ކޮޕް26: ހިމާޔަތަށް ރާއްޖޭގެ އަޑު ތިން ކަމަަކަށް

މޫސުމާ ބެހޭ އެންމެ ބޮޑު ސަމިޓް، ކޮޕް26 އަކީ ތިމާވެށީގެ މައްސަލަތަކާއި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުން އެންމެ ބޮޑު ނުރައްކަލެއް އޮތް ރާއްޖެއަށް ވެސް 12 އަހަރު ފަހުން ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު ފުރުސަތެއް ކަމަށާއި މުހިއްމު ތިން ކަމެއްގައި ރާއްޖެއިން ހިފަހައްޓާނެ ކަމަށް އެންވަޔަރަމެންޓް މިނިސްޓަރު އައިމިނަތު ޝައުނާ އިއްޔެ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.

ގިނަ ގައުމުތަކުގެ ބައިވެރިވުން ހިމެނޭ ސަމިޓް ބާއްވަން ނިންމާފައި ވަނީ މި މަހުގެ 31 އިން އަންނަ މަހުގެ 12 އަށް ސްކޮޓްލެންޑުގެ ގްލާސްގޯގަ އެވެ.

ރާއްޖެއަށް ހުރި ގޮންޖެހުންތަކާއި މޫސުމީ ބަދަލުތަކުން ކުރާ ނޭދެވޭ އަސަރު ކިޔައިދިނުގައި އިސް ދައުރެއް 1992 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން އަދާކުރަމުން އައި ނަމަވެސް ރާއްޖޭގެ ރައީސަކު ކޮޕަށް ވަޑައިނުގަންނަވާތާ 12 އަހަރު ވެއްޖެ އެވެ. އެކަމަކު މިފަހަރުގެ ސަމިޓުގައި ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުގެ އިތުރުން އދ.ގެ އާއްމު މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަދި ރާއްޖޭގެ ފޮރިން މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ ޝާހިދު ވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވާނެ އެވެ.

މިނިސްޓަރު ޝައުނާ ވިދާޅުވީ ދުނިޔޭގެ ލީޑަރުން ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވާ ސަމިޓުގައި ރާއްޖޭގެ އެންމެ މަތީ ލެވެލްގެ ބައިވެރިވުން މިފަހަރު އޮތުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު ހިތްހަމަޖެހުމެއް ކަމަށެވެ. އަދި މިއީ, ގައުމުތަކުގެ ލީޑަރުންނާ ހަމައަށް ރާއްޖޭގެ މެސެޖް ސާފުކޮށް ކިޔައިދެއްވުމުގެ ފުރުސަތެއްކަން ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.

"އެއީ 1.5 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސްއަށް ގައުމުތައް އެއްބަސްވުން. ކްލައިމެޓް އެޑެޕްޓޭޝަން ފައިނޭންސް އިތުރުކުރުން އަދި ގައުމަށް މި ލިބޭ ގެއްލުމަށް ހަރަދުކުރުމަށާއި ބަދަލު ހޯދުމަށް ވަކާލާތުކުރުން," މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ޝައުނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ތަރައްގީވެފައިވާ ގައުމުތަކުން ޖައްވަށް ދޫކުރާ ވިހަ ގޭސް ބޮޑުތަނުން މަދުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށާއި ނޫން ނަމަ ރާއްޖޭގެ ދިރުންތަކަށް އަސަރުކޮށް ނެތި ހިނގައިދާނެ ކަމުގެ ބިރު އެބައޮތް ކަން ތަކުރާރުކުރައްވާނެ އެވެ. ދުނިޔެ ހޫނުވަމުން އަންނަ މިންވަރު 1.5 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސްގައި ހިފަހައްޓަން އެއްބަސްވުމަށް ބާރުއަޅާނީ އެހެންވެ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ.

ގިނަ ގައުމުތަކުން ވަކާލާތުކުރަން ބޭނުން ވަނީ ދުނިޔެ ހޫނުވަމުން އަންނަ މިންވަރު ދެ ޑިގްރީގައި ހިފަހައްޓާށެވެ.

"ހުރިހާ ގައުމުތަކުން އެބަ އެއްބަސްވާން ޖެހޭ ދުނިޔެ ހޫނުވަމުން މި އަންނަ މިންވަރު 1.5 ޑިގްރީގައި ހިފެހެއްޓުމަށް," މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ޕެރިސް އެގްރިމެންޓް ހެދިއިރު އެލަޔަންސް އޮފް ސްމޯލް އައިލެންޑް ސްޓޭޓްސްގެ ޗެއާގެ ހައިސިއްޔަތުން އޭރު ވެސް ރާއްޖެ އިން އަޑުއުފުލީ 1.5 ޑިގްރީ ސެލްސިއަސް އަށެވެ.

މޫސުމީ ބަދަލުތަކުން ރާއްޖޭގެ ތިމާވެއްޓާއި އިގްތިސާދާއި އާމްދަނީ ހޯދަން ކުރާ މަސައްކަތާއި އާއްމު ސިއްހަތަށް ވެސް އަސަރުތަކެއް ދަނީ ކުރަމުންނެވެ. މި ކަންކަމަށް ރާއްޖެ އިން ހަރަދުވެސް ކުރަން ޖެހޭ ކަން ފާހަގަކުރައްވައި މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވީ މި ހުރިހާ ކަމަކަށް އެއްފަހަރާ ހަރަދުކުރާކަށް ރާއްޖޭގެ ކެރިފޯރުންތެރިކަމެއް ނެތް ކަމަށެވެ.

"ގައުމުތަކުން ހިލޭ އެހީދޭން ޖެހޭ"

ދެ ވަނަ ކަމަކަށް ރާއްޖެ އިން އެންމެ ބޮޑަށް އެދޭނީ ތިމާވެއްޓާ ބެހޭ ކަންކަން ތަންފީޒުކުރަން ގައުމުތަކުން ހިލޭ އެހީއަށެވެ.

"ހަމައެކަނި ރިޕޯޓް ހަދާކަށް ނޫން, ސާވޭ ހަދާކަށް ނޫން, އަގު ބޮޑު ކޮންސަލްޓަންޓުން ގެންނާކަށް ނޫން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފައިސާ ބޭނުން ވަނީ،" މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި އެވެ.

ޝައުނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި 2015 އިން ފެށިގެން އެޑެޕްޓޭޝަން ފައިނޭންސްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖެއަށް ލިބިފައި ހުރީ 26.7 މިލިއަން ޑޮލަރެވެ. މި ކަންކަމުގެ އިތުރުން ވެސް ރާއްޖޭގެ ސިއްހީ ދާއިރާ އާއި ތައުލީމީ ދާއިރާ އާއި ތަރައްގީއާ ގުޅޭ އެހެން ކަންކަމަށް ވެސް ހަރަދުކުރަން ޖެހޭ ކަން ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.

"މޫސުމީ ކަންކަމަކީ ކޮންމެ ދުވަހަކު ހެން ހަރަދުކުރަން ޖެހޭ. އެހެންވީމަ ރާއްޖޭގައި މިހަދަން ޖެހޭ ގޮތަކީ ތަރައްގީއަށް އެލޮކޭޓް ކުރެވިފައި ހުރި ބަޖެޓުން ހަރަދުކުރަން މި ޖެހެނީ މި ކަންކަމަކަށް," މިނިސްޓަރު ވދިާޅުވި އެވެ.

މިކަމުން ރާއްޖެއަށް އަރައިގަނެވޭނީ، މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ހިމާޔަތުގެ މަޝްރޫއުތަކަށް ހިލޭ އެހީ ލިބިގެންނެވެ.

ތިމާވެއްޓާއި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ގުޅޭ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމުގައި މިނިސްޓަރު ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތުގައި އެއްވެސް ގައުމަކަށް އިސްތިސްނާއެއް އޮވެގެން ނުވާނެ އެވެ. މޫސުމަށް ލިބޭ ގެއްލުމުގައި ރާއްޖެ އިން ހިއްސާކުރަނީ ކުޑަ މިންވަރެއް ކަން ފާހަގަކުރައްވަމުން ވިދާޅުވީ އެއާއެކު ވެސް ރާއްޖެއިން އަންނަނީ ގިނަ މަސއްކަތްތަކެއް ކުރަމުން ކަމަށެވެ. އޭގެތެރޭގައި ކުނީގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމާއި އިޔާދަކުރަނިވި ހަކަތައަށް ބަދަލުވުމާއި އެއްފަހަރު ބޭނުންކޮށްފައި އުކާލެވޭ ޕްލާސްޓިކާ ދުރުން ފަދަ މުހިއްމު ގިނަ ބަދަލުތައް ލިސްޓުގައި ހުރިކަން މިނިސްޓަރު ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.