީގެން ނަގާފައިވާ 41 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ލޯނެވެ.

ދައުލަތުގެ ގެރެންޓީ ދީގެން ސަރުކާރު ކުންފުނިތަކުން އެންމެ ގިނަ އަދަދަކަށް ލޯނު ނަގާފައި ވަނީ، ކުރިން ވެސް އެނގޭ ފަދައިން، ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ސަރުކާރުގަ އެވެ. އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ސަރުކާރު ހިއްސާވާ ކުންފުނިތަކުން، ދައުލަތުގެ ގެރެންޓީގައި 1.8 ބިލިއަން ޑޮލަރު (27 ބިލިއަން ރުފިޔާ)ގެ ލޯނު ނެގި އެވެ.

އެކަމަކު 2013ގެ ކުރި އާއި މި އަހަރުގެ މިހާތަނަށް ބަލާ ނަމަ، އެ އަދަދު މިހާރު ވަނީ 2.6 ބިލިއަން ޑޮލަރު (40 ބިލިއަން ރުފިޔާ) އަށް އަރައިފަ އެވެ. އެހެންކަމުން 2013ގެ ކުރީގެ އަަހަރުތަކާއި ނޮވެމްބަރު 17، 2018 ގެ ފަހުން މިހާ ހިސާބަށް އެފަދަ ލޯންތަކުގެ ޖުމްލަ އުޅެނީ 841 މިލިއަން ޑޮލަރު (12 ބިލިއަން ރުފިޔާ) ގަ އެވެ.

ރިޕޯޓްގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީން ވަނީ ލޯނާއި ގެރެންޓީގެ މައުލޫމާތު ބަލަހައްޓައިފަ އެވެ. އެކަމަކު ދައުލަތުން ގެރެންޓީ ދީގެން ކުންފުނިތަކަށް ދޫކޮށްފައިވާ ލޯނުން ހިންގާ މަޝްރޫއުތައް ކުރިއަށް ދާ ގޮތުގެ މައުލޫމާތުު، ކޮންމެ ހަތަރު މަހަކުން އެއް ފަހަރު ފިނޭންސް މިނިސްޓްރީއަށް ލިބެން ޖެހޭ އިރު، އެގޮތަށް ގަވާއިދުން އެ މައުލޫމާތު ލިބިފައިނުވާ ކަމަށް، ރިޕޯޓްގައިވެ އެވެ.

ސަރުކާރު ކުންފުނިތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ބޮޑު ލޯނުތައް ނަގާފައިވާނެ ކަމަށް ބެލެވެނީ އެޗުޑީސީންނެވެ. ހުޅުމާލޭ ދެވަނަ ފޭހުގައި ހިމެނޭ 7000 ފްލެޓް އިމާރާތްކުރީ ޗައިނާގެ ބޭންކަކުން ނެގި ބޮޑު ލޯނެއްގަ އެވެ.