ލަންކާގެ ރައީސްކަމުން އެންމެ ފަހުން އިސްތިއުފާ ދެއްވި ގޮތަބަޔާ ރާޖަޕކްސާ އާއި ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު އަދި ގޮތަބަޔާގެ ބޭބެ ރާޖަޕަކްސަ.---ފޮޓޯ: އޭއެފްޕީ
16 ޖުލައި 2022 - 12:47
37 comments
ސްރީ ލަންކާގައި ހިނގައިދިޔަ ދާހިލީ ހަނގުރާމައިގައި، ހަނގުރާމައިގެ ކުށްތައްކޮށް، ލާއިންސާނީ ބަރުދަން ބޮޑު ކުށްތައް ކުރުމުގެ ތުހުމަތު ކުރެވިފައިވާ އެ ގައުމުގެ ރައީސް ގޮތަބަޔާ ރާޖަޕކްސާ ރާއްޖެ އަށް ވަޑައިގަތުމުގެ ހުއްދަ ދިވެހި ސަރުކާރުން ދިނީތީ، އެ ކަމާ ދިވެހިންގެ އެތައް ބަޔަކު ދަނީ ނުރުހުން ފާޅުކުރަމުންނެވެ. ބައެއް މީހުން އިނގިލި ދިއްކުރަނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދަށެވެ. އަނެއް ބަޔަކު ތުހުމަތު ކުރަނީ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސާލިހާއި ޑިފެންސް މިނިސްޓަރު މާރިޔާ އަހުމަދު ދީދީ އާއި ދިވެހި ސަރުކާރު ގުޅިގެން ދިން ހުއްދައެއް ކަމަށެވެ.
މި ލިޔުމުގައި މި ބަލާލަނީ 2009 ގައި ލަންކާގައި ހަނގުރާމަ ނިމުމަށް ފަހު، ލަންކާގެ އޭރުގެ ސަރުކާރުގެ އަމުރުގެ ދަށުން ލަންކާގެ އަސްކަރިއްޔާ އިން ހިންގި ޖަރީމާތަކާ ބެހޭގޮތުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ނިންމި ނިންމުންތަކުގައި ދިވެހިރާއްޖޭން ގެންގުޅެފައިވާ ނިންމުންތަކުގެ މައްޗަށެވެ.
ދެހާސް ނުވަ ވަނަ އަހަރު ވެރިކަމުގައި އަދި ޑިފެންސް މިނިސްޓަރަކަށް ހުންނެވީ ގޮތަބަޔާގެ ބޭބެ މަހިންދަ ރާޖަޕަކްސަ އެވެ. އޭރުގެ ޑިފެންސް ސެކްރެޓަރީއަކީ އެންމެ ފަހުގެ ރައީސް ގޮތަބަޔާ އެވެ. ހަނގުރާމައިގެ ފަހު ތަޅާލުންގަނޑުގައި އެތައް ހާސް މަދަނީން މަރައިލި ކަމަށާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ އިންސާނީ ހައްގުތަކާއި ހަނގުރާމައިގެ ގާނޫނުތަކާ ހިލާފު އެތައް ކުށެއް ކުރިކަމުގެ ތުހުމަތު ސްރީ ލަންކާގެ އޭރުގެ ސަރުކާރަށާއި ތަމަޅަ ޓައިގަރުންގެ މައްޗަށް ކުރި އެވެ.
ރައީސް ނަޝީދުގެ ވެރިކަމުގައި ދިން ހިމާޔަތް
ހަނގުރާމާއިގެ ކުށްތައް ތަހުގީގު ކުރުމަށް މޭ 2009 ގައި އދ. ގެ އިންސާނީ ހައްގުތަކާ ބެހޭ ކައުންސިލުގައި ބާރުގަދަ ރިޒޮލިއުޝަނެއް ފާސްނުކުރީ ބްރެޒިލާއި ކިއުބާ އާއި ޗައިނާ އާއި މިސްރާއި ރަޝިއާ އާއި އިންޑިޔާ އާއި ޕާކިސްތާނުން ބާރު އަޅައިގެންނެވެ. އެ ފަރާތްތަކުން ބާރު އެޅީ ކުށްތައް ތަހުގީގު ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އިންސާނީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުުމަށް ހުރި ގޮންޖެހުންތަކުގައި ލަންކާ ސަރުކާރަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ. ބަދަލުގައި ފާސްކުރީ ލަންކާގެ ސަރުކާރަށް ތައުރީފުކުރި ރިޒޮލިއުޝަނެކެވެ. ދެހާސް ދިހަ ވަނަ އަހަރު މަހިންދަ ރާޖަޕަކްސަ ދެވަނަ ދައުރަކަށް ހުވާ ކުރެއްވުމުގެ ރަސްމިއްޔާތަށް ރައީސް ނަޝީދު އެ ގައުމަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅުގެ ކުރިން، ލަންކާގެ އޭރުގެ އިދިކޮޅު ލީޑަރު ސަރަތު ފޮންސޭކާ މިނިވަން ކުރެއްވުމަށް ރާޖަޕަކްސަ އަށް ގޮވައިނުލައްވާނެ ކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި ވިދާޅުވީ އެ ގައުމުގެ ދާހިލީ ކަމަކާ ގުޅޭގޮތުން އެއްވެސް ވާހަކަފުޅެއް ނުދައްކަވާނެ ކަމަށެވެ.
އޭޕްރީލް 2011 ގައި ތަހުގީގުތައް ކުރިޔަށް ގެންގޮސް ޖަވާބުދާރީ ކުރުވުން ހިމަނައިގެން މި ރިޒޮލިއުޝަން އިސްލާހު ކުރުމަށް އދ. ގެ މާހިރުންގެ ޕެނަލަކުން ރިކޮމެންޑު ކުރި އެވެ.
ރައީސް ވަހީދުގެ ވެރިކަމުގައި ދިން ހިމާޔަތް
މި ކަމާ ގުޅޭގޮތުން މާޗް 2012 ގައި އދ. ގެ ހިއުމަން ރައިޓްސް ކައުންސިލަށްު އަނެއްކާ ރިޒޮލިއުޝަނެއް ހުށަހެޅި އެވެ. ހަނގުރާމައިގެ ކުށްތަކާއި ތަހުގީގުތަކުގެ ވާހަކަތައް ނުހިމަނައި ފާސްކުރި މި ހުށަހެޅުމަށް 24 ގައުމަކުން ތާއީދުކުރިއިރު 15 ގައުމަކުން ދެކޮޅު ހެދި އެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭން ވޯޓު ދިނީ ދެކޮޅަށެވެ. ސަބަބެއް ކަމަށް ރާއްޖޭގެ މަންދޫބު ވިދާޅުވީ، އެ ވަގުތު އެ ރިޒޮލިއުޝަން ފާސްކުރުމުގެ ބޭނުމެއް އޮތް ކަމަށް ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާތީ ކަމަށެވެ. ލަންކާ އަށް ވަގުތު ބޭނުންވާ ކަމަށެވެ. ކުށްތައް ތަހުގީގު ކުރުމަށް ލަންކާ ސަރުކާރަށް ގޮވާލައި ހިއުމަން ރައިޓްސް ކައުންސިލުގައި ރިޒޮލިއުޝަނެއް ފާސްކުރީ މާޗު 2013 ގަ އެވެ. މި ރިޒޮލިއުޝަން ފާސްކުރަން ނެގި ވޯޓުގައި ވެސް ދިވެހިރާއްޖޭން ވޯޓު ދިނީ ރިޒޮލިއުޝަނާ ދެކޮޅަށެވެ. އެ ދެ ރިޒޮލިއުޝަން ފާސްކުރިއިރު، ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގައި ހުރީ ޑރ. މުހައްމަދު ވަހީދު ހަސަނެވެ.
ރައީސް ޔާމީނުގެ ވެރިކަމުގައި ދިން ހިމާޔަތް
އެ ރިޒޮލިއުޝަނަށް ލަންކާގެ ސަރުކާރުން އަމަލު ނުކުރުމުން މާޗު 2014 ގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ތަހުގީގެއް ކުރުމަށް ރިޒޮލިއުޝަނެއް ފާސްކުރި އެވެ. އެ ރިޒޮލިއުޝަން ފާސްކުރިއިރު ވެސް ދިވެހިރާއްޖޭން ވޯޓު ދިނީ ދެކޮޅަށެވެ. އޭރު ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގައި ހުންނެވީ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީނެވެ.
އެ ކަމާ ގުޅޭގޮތުން 2017 ގައި އިއްތިފާގުން އެޑޮޕްޓް ކުރި ރިޒޮލިއުޝަނުގައި ދިވެހިރާއްޖެއަކީ ކޯ-ސްޕޮންސަރެކެވެ. ފާހަގަ ކޮށްލަންޖެހޭ ކަމަކީ ލަންކާ ވެސް އެ ރިޒޮލިއުޝަން ކޯ-ސްޕޮންސަ ކުރި ކަމެވެ. ލަންކާ ސަރުކާރުން ފުއްދަންޖެހޭ ޒިންމާތަކަށް އިތުރު ވަގުތު އެ ރިޒޮލިއުޝަނުން ހޯދައިދިނެވެ.
ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސާލިހުގެ ވެރިކަމުގައި ދިން ހިމާޔަތް
މިހާރުގެ ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ވެރިކަމުގައި މާޗު 2019 ގައި، ލަންކާ ސަރުކާރުން ވީ ވައުދުތައް ފުއްދުމަށް އދ. ގެ ހިއުމަން ރައިޓްސް ކައުންސިލުން އިތުރު ދެ އަހަރުގެ މުއްދަތެއް އިތުރުކޮށްދީ ރިޒޮލިއުޝަނެއް އިއްތިފާގުން އެޑޮޕްޓްކުރި އެވެ. ލަންކާއާއެކު ދިވެހިރާއްޖެ ވީ މި ރިޒޮލިއުޝަނުގެ ވެސް ކޯ-ސްޕޮންސަރަކަށެވެ. އެންމެ ފަހުން މި ޖުލައި 13 ގައި ލަންކާގެ އެންމެ ފަހުގެ ރައީސް ގޮތަބަޔާ ގައުމުން ފިއްލަވައިގެން ވަޑައިގަތީ މިހާރު މި އޮތް ދިވެހި ސަރުކާރުގެ އެހީތެރިކަމާ އެކު އެވެ.
ނިންމުން
މަތީގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންކަމަށް ވިސްނާލުމުން އެނގެނީ 2009 ގައި ލަންކާގައި ހަނގުރާމަ ނިމުނު ފަހުން، ދިވެހި ކޮންމެ ސަރުކާރަކުން ވެސް، ލަންކާގައި ހަނގުރާމަ އާއި ލާއިންސާނީ އަމަލުތަކުގެ ޖަރީމާތައް ހިންގި ކަމަށް އެ ބަޔަކާ މެދު ތުހުމަތު ކުރެވޭ މީހުންނަށް ހިމާޔަތާއި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިން ކަމެވެ. ދިވެހި ސަރުކާރުތަކުން މަތީގައި ބަޔާން ކޮށްފައިވާ ނިންމުންތައް ނިންމާފައި ވަނީ ދެ ގައުމުގެ ދެމެދުގައި އޮންނަ ޒަމާންވީ ގުޅުމަށް އިހުތިރާމު ކުރުމުގެ ގޮތުން ކަމުގައި ވެސް ވެދާނެ އެވެ. އެއީ، ކޮންމެހެން ރާޖަޕަކްސަ އާއިލާ ހިމާޔަތް ކުރުމަށް ނޫން ކަމަށް ވެސް ވެދާނެ އެވެ. އެނގޭ ކަމަކީ، ކޮންމެ ނިޔަތެއްގައި ކުރިޔަސް، އެ ނިންމުންތަކުގެ ނަތީޖާއަކީ، ލަންކާގެ ހަނގުރާމައިގެ ކުށްތައް ތަހުގީގު ކުރުމަށް ހުރަސް އެޅޭ ކަމެވެ. ރާޖަޕަކްސް އާއިލާ ހިމާޔަތް ކޮށްދެވޭ ކަމެވެ.
އިތުރު ލިޔުންތައް
މަގްބޫލް ލިޔުންތައް
Mihaaru Print Edition
Download Mihaaru News App
Offline Alerts
SMS 'sub mihaaru' to 5454
ކޮމެންޓްތައް
ލޮލް ލޫފް
18 July 2022
ނަމާލް އަކީ މަހުލޫފުގެ ގާތް ރައްޓެއްސެއް
ތަފާތު ފަހަރެއް
17 July 2022
މީގައި ކިޔަން އުޅޭ އެއްޗެއް އެހާރަނގަޅަށް ފަހުމެއްނުވޭ. ލަންކާއަށް އެއްބާރުލުން ދިނުމަކީ އަވަށްޓެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖޭން ކުރަން ޖެހޭ ކަމެއް. އެހުރިހާ ފަހަރެއްގައިވެސް އެއްބާރުލުން ދީފައިވަނީ ގައުމެއްގެ ގޮތުގައި ލަންކާއަށް. ރާޖަޕަކްސައަކަށްނޫން. އެކަމަކު މިފަހަރު ތަފާތު. މިފަހަރު ރާޖަޕަކްސަ ހިމާޔަތް ކޮށްދިނީ ލަންކާގެ 21 މިލިޔަން މީހުންނާ ދެކޮޅަށް. އަދި ޝައްކެއްވެސް ނެތް ގޮތުގައި ރާއްޖޭގެ އާބާދީ އާ ދެކޮޅަށް.
ސިއްދީގު
20 July 2022
އޭރު ވެސް މިހާރުވެސް ހޭވުނީ އެއް ހަޑި އެއް. އޭރު ވެސް ރާޖަޕަކްސާ އާއިލާ މިހާރުވެސް އެ އާއިލާ.. މިހެން ބުނަން މި ޖެހުނީ އޭރުއްސުރެ އެކަކުނޫނަސް މުޅި ލަންކާ ކޮންޓްރޯލް ކުރަމުން އައީ އެ އާއިލާއިން، ނުހައްގުން އަނިޔާވި މީހުންނަށް އިންސާފު ލިބުމުގެ ހުރަހަކަށް ވީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވެރިން. މިޔަދު ދިވެހިން އަޑު އުފުލަނީ ސޯސިއަލް މީޑިއާގެ އެހީގައި އެކަން ކަން ދިވެހިންނަށް ރޯފިލާފައި ވާތީ.އަދި އެކަކު އަނެކަކަށް ހަބަރު ފޯރު ވަމުން ދާލޭ އަވަސްވެ
ހަސަންދީ
27 July 2022
ލަންކާގައި މިހާރުވެސް އެތައް މިލިއަން ބަޔަކު އެބަތިބި ތި ވިދާޅުވި އާޢިލާއަށް ސަޕޯޓްކުރާ
ގުދުގުދާބެއްޔާ
17 July 2022
މައުމޫނުގެ ދިގު 30 އަހަރުގެ ވަކިތަކުން ދިވެހިރައްޔިތުން ސަލާމަތް ކުރުމަށް އެމްޑީޕީގެ ހަރަކާތް މާލޭގައި ބޭއްވިޔަ ނުދިނުމުގެ ސަބަބުން ނަސީދު އަމިއްލަޔަށް ލަންކާއަށް އަރުވާލެވި ލަންކާސަރުކާރު ނުވަތަ އެއިރު އޮތް ރާޖަޕަކްސަގެ ސަރުކާރުން ލަންކާގައި އެމްޑީޕީ ހިންގަންހުއްދަދިން! ލަންކާގައިވެސް މައުމޫނުގެ ނުފޫޒުން ބަޑިހިފައިގެން ހަމަލާދިނުމައްމަސައްކަތްކުރި. މިސަބަބާހުރެ ނަސީދު ޔޫކޭއަށްދާންޖެހުނީ!ވީމާ ރާޖަޕަކްސާގެ އާއިލާއަށް ހިމާޔަތްނުދޭންޖެހޭސަބަބެއްނެތް
ބަހުރުވަ
17 July 2022
ރާއްޖޭގައި އޮތީ އެއް ސަރުކާރެވެ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ސަރުކާރެވެ ތަފާތު އެކި ފަހަރުމަތިން ހިންގަން އެކި ވެރިކަމެވެ ދިވެހި ސަރުކާރެވެ
އެދުވަސް
17 July 2022
މިއަދަކީ އެދުވަހަކަށް ނުވާނެއެވެ. އެހެންވީމަ މިއަދު ކަންހިނގާނީ އެދުވަހުހިނގި ގޮތަކަށެއްނޫނެވެ. ދުނިޔޭގައި ޢަދުލުވެރި ވެރިކަން ކުރިއިރެއް ވެއަތުވެގޮސްފައިވާކަން އަހަރުމެންގެ އިސްލާމީތާރީޚުން ފެންނަން އެބައޮތެވެ. ވަލިއްޔުލްޢަމްރުގެ އަޚެއްފަދަ ބޭފުޅެއްގެ ދަރިއަކު މީހަކަށް ބޭއިންސާފުން ކަންތައްކުރުމުން ގެންގުޅުއްވާ ޢަޞާ އެމީހާއަތަށްދެއްވައި އެދަރި ތެޅިވަރަށް ތަޅަންދެއްވެވިގޮތަށް މިއަދު ކަންތަކެއް ނުހިނގާނެއެވެ. ޢަދުލުވެރިކަން މިއޮތީ ގެއްލިފަ.
ރަދީފްއޮފިޝަލް
17 July 2022
މަށާ އެކީގަ އޯޑިއޯން ޑިޓެންޝަން ސެންޓަރުގަ އެއް ގޮޅިއެއްގަ 21 ދުވަސް ވަންދެން (1998 ވަނަ އަހަރު) އޮތް ފަލާހް ޕީއެޗްޑީ ހާސިލްކުރުން އެއީ އުފާވެރިކަމެއް.މަރުހަބާ ބްރަދާ.ވ.ވެދުން
ޙުއްތު
30 July 2022
ކީއްކުރަން އެތާނގަ ތިބެންޖެހުނީ
އެމްސް
17 July 2022
ދިވެހިންގެ ޙިމާޔަތަށް ދިވެހިސަރުކާރުން އުޅެން ފަށާނީ ކޮންއިރަކުންބާ؟
ރަޓުމީހާ
17 July 2022
ލަންކާ އާއި ދެކޮޅަށް އެކުވެރި ދައުލަތްތަކުން (އ.ދ) ފާސްކުރަން މަސައްކަތްކުރި ރިޒޮލިއުޝަން ތަކާއި ދެކޮޅަށް ދިވެހި ސަރުކާރުތަކުން ވޯޓް ދީފައިވަނީ އެޤައުމުގެ ހަމަޖެހުމާއި ސަރުކާރު ދެމި އޮތުމުގެ މައްޗަށް ކަމުގައި ދެންނެވެން އެބައޮތެވެ. ކޮންމެ މާނައެއްގައި ކަމުގައި ވިޔަސް ސަރުކާރަށް އެކަށީގެންވާ ވަގުތު ނުދީ ކަންކަން ކުރުމަށް މަޖުބޫރު ކުރުމުން ޤައުމުގެ މަޞްލަޙަތު ގެއްލި ސަރުކާރު ހިންގުމަށް ހުއްޓުންވެސް އަރާފާނެއެވެ. އިއްޔެގެ ޙާލަތު މިއާއި ތަފާތެވެ.
ހެހެހެ
17 July 2022
އެދުވަހު ލަންކާ މީހުން ރުޅިއަޔަސް، މިއަދު ލަންކާ އެންމެން އުފަލުން ފޮޅިއްޖެ! އެއީ ގޯޓާ އިސްތިއުފާ ދިނީމާ! ހަގީގަތުގައި ގޯޓާ އިސްތިއުފާ ދިނީ އެނާއަށް ގަވްމުން ބޭރުވެވުނީމާ! ބޭރު ނުވެވުނު ނަމަ އަދިވެސް ހުންނާނީ ގޯޓާ! ހަގީގަތުގައި ހުރިހާ ވެސް ޝުކުރެއް ރާއްޖެއަށް!
ާލޯމާފާނު
17 July 2022
ލަންކާގެ ރައްޔިތުން އެއްވެލާފަ އޮތް މަންޒަރު ފެނުމުން ގޮތަބަޔާ ހަތަރު އުދަރެސްފެނުޖެހުނު. ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގައި މިހާރު ތިބީއަކީ ރައްޔިތެއް ދެކެ ލޯބިވާ ބައެއްނޫން. އެހެންކަމުން ލަންކާ ލޫޓުވާލި ޚިޔާނާތްތެރި އަކަށް ރާއްޖެ އިން ޙިމާޔަތް ދިނީ. އެއީ ޝަރަފެއްނޫން. އެއީ އެގައުމުގެ ރައްޔިތުންނަށް ވީ ޚިޔާނާތެއް.
ޢަހުމަދު888
17 July 2022
ދިވެހި ސަރުކާރުތަކެއް ނޯންނާނެ. ދިވެހިރާއްޖޭގައި އޮންނާނީ އެއް ސަރުކާރު. އެސަރުކާރު ހިންގަން އެކި ދައުރުތަކުގައި ތިއްބަވާނީ އެކި ބޭފުޅުން. ޑޮކްޓަރެއްކަމަކު ހޮޅިވާހަކަ ނުލިއުއްވުން އެދެން.