ވިޔަފާރި / ޚިޔާލު

ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދު ސިންދަފާތު ކުރުމަށް ތައުލީމު އެކްސްޕޯޓް ކުރެވިދާނެތަ؟

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގައުމީ ޔުނިވާސިޓީން ދަސްވެނިވުނު ދަރިވަރުންތަކެއް، ދަސްވެނިވުމުގެ ހަފުލާގައި.

ޑރ. އަބްދުﷲ ނަޒީރު

02 ޖޫން 2024 - 08:34

58 comments

ދެ ވަނަ ބޮޑު ހަނގުރާމައަށް ފަހު، ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ގައުމުތައް ހިންދެމިލައި، ބަވަނަވަންތަ ދުނިޔެއަކަށް އަމާޒު ހިފައި 1970 ގެ އަހަރުތަކުގައި ބައިނަލްއަގުވާމީ ވިޔަފާރި އަށް ހާއްސަ އަހަމިއްޔަތު ކަމެއް ދޭން ފެށި އެވެ. އެއާއެކު، ޢިލްމާއި ޓެކްނޮލޮޖީގެ ގޮތުން ކުރިއަރާފައިވާ ގައުމުތަކުން، ތައުލީމަކީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ވިޔަފާރީގެ ބައެއް ގޮތަށް ހަދައި، އޭގެ އިގުތިސާދީ މަންފާ ނެގުމަށް، މަސައްކަތްތަކެއް ފެށި އެވެ. "އެކްސްޕޯޓް އެޑިޔުކޭޝަން" ޕްރޮމޯޓްކޮށް، ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުން ހޯދުމުގެ މަސައްކަތްތަކެއް ތަފާތު ގައުމުތަކުން ކުރަން ފެށި އެވެ.

ނަތީޖާއަކަށް ވީ، މިފަދަ ގައުމުތަކުގެ ގްރޮސް ޑޮމެސްޓިކް ޕްރޮޑަކްޓް (ޖީޑީޕީ) ގެ ބޮޑު ހިއްސާއަކަށް، އެކްސްޕޯޓް އެޑިޔުކޭޝަނުން ލިބޭ އާމަދަނީ ވާން ފެށުމެވެ. ހިސާބުތައް ދައްކާ ގޮތުން 1970 ގެ އަހަރު ތަކުގެ ފަހުކޮޅު ދުނިޔޭގައި އެއް މިލިއަނަކާ ގާތްކުރާ އަދަދަކަށް އިންޓަނޭޝަނަލް ދަރިވަރުން ކިޔެވިއިރު، މިދިޔަ 2023 ވަނަ އަހަރު ނިމުނުއިރު އެކިއެކި ގައުމުތަކުގައި 6.4 މިލިއަން ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުން ކިޔަވަމުން ދިޔަ އެވެ. އެ ދަރިވަރުން 2017 ވަނަ އަހަރު އެކަނި ވެސް ދުނިޔޭގެ އިގުތިސާދަށް 250 ބިލިއަން ޑޮލަރު ނުވަތަ 3.8 ޓްރިލިއަން ރުފިޔާ ހަރަދު ކުރި އެވެ.

އޯގަނައިޒޭޝަން ފޯ އިކޮނޮމިކް ކޯޕަރޭޝަން އެންޑް ޑިވެލޮޕްމަންޓްގައި ހިމެނޭ ގައުމުތަކުގެ ތެރެއިން އިނގިރޭސި ބަހުން ތައުލީމު ފޯރުކޮށްދޭ، އިލްމީ ގޮތުން ކުރިއަރާފައިވާ ގައުމުތަށް ކަމަށްވާ އޮސްޓްރޭލިއާ އާއި އިނގިރޭސި ވިލާތާއި ކެނެޑާ އާއި ނިއުޒީލޭންޑާއި އެމެރިކާ ފަދަ ގައުމުތަކުގެ ސަރުކާރުތަކުން ވަނީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ތައުލީމުގެ އިގުތިސާދީ ބާރު ބޭނުން ކުރުމަށް އިންވެސްޓްކޮށް، ނަމޫނާ މިންގަނޑުތަކެއް އެކަށަ އަޅައިފަ އެވެ. އެ ގައުމުތަކުގެ ތައުލީމު ތަރައްގީ ކުރުމަށް ޖީޑީޕީގެ ވަކި ނިސްބަތެއް ތައުލީމަށް ހޭދަކުރުމަށް ކަނޑައަޅައި، ތައުލީމުގެ ފެންވަރު މިންކޮށް، ވަކި މިންގަނޑުތަކެއްގައި ހިފަހައްޓައި، ޔުނިވާސިޓީތަކުގެ އިތުބާރު އަށަގަންނުވަން، ބައިނަލްއަގުވާމީ ފެންވަރުގެ ރޭންކިންގެ ނިޒާމުތަކެއް ތައާރަފު ކުރި އެވެ. މި ފަދަ ދަރަޖަ ކުރުމުގެ ނިޒާމުގެތަކުގެ ތެރެއިން ޔުނިވާސިޓީތަކުގެ ހައިބަތު ކަނޑައަޅައި، މޮޅެތި ޔުނިވާސިޓީތަކުގައި ކިޔެވުމުގެ މުހިންމު ކަމާ މެދު މީހުން ހޭލުންތެރިކުރުމުގެ ބޮޑު މަސައްކަތްތަކެއް ތަރައްގީވަމުން އައި ގައުމުތަކުގައި ފެށި އެވެ.

އެ ތަންތަނުގައި ކިޔަވަން ދާ، ތަރައްގީ ވަމުން އަންނަ ގައުމުތަކުގެ މޮޅެތި ކުދިން، އެ ގައުމުތަކުގައި ވަޒަންވެރި ކުރުވުމަށް "ބްރެއިން ޑްރެއިން" ސިޔާސަތުތަކެއް އެކަށައަޅައި ތަންފީޒު ކުރަން ފެށި އެވެ. މިފަދަ ފަހި ސިޔާސަތުތަކާއި ޓެކްނޮލޮޖީގެ ގޮތުން އެ ޤައުމުތަށް ހޯދާފައިވާ ކުރިއެރުންތަކާއި ދައްކަމުން ގެންދެވި މިނިވަން ޑިމޮކްރަސީ އާއި އިންސާނީ ހައްގުތަކުގެ ވާހަކަތައް ވީ ވަރަށް ބާރުގަދަ ކެމްޕެއިން ޓޫލްތަކަކަށެވެ. އެއާ އެކު، ކުރިއަރަމުން ތަރައްގީ ވަމުން އައި ވަރަށް ގިނަ ގައުމުތަކުގެ ޒުވާނުން ކިޔެވުމަށް، ކުރިން ދެންނެވި ފަދަ ތަރައްޤީ ވެފައިވާ ގައުމުތަކަށް ދާން ފެށި އެވެ.

މަތީ ތައުލީމުގެ ލޯނު ލިބުނު ދަރިވަރަކަށް، ޑރ. ނަޒީރު ލިޔުން ހަވާލުކޮށް ދެއްވަނީ.---ފައިލް ފޮޓޯ: މިހާރު

އޮސްޓްރޭލިއާގެ ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް އެޑިއުކޭޝަން، ސްކިލްސް އެންޑް އެމްޕްލޯއިމަންޓުން ބުނާގޮތުގައި، ބައިނަލްއަގްވާމީ ތައުލީމުން 2019 ވަނަ އަހަރު އޮސްޓްރޭލިއާގެ އިގްތިސާދަށް 40 ބިލިއަން އޮސްޓްރޭލިއަން ޑޮލަރު ނުވަތަ 616 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބިފައިވެ އެވެ. މިއީ އެ ގައުމުގެ ހަތަރު ވަނަ އަށް އެންމެ ބޮޑު އެކްސްޕޯޓް ދާއިރާ އެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ކެނެޑާގައި ވެސް 2018 ވަނަ އަހަރު ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުންގެ އަތުން 22 ބިލިއަން ކެނޭޑިއަން ޑޮލަރު ނުވަތަ 339 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބި، މުޅި ގައުމުގައި ގާތްގަނޑަކަށް 170،000 ވަޒީފާއަށް އޭގެ ސަބަބުން އެހީތެރިވެދީފައި ވެ އެވެ.

ދުނިޔޭގެ ދެ ވަނަ އަށް އެންމެ ގިނަ އިންޓަނޭޝަނަލް ދަރިވަރުން ކިޔަވަމުން އަންނަ، އިނގިރޭސި ވިލާތަށް، ތަޢުލީމު އެކްސްޕޯޓް ކޮށްގެން އަހަރަކު 26 ބިލިއަން ޕައުންޑް ނުވަތަ 513 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބެ އެވެ. އެމެރިކާގެ ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ކޮމާސް އިން ރިޕޯޓް ކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި ތައުލީމު އެކްސްޕޯޓް ކޮށްގެން 2019 ވަނަ އަހަރު 44 ބިލިއަން ޑޮލަރު ނުވަތަ 680 ބިލިއަން ރުފިޔާ ލިބިފައިވެ އެވެ.

އިންސްޓިޓިއުޓް އޮފް އިންޓަނޭޝަނަލް އެޑިޔުކޭޝަންގެ ހިސާބުތަކަށް ބަލާއިރު، ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުންގެ ގޮތުގައި 2023 ވަނަ އަހަރު ކިޔަވަން އުޅުނީ 6.4 މިލިއަން ދަރިވަރުންނެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އެންމެ ގިނަ ދަރިވަރުން ކިޔަވަން ދިޔަ 10 ގައުމާއި އެ ގައުމުތަކުގައި ކިޔެވި ދަރިވަރުންގެ އަދަދާއި އެ ގައުމުތަކަށް ކިޔަވަން ދިޔަ ދަރިވަރުން ނިސްބަތްވާ ގައުމުތަކުގެ ލިސްޓު ތާވަލް 1 ގައި އެ ވަނީ އެވެ.

ދިވެހިރާއްޖެއަކީ މިއަދާ ހަމަޔަށް ވެސް ތައުލީމު އިމްޕޯޓްކުރާ ގައުމުކެވެ. މި ގައުމުގެ ނިސްބަތުން ރާއްޖެ އިން ބޭރުގައި ކިޔަވަންދާ ދަރިވަރުން މަދެއް ނޫނެވެ. މިހާރު ވެސް އަޅުގަނޑުމެންގެ 2،100 ދަރިވަރުން ތަފާތު ގައުމުތަކުގައި ކިޔަވަމުން އެބަދެ އެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެންގެ މަތީ ތައުލީމުގައި ކިޔަވާ ދަރިވަރުންގެ ނިސްބަތުން 10.5 ޕަސެންޓެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ދަރިވަރުން އެންމެ ގިނައިން ގޮސް އުޅެނީ މެލޭޝިއާ އާއި އޮސްޓްރޭލިއާ އާއި އިނގިރޭސި ވިލާތާއި ނިއުޒީލޭންޑާއި ސްރީ ލަންކާ އާއި އިންޑިއާ އާއި ޗައިނާ ފަދަ ގައުމުތަކަށެވެ.

ސުވާލަކީ ދިވެހިރާއްޖެ ފަދަ ކުޑަ ގައުމަކަށް އިގުތިސާދު ސިންދަފާތު ކުރުމަށް އެކްސްޕޯޓް އެޑިޔުކޭޝަން މާކެޓަށް ވަދެވިދާނެތޯ އެވެ؟ މީގެ ޖަވާބުގައި ދެންނެވޭނީ ތައުލީމު އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ބާޒާރަށް ވަނުމުގެ ފުރުސަތު ރާއްޖެ އަށް އޮތް ކަމަށެވެ. ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުން ކިޔެވުމަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ގިނަ އުންސުރުތައް މި ރާއްޖޭގައި ފުރިހަމަ އެބަވެ އެވެ.

ތަރައްގީވަމުން އަންނަ ގިނަ ގައުމުތަކާ ހިލާފަށް، ދިވެހިރާއްޖެ ވަނީ ދުނިޔެއާ ވަރަށް ބޮޑަށް ގުޅިލާމެހިފަ އެވެ. ބައިނަލް އަގުވާމީ ބޮޑެތި އެއާލައިންތަކުން ވަނީ ދުނިޔޭގެ ހުރިހާ ބައްރަކުން ފަސޭހަކަމާ އެކު ރާއްޖެ އަށް ދަތުރުފަތުގެ ކުރެވޭނެ ގޮތަށް ގުޅިފަ އެވެ. ބާރު ސްޕީޑްގެ އިންޓަނެޓާއި ޒަމާނީ މުވާސާލާތު ކުރުމުގެ ފަސޭހަތަކުގެ ސަބަބުން ބޭނުންއިރަކު އެކި ގައުމުތަކާ އެކު ގުޅުން ބޭއްވެ އެވެ. ރީތިކަމާއި ދިވެހީންގެ ލާމަސީލު މެހުމާންދާރީގެ ސަބަބުން "މޯލްޑިވްސް" މި ވަނީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ބްރޭންޑަކަށް ވެފަ އެވެ. މި ރާއްޖެ އިން ފަހިކޮށްދޭ "އޮން އެރައިވަލް ވީސާ" ގެ ސަބަބުން ބޭރުގެ މީހުން ރާއްޖެ އައުމަށް ވަނީ ހިތްވަރަކަށް ވެފަ އެވެ. އަދި ކުރިއަރައި ފައްކާ ވެފައިވާ "ހައިއެންޑް" ފަތުރުވެރިކަމުގެ ރިސޯޓުތަކާއި ދާދި ފަހުން ތައާރަފުވި ގެސްޓް ހައުސްތަކާއި ލިވަބޯޑްތަކުގައި އަމަލީ ތަޖުރިބާ ހޯދުމަކީ ހޮސްޕިޓަލިޓީ އިންޑަސްޓްރީގައި މަސައްކަތްކުރާން ޝައުގުވެރިވާ ބޭރުގެ ޒުވާނުންނަށް ނުހަނު ފަސޭހަކޮށް ވިއްކޭނެ ޕްރޮޑަކްޓެއް ކަމާ މެދު ޝައްކެއް ނެތެވެ.

ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުންގެ ޝައުގުވެރިކަމާއި އިތުބާރު ކުރެވޭ ފަދަ ރަގަނޅު ތައުލީމީ ވަސީލަތްތަކާއި ކުދިންނަށް ފަސޭހަކަމާ އެކު ތިބެވޭނެ ގޮތްތަކާއި ކުދިންނަށް ސަޕޯޓް ދެވޭނެ ރަގަނޅު ނިޒާމެއް ރާއްޖޭގައި ގާއިމު ކުރަން އެބަޖެހެ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ރަގަނޅު ލައިބްރަރީ އާއި ކުދިންނަށް ތިބެވޭނެ ހޮސްޓެލްތަކާއި ހޯމް ސްޓޭ އާއި ގާނޫނީ ބާރު ލިބިފައިވާ، އިތުބާރު ކުރެވޭ ޕެސްޓޯރަލް ސަޕޯޓާއި އަޅާލުމުގެ ނިޒާމެއް ގާއިމުކުރުން ހިމެނެ އެވެ. އަދި ފަސޭހަކަމާ އެކު، ސްޓޫޑެންޓް ވިސާ އާއި ހެލްތު އިންޝުރަންސް ލިބޭނެ ގޮތްތަކެއް ވެސް އަންނަން އެބަޖެހެ އެވެ.

ބައިނަލްއަގުވާމީ ގޮތުން ގަބޫލުކުރާ ފެންވަރުގެ ދެ ޔުނިވާސިޓީ އާއި އެތައް ކޮލެޖެއް މި ރާއްޖޭގެ ހަޔާ އެޑިޔުކޭޝަން ސެކްޓަރުގައި އެބަހުއްޓެވެ. އެހެންކަމުން، މި ފަދަ ފަހިގޮތަކަށް ދުނިޔެ އަށް ހުޅުވާލެވިފައިވާ، ގައުމެއްގެ ތައުލީމު ވެސް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ މުހިއްމު ކަމުގެ ވާހަކަ ދައްކަން އެބަޖެހެ އެވެ. ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދު ސިންދަފާތުކޮށް، ޓޫރިޒަމަށް އެކަނި ބަރޯސާވުން ކުޑަކުރުމަށް ސަރުކާރުގެ އިގުތިސާދީ އެޖެންޑާގައި "ވިސިޓާ އިކޮނޮމީ" ގެ ވާހަކަ ހިމެނިފައި އޮތުން އެއީ ރާއްޖޭގެ ހަޔާ އެޑިޔުކޭޝަން ސެކްޓަރަށް ލިބުނު ވަރަށް ބޮޑު ހިތްވަރަކަށް މެނުވީ ނުވާނެ އެވެ.

މިދިޔަ މޭ މަހުގެެ 27 ވަނަ ދުވަހު، މިނިސްޓްރީ އޮފް ހަޔާ އެޑިޔުކޭޝަން، ލޭބާ އޭންޑް ސްކިލްސް ޑިވެލޮޕްމަންޓުން ބޭއްވި ނިއުސް ކޮންފަރެއްސެއްގައި، އެކްސްޕޯޓް އެޑިޔުކޭޝަންގެ ވާހަކަ ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ރާއްޖޭގެ ވަޒީރަކު ވަނީ ދައްކަވައިފަ އެވެ. ކުރިއަށް އޮތް ފަސް އަހަރުގެ ތެރޭގައި މި ރާއްޖޭގެ ހަޔާ އެޑިޔުކޭޝަންގެ އާބާދީގެ ދެ ޕަސެންޓު އިންޓަނޭޝަނަލް ދަރިވަރުންނަށް ހައްދަވަން ބޭނުންފުޅުވާ ވާހަކަ ވެސް ވަޒީރު ޑރ. މަރިޔަމް މާރިޔާ ވިދާޅުވި އެވެ.

ހަޔާ އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓަރު ޑރ. މަރިޔަމް މާރިޔާ "އަހާ" ފޯރަމްގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވަނީ: ރާއްޖޭގެ މަތީ ތައުލީމުގެ ހަރުފަތްތަކުގައި އެހެން ގައުމުތަކުގެ ދަރިވަރުންނަށް ފުރުސަތު ދެއްވަން ބޭނުންވޭ.--- ފޮޓޯ: ފަޔާޒު މޫސާ/ މިހާރު

އެހެނީ ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދު ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވަނީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ މައްޗަށެވެ. ރާއްޖޭގެ ޖީޑީޕީގެ 30 ޕަސެންޓަށް ވުރެ މަތިން ހިއްސާ ކުރަނީ ފަތުރުވެރިކަމުންނެވެ. ފަތުރުވެރިކަމަކީ އިގުތިސާދުގެ މައި ނާރު ކަމަށް ވެފައި އޮތްއިރު، މީގެ ދުވަސްކޮޅެއް ކުރިން އަޅުގަނޑުމެން ތަޖުރިބާ ކުރި ކޮވިޑް-19ގެ ބަލިމަޑުކަމުގެ ސަބަބުން އެއް ސިނާއަތަކަށް މިހާ ބޮޑަށް ބަރޯސާވުމުގެ ނާޒުކުކަން ފާހަގަކޮށްލެވުނެވެ. އެކްސްޕޯޓް ތައުލީމުގެ ދާއިރާ އަށް ގައުމު އަމާޒު ހިފުމަކީ، އިގުތިސާދަށް އިތުރު ކުރިއެރުމެއްް ލިބިގެންދާނެ ކަމެކެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ހަޔާ އެޑިޔުކޭޝަން ސެކްޓާ އެހާ ބޮޑު ނުވިޔަސް އަޅުގަނޑުމެންގެ ޔުނިވާސިޓީތަކާއި ކޮލެޖްތަކުން ދެވޭ ސަނަދުތައް ވަނީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ފެންވަރުގައި ބަލައިގެންފަ އެވެ. މި ތަންތަނުގައި ކިޔެވުމަށް ބޭރުގެ ދަރިވަރުން ޝައުގު ވެރިވާކަން ވެސް އަޅުގަނޑުމެންނަށް އެބަ އެނގެ އެވެ.

އެހެންކަމުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުންގެ ޝައުގުވެރިކަމާއި އިތުބާރު ކުރެވޭ ފަދަ ރަގަނޅު ތައުލީމީ ވަސީލަތްތަކާއި ކުދިންނަށް ފަސޭހަކަމާ އެކު ތިބެވޭނެ ގޮތްތަކާއި ކުދިންނަށް ސަޕޯޓް ދެވޭނެ ރަގަނޅު ނިޒާމެއް ރާއްޖޭގައި ގާއިމު ކުރަން އެބަޖެހެ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ރަގަނޅު ލައިބްރަރީ އާއި ކުދިންނަށް ތިބެވޭނެ ހޮސްޓެލްތަކާއި ހޯމް ސްޓޭ އާއި ގާނޫނީ ބާރު ލިބިފައިވާ، އިތުބާރު ކުރެވޭ ޕެސްޓޯރަލް ސަޕޯޓާއި އަޅާލުމުގެ ނިޒާމެއް ގާއިމުކުރުން ހިމެނެ އެވެ. އަދި ފަސޭހަކަމާ އެކު، ސްޓޫޑެންޓް ވިސާ އާއި ހެލްތު އިންޝުރަންސް ލިބޭނެ ގޮތްތަކެއް ވެސް އަންނަން އެބަޖެހެ އެވެ. ދަރިވަރުންނަށް ފަސޭހަކަމާއި އިތުބާރާ އެކު، ދަތުރުފަތުރު ކުރެވޭނެ ޕަބްލިކް ޓްރާންސްޕޯޓް ނިޒާމެއް އޮތުމަކީ ވެސް މުހިއްމު ކަމެކެވެ.

ރާއްޖެއަކީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުންގެ މަންޒިލަކަށް ވެއްޖެ ނަމަ އޭގެ ސަބަބުން ލިބޭނެ ބައެއް ފައިދާތަށް ދަންނަވާލާނަމެވެ. އެއް ކަމަކީ އިގުތިސާދު ސިންދަފާތުވެ، ފަތުރުވެރިކަމަށް އެކަނި ބަރޯސާވުމުން ކުރިމަތިވާ އިގުތިސާދީ ނުރައްކާތައް ކުޑަވުމެވެ. ތައުލީމު އެކްސްޕޯޓް ކޮށްގެން ލިބޭނެ ކުޑަ ކާމިޔާބީއަކުން ވެސް ގައުމުގެ އިގުތިސާދަށް އެތައް މިލިއަން ރުފިޔާގެ އާމްދަނީއެއް ލިބޭނެ އެވެ. ދެ ވަނަ ކަމަކީ، ރާއްޖޭގެ ތައުލީމީ މުއައްސަސާތައް އިންޓަނޭޝަލައިޒްވެ، އެކްސްޗޭންޖް ޕްރޮގްރާމަތަކަށް ފުރުސަތު ހުޅުވި، ބައިނަލްއަގުވާމީ ތައުލީމީ މުއައްސަސާތަކާ އެކު، ގުޅުންތައް ގާއިމުކޮށް، ރާއްޖޭގެ ތައުލީމު ބައިނަލް އަގުވާމީ މާރުކޭޓްތަކުގައި ޕްރޮމޯޓް ކުރުމުން، ރާއްޖޭގައި ކިޔަވަން ކުދިން އިތުރުވެ، ދިވެހިންނަށް ތަފާތު އެތަށް ވަޒީފާތަކެއް ލިބުމެވެ.

ރާއްޖޭގެ ކޮލެޖެއްގެ ގްރެޖުއޭޝަން ހަފުލާއެއްގައި ދަރިވަރުންތަކެއް ބައިވެރިވަނީ: ތައުލީމު އެކްސްޕޯޓު ކޮށްގެން ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދަށް ބޮޑު ނަފާއެއް ހޯދިދާނެ ކަމަށް ދާއިރާގެ ބައެއް ތަޖުރިބާކާރުން ދެކެވަޑައިގަންނަވާ.

މީގެ އިތުރުން، އިގުތިސާދުގެ އެކި ދާއިރާތަކަށް ހިދުމަތް ކުރުމުގެ ގާބިލުކަން ހުރި، ހުނަރުވެރި ވަޒީފާގެ ބާޒާރެއް އުފެދިގެން ދިއުމެވެ. ތިން ވަނަ ކަމަކީ، ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުން ހޮސްޓް ކުރާ އާއިލާތަކަށް އާމްދަނީ ލިބޭނެ މަގުފަހި ވުމެވެ. ހަތަރު ވަނަ ކަމަކީ، ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުންނަށް އަޅުގަނޑުމެންގެ އާދަކާދަތައް ދަސްވެ، އެ ކުދިންގެ ސަގާފަތްތަކަށް އަޅުގަނޑުމެން އަހުލުވެރިވެ، އެހެން މީހުންގެ ކަންކަން އިތުރަށް ދަސްވެ، ދުނިޔޭގެ ވިސްނުމާއި ގުޅުންތައް އުފެދި، ދިގު މުއްދަތުގައި އެ ގުޅުންތައް ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތަކަކަށް ބަދަލުވުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑުވުމެވެ.

ރާއްޖެ އިން ތައުލީމު އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށްޓަކައި ދުނިޔޭގައި މިކަން ކާމިޔާބު ކަމާއެކު ކުރަމުން އަންނަ ގައުމުތަކުން ބައެއް ފިލާވަޅު ނެގިދާނެ އެވެ. މިސާލަކަށް އޮސްޓްރޭލިއާގެ ވަރުގަދަ މާކެޓިން ކެމްޕޭންތަކާއި ކޮލިޓީ އެޝުއަރެންސް ފްރޭމްވޯކްތަކާއި ވިސާގެ ހެޔޮ ސިޔާސަތުތަކުގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ ދަރިވަރުންނަށް ޝައުގުވެރިވާ މަންޒިލަކަށް ވެފައި ވެ އެވެ. އިނގިރޭސި ވިލާތާއި ޔޫރަޕްގެ ގައުމުތަކާއި އެމެރިކާ އާއި ކެނެޑާ އިން ކަނޑައަޅާފައިވާ ގްރެޖުއޭޓް އަދި ޕޯސްޓް ގްރެޖުއޭޓްވާ ކުދިން، އެ ގައުމުތަކުގައި މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ފުރުސަތުތަކާއި ދާއިމީ ގޮތެއްގައި ދިރިއުޅެވޭނެ ގޮތަށް އެކަށައަޅާފައިވާ ސިޔާސަތުތަކަކީ ވެސް އެ ގައުމުތަކުން ތަޢުލީމު އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ކާމިޔާބީގެ މުހިންމު ސަބަބެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ޔުނިވާސިޓީތަކާ އެކު، ޕާޓްނަރޝިޕްތައް އުފެއްދުމަކީ ރާއްޖޭގެ ތައުލީމީ ފެންވަރު އަވަހަށް މަތިކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ. މި އެއްބާރުލުންތަކުގެ ސަބަބުން ޖޮއިންޓް ޑިގްރީތަކާއި އެކްސްޗޭންޖް ޕްރޮގްރާމްތަކާއި ތައުލީމު ބެލެހެއްޓުމުގައި އެންމެ ރަނގަޅު އުސޫލުތައް ހިއްސާ ކުރެވޭނެ އެވެ.

ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނީ، އެކްސްޕޯޓް ތައުލީމަށް އިންވެސްޓް ކުރުމަކީ ހަމައެކަނި އިގްތިސާދީ ސްޓްރެޓެޖީއެއް ނޫނެވެ. އެއީ ދިވެހިރާއްޖެ އަށް ކުރިމަގުގައި ފައިދާތަކެއް ލިބޭނެ ޓްރާންސްފޯމެޓިވް އިސްނެގުމެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ނަމޫނާތަކުން އިބްރަތް ލިބި، ބައިނަލްއަގުވާމީ ދަރިވަރުން ޝައުގުވެރިކޮށް ހިފެހެއްޓުމަށް ހާއްސަ ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒުކޮށްގެން، ދިވެހިރާއްޖެ އަށް އިގުތިސާދު ސިންދަފާތު ކުރެވިދާނެ އެވެ. ހަމަ ފަދައިން، ބައިނަލްއަގުވާމީ ދުނިޔޭގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ ރާއްޖޭގައި ތައުލީމުދޭ މުއައްސަސާތަކަށް އިތުބާރު އުފެދި، ރައްޔިތުންނަށް ފާގަތި މުސްތަގުބަލެއް ކަށަވަރު ކުރެވޭނެ އެވެ.

އެޑިޓަރުގެ ނޯޓް:

ޑރ. އަބްދުﷲ ނަޒީރަކީ އޮސްޓްރޭލިޔާ އާއި ނިއުޒީލޭންޑުން ތައުލީމު ހާސިލް ކުރައްވައި، ރާއްޖޭގެ ތައުލީމުގެ ސިޔާސަތު އެކުލަވާލުމާއި ތަރައްގީ ކުރުމުގައި ވިއްސަކަށް އަހަރު މަސައްކަތް ކުރެއްވި ހިދުމަތްތެރިއެކެވެ. މިހާރު ހުންނެވީ މިނިސްޓަ އޮފް ސްޓޭޓް ފޯ ހަޔާ އެޑިޔުކޭޝަން، ލޭބަ އެންޑް ސްކިލްސް ޑިވެލޮޕްމަންޓުގެ މަގާމުގަ އެވެ.

58 ކޮމެންޓް, 10 ރިއެކްޝަންސް

icon happy icon happy 30%
icon sad icon sad 0%
icon angry icon angry 60%
icon wow icon wow 0%
icon inlove icon inlove 10%
The name is already taken The name is available. Register?

ކޮމެންޓްތައް

އެންމެ ފަސް މަގުބޫލް

ތެދުވެރިޔާ

03 June 2024

ތަޢުލީމު ޙާޞިލުކުރަން ، ސިއްޙީޚިދްމަތް ހޯދަން މިރާއްޖެއަށް ބޭރުޤަމުތަކުން މީހުންނަށް އާދެވޭނެތަ؟ ހުރިހާ ޚިދްމަތެއް އިންތިހާއަށް އަގުބޮޑު، ލިބެންހުރި ވަޞީލަތްތަކާއި ޚިދުމަތުގެ ފެންވަރު އިންތިހާއަށް ދެރަ، ސިޔާސީ ނަޖިސްކަންތައް ފިއްކެނޑޭހާ ނަޖިސް، ކޮރަޕްޝަން ދުއިސައްތަފަންސާސް ޕަސެންޓް ހަބޭސް! އެކަމަކު މިރާއްޖެއަށް ބޭރުޤައުމަތަކުން މީހުންގެނެވިދާނެ މިހާރަށްވުރެވެސް ބޮޑަށް ވިޔާނުދާ ފާޚިޝް ޢަމަލުތައް ގިަނކުރުވުމަށް.

The name is already taken The name is available. Register?

ކިލަމަންޑާ

03 June 2024

ރާއްޖޭގައި ރިސޯޓު ޔުނިވަރސިޓީއެއް ހެދިދާނެ. އެރިސޯޓުގެ ބައެއް ވަޒީފާ ތަކަކީ ޔުނިވަރސިޓީ ދަރިވަރުން ތަޖްރިބާ ހެދުމަށް އަދާކުރާ ވަޒީފާއަކަށް ހެދިދާނެ. އަދި ރިސޯޓުގައި މެރިން ރިސަރޗް ފެކަލްޓީއެއް ހިންގިދާނެ. މިހާރު ހުރި ހޮޓެލް ސްކޫލް ކްރޮސްރޯޑްގެ ރަށަކަށް ބަދަލުކޮށް އެރަށުގައި ޔުނިވަރސިޓީގެ ފެސިލިޓީތައް ގާއިމުކުރެވިދާނެ. އަދި ފާލަމަކުން ގުޅުވާލާ ދެވަނަ ރަށެއްގައި މެރިން ރިސަރޗްގެ ފެކަލްޓީގެ ބައިތައް ތަރައްގީ ކުރެވިދާނެ.

The name is already taken The name is available. Register?

އަސްލުގޮތަށްބަލާ

03 June 2024

އެކި ޤައުމުތަކަށް މީހުން ކިޔަވަންދަނީ އެތަންތަނުގެ އެޑިއުކޭޝަން ރަނގަޅުވީމަ، ކޮލެޖުތަކުގައި ރިސާރޗަކޮށް ދާއިރާގެ މާހިރުން ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ބިނާކުރާތީ. ރާއްޖޭގެ ތައުލީމީ ފެންވަރު ރަނގަޅުކުރަން މަސައްކަތްކުރަންވީ. ބޭރުން މީހުން ކިޔަވަން އަންނާނީ އޭރުން.

The name is already taken The name is available. Register?

ދިވެހިން

03 June 2024

ފުރަތަމަ މަގަށް ކުނިނޭޅުމާއި ކުޅުނުޖަހަން ދަސްކޮށްގެންދޯ ތިވާހަކަ ދެއްކޭނީ.

The name is already taken The name is available. Register?

ރޭސިސްޓު

03 June 2024

ތިކަން ކުރެވޭނީ ދިވެހިންގެ ތަބީއަތުގައި ވާ ނަސްލީ ތަފާތު ކުރުން އެއްކިބާ ކޮށް އިންސާނީ ކަރާމާތަށް އިހްތިރާމު ކުރަން ދަސްވުމުން.... އޭރުން ބޭސިކް ހިއުމަން ލޮޖިކުން ވިސްނައި ގަނެވެން ފެށޭނެ. އެހެން ކަމުން ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ރާއްޖެއަށް އަތުވެދާނެ ބަންގަލަދޭށް ކިޔަވާ ކުދިންނަށް އިހްތިރާމު ކުރަން އިނގެންވާނެ އަދި ސިޔާސީވެގެން ގޮސް އިންޑިއާ ދަރިވަރުންނާއި ދިމާލަށް އިންޑިއާ އައުޓު ނުގޮވާ، ދޭ ހިސާބަށް ނުގޮސް ވޭތޯ ދިވެހިން ދަސް ކުރަަން ޖެހޭ

The name is already taken The name is available. Register?

މަންތިރީސް

03 June 2024

ޜާއްޖޭގެ ޢާއްމު ޙާލަތުގައި އަނގަޔާ އަތާ ދިމާ ނުވެގެން އުޅޭއިރު ތައުލީމު އެކްސްޕޯޓު ކުރާ ވާހަކަ ދެއްކުމަކީ ޖޯކެއް

The name is already taken The name is available. Register?

ޝާމްސު

03 June 2024

ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް މޮޅެތި ވާހަކަ ދެއްކި ދާނެ. ޒިއްމާއެއް ހަވާލު ކުރީމާ އެއްވެސް ނަތީޖާ އެއް ނުފެނި މުސާރަ ކޮޅު ހިފައިގެން ދާތަން މިފެންނަނީ.

The name is already taken The name is available. Register?

އަލީބެ

02 June 2024

ތައުލީމު ވިއްކޭނީ ތައުލީމަކީ ކޮބާކަން އެނގިގެން. އެންމެބޮޑު ޓޫރިޒަމް އިންޑަސްޓްރީ ކުރިއެރުވީ ކިހިނެތްތޯ ސުވާލުކޮށްފިނަމަ ބުނާނީ މުންޑު އަނދެގެނޭ. އެންމެގިނަ ގައުމީ ގަހަކީ ރުއް. ކިތައްވައްތަރުރުއްތޯ ރާއްޖޭގަހުރީ. ޢެތަފާތުކަމަކީ ކޮބާތޯ. ޚަނޑުގަދިރިއުޅޭ ބައެކޭ ބުނެވިދާނެ ކަނޑަށް އަންނަ ބަދަލާގުޅޭގޮތުން އެއްޗެއް ބުނަންނޭނގޭ. އިލްމެއް ވުޖޫދުނުކުރެވި

The name is already taken The name is available. Register?

ހަސަން ކިރުސީ

02 June 2024

ފެންވަރު މަތީ ތައުލީމުގެ އެއްވަނަ އެމެރިކާއަށް ދޫކޮށްލާފައި، ދުނިޔޭގެ އެންމެ ފެންވަރުދަށް ތައުލީމުގެ އެއްވަނަ ރާއްޖެއިން ހޯދަންވީ. އޭރުން މާކެޓް 100 ގުނަ ބޮޑުވެފައި އަހަރަކު ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދަށް 200 ބިލިއަން ޑޮލަރު ވަންނާނެ. މިކަން އޮންލައިންކޮށްވެސް، މާދަމާވެސް ފެށޭނެ،. އެކަމު ފެންވަރުދަށް ތައުލީމުދޭ ފެންވަރުދަށް ބަޔަކަށް މިކަން ކުރަންވެސް 5 ކީއްކުރަން 50 އަަހަރުވެސް ނަގާފާނެ

The name is already taken The name is available. Register?

އަލީ މުސްލިމީން.

02 June 2024

ދުނިޔޭގައި އެންމެ ގިނަ ދަރިވަރުން ކިޔަވަން ދާ ގައުމު ތަކުގެ ލިސްޓް ބަލާލީމަ ކުރިއަރާފަ، އަދި ކުރިއަރަމުންދާ ގައުމުތައް އެބަފެނޭ ދެއްތޯ! ކީއްވެބާ މިސްރު، އިރާގް، އިރާން، އުރުދޫން، އަލްޖީރިޔާ، މޮރަޮކޯ، ސޫދާން، ޔޫއޭއީ، ސައޫދީ، ލުބުނާން އައް ނުދަނީ؟ ދަރިވަރުން ދާން ބޭނުން ނުވަނީ؟ ދުނިޔޭގެ ގިން މީހުންގެ އެންމެ ލޯބިވާ ދަރިފުޅު ކިޔަވަން މިފޮނުވަަނީ މަތިމަތިން ދިވެހިން އެންމެ ރުޅިއަންނަ ގައުމުތަކައް! ވިންނާލުން ރަގަޅު!

The name is already taken The name is available. Register?

އިތުރު ލިޔުންތައް

މަގްބޫލް ލިޔުންތައް

Daily News Digest

Deliver popular news headlines to your inbox!

Subscribe

Download Mihaaru News App

Offline Alerts

SMS 'sub mihaaru' to 5454